MUHASEBE STANDARTLARINA GÖRE KATILIM BANKALARININ NAKİT AKIŞ TABLOLARI VE KARLILIK ORANLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 1, 271 - 290, 30.04.2022

Ömer Keskin Yusuf Kurt

Öz

Bu çalışmada BİST’te (Borsa İstanbul) işlem gören toplam 5 katılım bankasının (Albaraka Türk, Kuveyt Türk, Türkiye Finans, Ziraat Katılım ve Vakıf Katılım) Ocak 2017-Haziran 2021 tarihleri arasında nakit akış tablolarında bulunan bankacılık faaliyetlerinden elde edilen nakit akışları, yatırım faaliyetlerinden elde edilen nakit akışları ve finansman faaliyetlerinden elde edilen nakit akışları ve karlılık oranları arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu bağlamda, söz konusu bankaların Ocak 2017-Haziran 2021 tarihleri arasında üçer aylık dönemler itibarıyla Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP) yayımlanan nakit akış tablosu, kar/zarar tablosu ve finansal durum tablolarına ilişkin veriler toplanmış ve bu veriler üzerinde doğrusal regresyon analizi yöntemi uygulanarak analiz yapılmıştır. Analiz için bağımlı ve bağımsız değişkenlerin yer aldığı iki ayrı regresyon modeli kurulmuştur. Her iki regresyon modelinden hareketle çalışmada yapılan doğrusal regresyon analizinin sonucuna göre, analize dahil edilen katılım bankalarının finansman faaliyetlerinden elde ettikleri nakit akışları ile hem aktif karlılıkları hem de öz sermaye karlılıkları arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Katılım Bankaları, Nakit Akış Tabloları, Karlılık Oranları, Doğrusal Regresyon Analizi, Muhasebe Standartları

