The Contribution of Recreation Areas Developed in The City of Agri and Its Close to Urban Livability

Yıl 2023, , 271 - 300, 31.10.2023

Faruk Kaya , Sinan Aktaş

https://doi.org/10.31463/aicusbed.1310697

Öz

In the city of Ağrı, economic improvements and changes in lifestyle in recent years have triggered population and housing increase, resulting in the expansion of the city towards the edges, the transformation of detached houses with gardens at the central point into cramped buildings, and the development of planned vertical architecture on the west side, thus improving the phenomenon of urbanization. However, although the share of animal husbandry in the economic structure of the city is gradually decreasing, it still maintains its importance, causing uncertainties in terms of urban image and function. On the other hand, recreational areas, which have increased and diversified in recent years, have made a significant contribution to the abstraction of the city from rural image and functions. Despite the difficulties caused by the harsh winter conditions and unplanned construction of the city, its location at the center of the river network, the presence of hot water sources and high quality snow cover in its close vicinity, also includes developmental recreation opportunities that will brand the city. Today, with the existing and under construction projects, the recreational activity areas of the city are at a level to meet the needs. However, there are deficiencies in maintenance, operation, repair, aesthetics and equipment. This study emphasized the development of recreational areas in order to make the city more livable and to strengthen the image and attraction of the city.

Anahtar Kelimeler

geography, Turkey, Ağrı, city, recreation, tourism

AĞRI KENTİ VE YAKIN ÇEVRESİNDE GELİŞEN REKREASYON ALANLARININ KENTSEL YAŞANABİLİRLİĞE KATKISI

Öz

Ağrı kentinde son yıllarda ekonomik iyileşmeler ve yaşam tarzındaki değişimler beraberinde nüfus ve konut artışını tetikleyerek, kentin merkezden çevreye doğru genişlemesini, merkezî noktadaki bahçeli müstakil evlerin sıkışık binalara dönüştürülmesini ve özellikle batı tarafında nispeten planlı dikey mimarinin gelişimini ortaya çıkarmış ve böylece kentleşme olgusunu geliştirmiştir. Ancak kentin ekonomik yapısındaki payı giderek azalmasına rağmen hayvancılığın hâlâ önemini koruması, kentsel imaj ve fonksiyon açısından belirsizliklerin sürmesine neden olmuştur. Buna karşın son yıllarda sayısı artan ve çeşitlenen rekreasyon alanları kentin, kırsal görüntü ve işlevlerden giderek soyutlanmasına önemli katkı sağlamıştır. Ağır kış koşulları ve plansız yapılaşmanın ortaya çıkardığı olumsuzluklara rağmen akarsu ağının merkezinde yer alması, yakın çevresinde sıcak su kaynaklarının ve kaliteli kar örtüsünün varlığı vb. gibi doğal zenginlikler, kenti markalaştıracak geliştirilebilir rekreasyon potansiyelini de bünyesinde barındırmaktadır. Günümüzde mevcut ve yapım aşamasındaki projelerle birlikte, kentin rekreatif faaliyet alanları, ihtiyacı karşılayabilecek düzeydedir. Ancak bakım, işletim, onarım, estetik ve donanım konusunda eksiklikler söz konusudur. Bu çalışma da kentin daha yaşanılabilir olmasında, kentsel imaj ve cazibesinin güçlenmesinde rekreasyon alanlarının geliştirilmesine yönelik bir değerlendirme yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

