ŞEYHÎ’NİN HARNÂME’SİNDE YAPI VE İZLEK

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 2, 243 - 265, 25.10.2020

Sezer Oğuzkan Müzahir Kılıç

https://doi.org/10.31463/aicusbed.762072

Öz

Yaşadığımız çağa göre gerek dilinin ağır oluşu gerekse okuyucunun bu edebî zevk ve anlayışla yeterince yoğrulmamış olması mesnevilerin günümüz roman ve hikâyesine göre daha az okunmasına sebep olmuştur. Zavallı bir eşeğin; boynuzu aya benzeyen öküz olma ihtirası ve bu sebeple yaradılışına karşı gelme çabasının anlatıldığı Harnâme, 15. yüzyılın önemli mesnevilerindendir. Hiciv ve mizahî açıdan bir başyapıt olması, sanatsal açıdan estetik oluşu, zekâ ile yaşanmışlığın ürünü olan 126 beyitlik bu alegorik eser, modern roman ve hikâye tahlili yöntemlerine göre incelenmiş; mesneviye 21. yüzyıl modernizim penceresinden bakılmaya çalışılmıştır. Modern roman ve hikâye incelemelerinin mesnevilere de uygulanmasıyla mesnevilerin geniş okuyucu kitlelerine ulaşabileceği fikri bu çalışmanın amacı olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Mesnevi, harnâme, Şeyhî, Modern İnceleme

Kaynakça

• Aktaş, Ş. (2000). Roman Sanatı ve Roman İncelemelerine Giriş. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Demirtaş (Timurtaş), F. (2012). Harnâme. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 3 (2-3) , . Retrieved from http://dergipark.org.tr/tr/pub/iutded/issue/17040/177920 (Son erişim: 19.04.2020).
• IŞIK, İ. (2019). Harnâme’nin yapı unsurları ve muhteva bakımından incelenmesi. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi , (16), 460-479. DOI: 10.29000/rumelide.619017
• Kolcu, A. İ. (2018). Öykü Sanatı. Erzurum: Salkımsöğüt Yayınevi.
• Korkmaz, R. (2015). Yazınsal Okumalar. İstanbul: Kesit Yayınları.
• Özdemir, M. (2010). “Harnâme’nin Tahkiye Dışındaki Bölümlerine Şekil ve Muhteva Açısından Bakış”. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (2010) 3/1, 68-82.
• Pala, İ. (2004). Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü. İstanbul: Kapı Yayınları.
• Yavuz, E. (2019). Tâhirü’l-Mevlevî Germiyanlı Şeyhî ve Harnâme’si. İstanbul: Büyüyenay Yayınları.