Kaynakça

• Arslan, Ş. (2018). Kurumsal Yönetim İlkeleri ile Finansal Performans Arasındaki İlişki: Bist Kurumsal Yönetim Endeksinde Bir Uygulama. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İzmir: Yaşar Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aytekin, Y. E., & Keskin, Ö. (2018). Katılım Bankalarının Youtube Yönetimi Analizi: İslami Finansal Ürün ve Hizmet İtibarlarının Sosyal Medya Üzerinden Artırımı. In Katılım Finansmanında Yeni Yaklaşımlar. İstanbul: TKBB Yayınları.
• Aytekin, Y. E., & Keskin, Ö. (2019). Türkiye’de Faizsiz Finans Sisteminin Duygu Analizi Bağlamında Değerlendirilmesi. International Journal of Islamic Economics and Finance Studies, 5(3), 87-112. https://doi.org/10.25272/ijisef.563164
• Baskan, T. D., & Dozen, B. (2019). Türkiye Muhasebe Standartlarına Göre İşletmelerin Nakit Akış Profillerinin BİST 100 Endeksi Üzerinde Analizi. Journal of Business Research - Turk, 11(4), 3347-3357. https://doi.org/10.20491/isarder.2019.813
• Cavlak, H., Cebeci, Y., & Güneş, N. (2017). Nakit Akış Tablolarının İçerik Analizi Yöntemi ile Değerlendirilmesi. International Journal of Academic Value Studies (Javstudies), 3(13), 234-246. https://doi.org/10.23929/javs.404
• Çiftçi, Y., & Sarıoğlu, L. (2007). Nakit Akış Tablosu ile ilgili Türkiye’deki Düzenlemeler ve Uluslararası Uygulamalarla Karşılaştırılması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Vol. 10, pp. 181-200.
• George, D., & Mallery, P. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 update. Boston: Allyn & Bacon.
• Güçver, C. (2018). Borsa İstanbul İmalat Sanayi Sektörüne Kayıtlı Firmaların Finansal Risk Yönetimlerinde Türev Ürün Kullanımı ve Belirleyicileri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi. Finans Enstitüsü.
• Guda, D. O. (2013). The Relationship Between Cash Flow and Profitability of Small and Medium Enterprises in Nairobi County. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Nairobi: Nairobi Üniversitesi. İşletme Yüksek Lisansı.
• Güngör, K. (2009). Bir Finansal Araç Olarak Katılım Bankacılığı: Tesbitler-Teklifler (A. Yabanlı, Ed.). İstanbul: TKBB Yayınları.
• Güvemli, B., Taysı, K., & Saygı, N. (2021). Nakit Akışlarının Hisse Senedi Getirileri ve Özkaynak Karlılığı Üzerindeki Etkileri: Türkiye Sigorta Endeksi Örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ağustos Öz, 233-248. https://doi.org/10.25095/mufad.939402
• Ikechukwu, O., Nwakaego, D. A., & Celestine, A. (2015). The Effect of Cash Flow Statement on Companies Profitability (A Study of Some Selected Banks in Nigeria). African Journal of Basic & Applied Sciences, 7(6), 350-356. https://doi.org/10.5829/idosi.ajbas.2015.7.6.1156
• Kalaağası, Ö. (2016). Direkt ve Endirekt Yönteme Göre TMS 7 Nakit Akış Tabloları Standardının İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karagül, A. A. (2013). Oran Analizi. In S. Önce (Ed.), Mali Analiz (pp. 73-83). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Karğın, M., & Aktaş, R. (2011). Türkiye Muhasebe Standartlarına Göre Raporlanmış Nakit Akış Tablosu ve Analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (52), 1-24.
• Kiracı, M. (2009). Stok Yönetimi ve Karlılık İlişkisinin Finansal Oranlar Aracılığıyla İncelenmesi: İMKB İmalat Sektöründe Bir Araştırma. ODTÜ Gelişme Dergisi, 36, 161-195.
• Korkmaz, T., Temel, H., & Birkan, E. (2007). Uluslararası Muhasebe Standartları ve Kobi’lere Etkileri. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (36), 96-105.
• Orhan, A., & Başar, A. B. (2015). İşletmelerde Nakit Akış Profilleri ve Analizi: Bist 100 İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 8(2), 107-122.
• Özdemir, M. (2019). Katılım Bankacılığı: Son 15 Yıldaki Gelişmeler. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/342751932_Katilim_Bankaciligi_ve_Katilim_Endeksi_-_Son_15_Yildaki_Gelismeler
• Özsoy, M. Ş. (2012). Sağlam Bankacılık Modeli ile Katılım Bankacılığına Giriş. İstanbul: Kuveyt Türk Katılım Bankası A.Ş.
• Şahin, B. Ş., & Arzova, S. B. (2021). Tarımın Faizsiz Araçlarla Finansmanı ve Muhasebeleştirilmesi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Sarıaslan, H., & Erol, C. (2008). Finansal Yönetim: Kavramlar, Kurumlar ve İlkeler. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Sarıkaya, V. G. (2015). Nakit Yönetiminde Nakit Akış Tablolarının Kullanımı ve Bir Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Okan Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2012). Using Multivariate Statistics. Boston: Pearson.
• Taysı, K. (2019). Maddi Olmayan Duran Varlıkların Kriz Döneminde Şirket Performansına Etkisi: Türkiye Örneği. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Teng, P. K., Abdullah, S. I. N. W., & Heng, B. L. J. (2019). Comparison of Chinese Passenger Satisfaction between Chinese Airlines and Foreign Airlines. ICAO Scientific Review: Analytics and Management Research, (1), 17-33.
• TKBB. (2021a). Banka Mukayese Raporu. Retrieved November 25, 2021, from Sektör Bilgileri website: https://tkbb.org.tr/veri/bankamukayese
• TKBB. (2021b). Sektör Mukayese Raporu. Retrieved November 25, 2021, from Sektör Bilgileri website: https://tkbb.org.tr/veri/sektormukayese
• TMS. (2018). TMS 7-Nakit Akış Tablosu. Retrieved from https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/DynamicContentFiles/Türkiye Muhasebe Standartları/TMSTFRS2019Seti/TMS/TMS 7.pdf
• Tunç, H. (2016). Katılım Bankacılığı-Felsefesi, Teorisi ve Türkiye Uygulaması. İstanbul: Nesil Yayınları.
• Uygurtürk, H., & Vargün, H. (2018). Nakit Akışı ile Karlılık Arasındaki İlişki: Taşıt Araçları Sektörü Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20(3), 705-727. https://doi.org/10.31460/mbdd.384065
• Vakılıfard, H. R., & Shahmoradi, N. (2014). Investigating the Effects of Stable Profitability and Free Cash Flow on Stock Returns of Companies Listed in Tehran Stock Exchange. International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 4(3), 21-27. https://doi.org/10.6007/ijarafms/v4-i3/977
• Yılmaz, B. (2007). Muhasebe Standartlarının Oluşumu ve Uygulanma Alanı. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 7(13), 139-153.