coğrafya, Türkiye, Ağrı, kent, rekreasyon, turizm

Kaynakça

• Akten, M. (2003). Isparta ilindeki bazı rekreasyon alanlarının mevcut potansiyellerinin belirlenmesi. Turkish Journal of Forestry, 4(2), 115-132.
• Aslanboğa, İ., & Gül, A. (1999). Kemalpaşa Ormanları’nın rekreasyonel değeri. Kemalpaşa Sempozyumu (3-5 Haziran), İzmir.
• Ayataç, H. (2014). Yaşanabilir şehirlerin planlanması için temel belirleyiciler. İstanbul: İ.T.Ü.
• Düner, M. (2016). Erzincan kentinin rekreasyon alanları. Yayınlanmamış doktora tezi. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzincan.
• Edginton, C. R., Hudson, S. D., & Ford, P. F. (1999). Leadership in recreation and leisure services organizations. Urbana, IL: Sagamore.
• Erinç, S. (1969). Klimatoloji ve metodları. İstanbul: İstanbul Üniv. Yay.
• Gani, A. A., & Wahidin, K. A. (2013). Promoting collaboration between local community and park management towards sustainable outdoor recreation. Procedia-Social And Behavioral Sciences, 9, 57–65.
• Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü. (2019). Ağrı'daki kayak merkezlerinin mevcut durumu. Ağrı: Ağrı Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü.
• Girgin, M. (1991). Eleşkirt ovası ve çevresinin fiziki coğrafyası. Yayınlanmamış doktora tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Gülez, S. (1989). Park-bahçe ve peyzaj mimarisi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Ders Teksirleri, Serisi: 29, 213-214.
• Karataş A., & Kılıç S. (2017). Sürdürülebilir kentsel gelişme ve yeşil alanlar. SİYASAL: Journal of Political Sciences, 26(2), 53–78.
• Kaya, F. (2001). Ağrı ovası ve çevresinin coğrafi etüdü. Yayınlanmamış doktora tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Kaya, F. (2005). Hızlı kentleşme sürecinde çevre sorunları önemli boyutlara ulaşan şehirlere ilginç bir örnek: Ağrı. Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 193-207.
• Kaya, F. (2009). Turizm coğrafyası açısından bir araştırma: Eleşkirt (Güneykaya) Kayak Merkezi’nin kış turizm potansiyelinin sürdürülebilir yöresel kalkınma açısından değerlendirilmesi. EKEV Akademi Dergisi, 13(40), 299-316.
• Kaya, F. (2013). Ağrı ilinin 1927-2012 sayım dönemleri kır-kent nüfus hareketleri. International Journal of Social Science, 6(4), 535-559.
• Kaya, F. (2013). Ağrı merkez ilçede köy yerleşmelerinin coğrafi şartlarla ilişkisi. International Journal of Social Science, 6(8), 297-328.
• Koç, N. (1991). Rekreasyon ders notları. Ankara: Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü.
• Köse, A. (1997). Kaz Dağı’nda doğal çevre özelliklerine dayanan günübirlik rekreasyon alanlarına üç örnek: Ayazma, Pınarbaşı ve Sütüven. Türk Coğrafya Dergisi, 32, s. 11-28.
• Kraus, G. R. (1998). Recreation and leisure in modern society. Canada: Jones and Bartlett Publishers.
• Özgüç, N. (2017). Turizmin coğrafyası özellikler ve bölgeler (6. Baskı). İstanbul: Çantay Kitapevi.
• Sağlık, A. (2014). Çanakkale kenti rekreasyon potansiyelinin kentlerin yaşanabilirliği açısından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Çanakkale.
• Sofuoğlu, E. (2005). “Adapazarı’nda belediyecilik faaliyetleri”. Sakarya İli Tarihi Ansiklopedisi (Cilt 2) içinde (s. 1009). İstanbul: Kaya Matbaacılık.
• Şengün, M., T., & Üstündağ, Ö. (2004). Elazığ şehir merkezinde yeşil alan kullanımlarının dağılımına coğrafi bir bakış. Doğu Coğrafya Dergisi, 14(22), 45-68.
• Tosun, E. (2007). Tekirdağ ili Çorlu ilçesi açık ve yeşil alanların saptanması üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Trakya Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü, Tekirdağ.
• Uzun, G. (1990). Kentsel rekreasyonel alan planlaması. Adana: Çukurova Üniversitesi Ders Kitabı, No:48.
• Yanık, G. (2019). Yaşanabilir şehir kapsamında açık rekreasyon alanlarının cbs ile analizi: Adapazarı örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• İnternet Kaynakları
• URL 1: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü: https://www.mta.gov.tr/ adresinden alındı
• URL 2: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı: https://csb.gov.tr/ adresinden alındı
• URL 3: Google Earth Engine Wep Sitesi https://earthengine.google.com/timelapse/ (Erişim Tarihi: 10.02.2023)
• URL 4: Türkiye İstatistik Kurumu Web sitesi: https://www.tuik.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 25.12.2022) adresinden alındı
• URL 5: https://www.facebook.com/SavciSayan/posts/ağrı-murat-nehri-millet-bahçesi-projesi-ilimize-hayırlı-olsun-/4699961280030261/ adresinden alındı
• URL 6: Ağrı Valiliği Web sitesi: http://www.agri.gov.tr/vb-696 (Erişim Tarihi: 15.01.2023) adresinden alındı
• URL 7: https://www.facebook.com/kupkirankayakmerkezi/?locale=tr_TR (Erişim Tarihi: 01.05.2023) adresinden alındı
• URL 8: https://www.instagram.com/sakli_bahce.cafe04/, https://www.instagram.com/cennet_bahcesi_04/, https://www.instagram.com/yesilvadi04/ (Erişim Tarihi: 10.05.2023) adresinden alındı