DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ: BRICS- T ÜLKELERİ ÜZERİNE BİR ANALİZ

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 1, 353 - 368, 16.04.2021

Seda Dursun

https://doi.org/10.31463/aicusbed.882540

Cited By: 3

Öz

Küreselleşmenin zaman içerisinde giderek artmasıyla beraber ülkeler arası ticarette liberalleşme hareketleri hız kazanarak doğrudan yabancı yatırımların önemini ortaya çıkarmış ve çok uluslu şirketlerin yatırımlarını özellikle gelişmekte olan ülkeler üzerine yoğunlaştırıldığı görülmüştür. Yapılan çalışmada temel amaç; incelemeye dahil edilen BRICS-T ülkelerinde doğrudan yabancı yatırımların iktisadi gelişime katkılarının ortaya çıkarılmasıdır. Bundan ötürü yapılan çalışmada panel veri analizi kullanılmış, ulaşılan sonuçlara göre ekonomik büyüme ile doğrudan yabancı yatırımlar arasında eşbütünleşme ilişkisinin olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Doğrudan Yabancı Yatırım,, İktisadi Büyüme, BRICS-T Ülkeleri,

Kaynakça

• Acaravcı, A.ve Akyol, M. (2017), Türkiye’ de Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme İlişkisi, Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 3 (1) 2017, 17-33.
• Acar, M. (2016), Doğrudan Yabancı Sermayenin Ekonomik Büyümeye Etkisi: Türkiye Örneği, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol. 13, issue. 3, 92-105.
• Ağayev, S. (2010), Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Geçiş Ekonomileri Örneğinde Panel Eştümleşme ve Panel Nedensellik Analizleri, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12/1 (2010), 163.
• Ayaydın, H. (2010), Doğrudan Yabancı Yatırımlar ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Türkiye Örneği, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 26, Nisan 2010.
• Balkanlı, A. O. (2019), Türkiye’ de Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Gelişimi ve Ekonomik Büyümeye Etkisinin Ekonometrik Analizi (1985- 2017), Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi (e-ISSN: 2564- 7458), Cilt: 22, Sayı: 1, Nisan 2019, ss. 175- 186.
• Berksoy, T. (1995), “Türkiye Ekonomisinde Değişim ve Kriz- 24 Ocak 1980’ den 5 Nisan 1994’ e” iç: 93- 94, Petrol İş Yıllığı, s.596- 622, İstanbul.
• Bostan, A. , Kelleci, S. Ü. ve Yılmaz, A. (2016), Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Avrasya Ekonomileri Örneği, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 5, 2016.
• Çeştepe, H. ve Mıstaçoğlu, T. (2010), Gelişmekte Olan Ülkelerde Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Ekonomik Entegrasyon: ASEAN ve MERCOSUR Örneği, Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol. 17, issue. 2, 93-106.
• Ekinci, A. (2011), “Doğrudan Yabancı Yatırımların Ekonomik Büyüme ve İstihdama Etkisi: Türkiye Uygulaması (1980- 2010), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, İİBF Dergisi, 6 (2), 71- 96.
• Göçer, İ. (2013), Yabancı Doğrudan Yatırımların Verimlilik ve Makro Ekonomik Etkileri: Türkiye, Çin ve Hindistan Örneği, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Aydın, 2013.
• Hazine Müsteşarlığı, (2005), Yabancı Sermaye Raporu, Ankara.
• Helleiner, G. K. (1997), “Cappital Account Regimes and The Developing Countries”, International Monetary and Financial Issues for The 1990s, vol.VIII, UNCTAD.
• İnsel, A. ve Sungur, N. (2003), Sermaye Akımlarının Temel Makro Ekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği, 1989:III- 1999:IV, Türkiye Ekonomi Kurumu, Tartışma Metni, 2003/8, http://www.tek.org.tr, Aralık, 2003.
• Kahveci, Ş. ve Terzi, H. (2017), Türkiye’ de Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkilerin Nedensellik Analizleri ile Testi, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 49, Ocak- Haziran 2017, ss. 135- 154.
