ÇİN BÜROKRASİ SINAVLARI: PATRİMONYAL BÜROKRASİDE RASYONEL BİR GELENEK

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 2, 145 - 166, 30.10.2017

Murat Kaçer

Öz

Patrimonyal bürokrasi, idari ve askeri mekanizmanın
unsurlarının, patrimonyal otoritenin akrabaları, yakın arkadaşları ve kendine
yakın tebaası arasından seçilmesiyle oluşan düzeni ifade etmektedir. Weber,
bazı “rasyonel” çizgileri olsa da Han Hanedanlığından son hanedanlık Qing’e
kadar tüm imparatorluk dönemleri boyunca Çin bürokrasisinin patrimonyal bir
karakter taşıdığını belirtmektedir. Bununla birlikte Sui Hanedanlığı zamanında
başlayan ve kısa kesintiler olmasına rağmen 1905 yılına kadar 1300 yıldan fazla
sürdürülen ve idari/askeri kademelere yeteneklerine göre memurların alınmasını
sağlayan bürokrasi sınavları bu gelenekte önemli bir istisna oluşturmaktadır. Bu çalışma, Çin’deki bürokrasi sınavlarının tarihsel
geçmişini, önemini ve özelliklerini, sisteme dönük eleştirileri ele  almayı amaçlamaktadır. Türkiye’de kamu
yönetimi, bürokrasi literatüründe bu sınavlara atıf yapılmakla birlikte,
sistemi başlı başına inceleyen bir çalışma, bilindiği kadarıyla, yoktur.
Çalışmanın bu yönüyle özgün ve önemli bir karakter taşıdığı düşünülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Çin, bürokrasi, bürokrasi sınavları, patrimonyalizm

Kaynakça

• Abadan N. (1959). Bürokrasi, Ankara: Siyasal Bilimler Fakültesi Yayınları.
• Akbulut, Ö. Ö. (2005). Siyaset ve Yönetim İlişkisi: Kurumsal ve Eleştirel Bir Yaklaşım. Ankara: TODAİE
• Akçetin, Elif (2013). Civil Service Examinations, Standen, N. (Ed.). Demystifying China: New Understandings of Chinese History. Rowman & Littlefield Publishers, pp. 117-127
• Austin, Steven (2013). China's Examination Hell: Video Lecture, https://www.youtube.com/watch?v=dh5486n9lfs,
• Balazs, E. (1964). Chinese Civilization and Bureaucracy: Variations On A Theme. Yale University Press
• Braudel, F. (2014). Uygarlıkların Grameri, Çev. Ali Kılıçbay, 4. Baskı Ankara: İmge Yayınevi
• Chen, T., Kung, J. K. & Ma, C. (2015).Institutions, Culture, and Human Capital in The Long Run Legacies of China’s Imperial Exam System, A Paper Prepared For The Warwick Summer Workshop in Economic Growth 2015 Department of Economics, University of Warwick.
• De Weerdt, H. (2007). Competition Over Content: Negotiating Standards For The Civil Service Examinations In Imperial China (1127-1279) Harvard University Press.
• Eberhard, W. (1947). Çin Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Elman, B. A. (2009). Civil Service Examinations: Kējǔ. Berkshire Encyclopedia of China. Berkshire: Berkshire Publishing Group Llc.
• Elman, B. A. (2009b). Eight-Legged Essay Berkshire Encyclopedia of China (Pp. 695–698). Berkshire: Berkshire Publishing Group Llc.
• Elman, B. A. (2013). Civil Examinations and Meritocracy in Late Imperial China. Harvard University Press.
• Ergun, T., & Polatoğlu, A. (1984). Kamu Yönetimine Giriş. Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları., 2. Baskı
• Eryılmaz, B. (2002). Bürokrasi ve Siyaset: Bürokratik Devletten Etkin Yönetime. Alfa
• Etzioni-Halevy, E. (1983). Bureaucracy and Democracy: A Political Dilema, Boston Routledge & Kegan Paul.
• Gan, H. (2008). Chinese Education Tradition: The Imperial Examination System in Feudal China. Journal of Management and Social Sciences, 4(2), 115-133.
• Gerth, H. H. & Wright Mills, C., & (1946). From Max Weber: Essays in Sociology. New York, Ny.
• Güç, A. (2001). Konfüçyüsçülük'te Kutsal Metinler. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi; Yıl: 2001 Cilt: 10 Sayı: 1.
• Hsu, Cho-Yun (2012). China, New York: Columbia University Press
• Huang, R. (2007). Çin Tarihi: Bir Makro Tarih Yaklaşımı. Çev. A. Sönmez, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2. Baskı
• Keay, J. (2011) Çin Tarihi, Çev. Neşe Kars Tayanç-Dinç Tayanç, İstanbul: İnkilap
• Miyazaki, I. (1976). China's Examination Hell: The Civil Service Examinations of Imperial China. Yale University Press.
• Parkinson, C. N. (1984). Siyasal Düşüncenin Evrimi, Çev. Mehmet Harmancı, İstanbul: Remzi, 2. Baskı
• Roberts, J. A. (2011). A History of China. Palgrave Macmillan
• Têng, S. Y. (1943). Chinese Influence On The Western Examination System: I. Introduction. Harvard Journal of Asiatic Studies, 7(4), 267-312.
• The Traditional Examination System, http://www.chinaknowledge.de,
• Van Der Sprenkel, Otto B. (1964) Max Weber On China. History and Theory 3, 3: 348–70
• Wasserstrom, Jeffrey. (2011). 21. Yüzyılda Çin, Çev. Hür Güldü, İstanbul İletişim Yayınları.
• Weber, M. (2013). Bürokrasi ve Otorite. Çev. H. Bahadır Akın, Ankara Adres Yayınları, 6. Baskı
• Wetzel, A. (2008). China: From The Foundation of The Empire to The Ming Dynasty(Vol. 5). University of California Press.