• Karış, Ç. ve Ayla, D. (2018), Türkiye’ de Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Ticari Dışa Açıklık İlişkisinin Ekonometrik Analizi, Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 16, 2018.
• Keskin, Benli, Y. ve Yenisu, E. (2017), Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Ekonomik Büyümeye Etkisi: Türkiye İçin Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi, Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, vol.3, issue. 2, 49-71.
• Koç, S. ve Saıdmuradov, S. (2018), Orta Asya Ülkelerinde Elektrik Enerjisi, Doğrudan Yabancı Yatırımı ve Ekonomik Büyüme İlişkisi, Ege Akademik Bakış, cilt. 18, sayı. 2, ss. 321- 328.
• Lewer, J. (2002), “International Trade Composition and Medium- Run Growth: Evidence of A Casual Relationship, The International Trade Journal, 16 (3), 295- 317.
• Okuyan, H. A. ve Erbaykal, E. (2008), Gelişmekte Olan Ülkelerde Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Ekonomik Büyüme İlişkisi, Bandırma İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü, cilt. 19, Sayı. 67.
• Öncü, E. ve Çelik, Ş. (2018), Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: BRICT Ülkeleri Panel Nedensellik Analizi, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 403-414.
• Özcan, B. ve Arı, A. (2010), Doğrudan Yabancı Yatırımların Belirleyicileri Üzerine Bir Analiz: OECD örneği, Ekonometri ve İstatistik e- Dergisi, vol.0, issue. 12, 65-88.
• Peseran, M. H. (2007), “A Simple Panel Unit Root Test in the Presence of Cross Section Dependence”, Journal of Applied Econometrics, 22(2),pp.265-312.
• Peseran, M. H. ve Yamagata, T. (2008), Testing Slope Homogeneity in Large Panels, Journal of Econometrics, (142), 50-93.
• Soylu, Ö. B. ve Okur, F. (2020), Türkiye’ de İşsizliğin Seçili Makroekonomik Göstergelerle Etkileşimi: SVAR Analizi, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı/ No:23, Temmuz 2020, Araştırma Makalesi, 523- 539.
• Syzdykova, A. (2019), Doğrudan Yabancı Yatırımların Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Orta Asya Ülkeleri Örneği, Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), vol. 5, issue 1, 291-307.
• Şaşmaz, M. Ü. ve Yayla, Y.E. (2018), Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Ekonomik Kalkınma Üzerindeki Etkisi: OECD Ülkeleri Örneği, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol. 11, issue. 1, 359-374.
• Westerlund, J. ve Edgertun, D. (2007), A panel bootstrap cointegration test, Economics Letters, 2007, vol. 97, issue 3, 186-188. https://www.worldbank.org/tr/country/turkey
• WTO, (1996), “The Relationship Between Trade and Foreign Direct Investment”, Note By The Secretariat, WT/ WGTI/ W/ 7.
• Yalçınkaya, Ö. ve Aydın, H. İ. (2017), Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: Seçili Yükselen Piyasa Ekonomileri Örneği (1992- 2015),Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol. 3, issue. 1, 39-64.
• Yılmazer, M. (2010), Doğrudan Yabancı Yatırımlar- Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Üzerine Bir Deneme, Celal Bayar Üniversitesi, Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu, Sosyal Bilimler, 8/1 (2010), s. 241- 260.
• Yılmaz, M. (2008), Gelişmekte Olan Ülkelerde Doğrudan Yabancı Yatırımlar- Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, 2008.
• Yılmaz, Ö. Kaya, V. ve Akıncı, M. (2011), Türkiye’ de Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Ekonomik Büyüme Etkisi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Volume. 25, Issue. 3-4, Pages.13-30.
• Yılmaz, T. Zeren, F. ve Koyun, Y. (2017), Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Ekonomik Büyüme ve Karbondioksit Emisyonu İlişkisi: BRICS ve MINT Ülkeleri Üzerinde Ekonometrik Bir Uygulama, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Y.2017, C.22, S. 4, s.1235- 1254.