TÜRK EĞİTİM TARİHİNDE OTANTİK ÖĞRENME

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 1, 1 - 22, 30.04.2022

Zekeriya Fatih İneç

https://doi.org/10.31463/aicusbed.973643

Cited By: 1

Öz

Yapılandırmacı eğitim anlayışı çerçevesinde öğrenme ortamları çeşitli öğretim stratejileriyle tasarlanmaktadır. Bu süreçte başvurulan stratejilerden biri de otantik öğrenmedir. Gerçek dünya bağlamında öğrenmeyi sağlayan otantik öğrenme bu yönüyle diğer öğretim stratejilerinden ayrılmaktadır. Ülkemizde otantik öğrenme üzerine çeşitli bilimsel çalışmalar yapılmakta, uygulamalar geliştirilmekte ancak bu yaklaşımın temellerini somut örneklerle ortaya koyacak bir çalışma ise henüz bulunmamaktadır. Dolayısıyla bu çalışmada mevcut literatürde otantik öğrenme olarak ifade edilen ancak temelleri çok eski dönemlere dayanan bu yaklaşıma ait temel uygulamaların ve materyallerin Türk eğitim tarihi literatüründen tespit edilip değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Araştırma bu çerçevede önemli olup Türklerin siyasi anlamda teşkilatlanmaya başladıkları milattan önceki dönemlerden itibaren Hun Devleti (Hiung-nu), Göktürk Kağanlığı, Uygur Kağanlığı, Karahanlı Devleti, Gazneli Devleti, Büyük Selçuklu Devleti, Anadolu Selçuklu Devleti ile Osmanlı Devleti’nde kullanılan öğrenme ve öğretim uygulamalarını, stratejilerini ve materyallerini temel alarak yürütülmüştür. Araştırmada bu amaç doğrultusunda tarama modeliyle tasarlanan ve retrospektif bir bakış açısıyla yürütülen zamansal bir tarama gerçekleştirilmiştir. Bulgular, otantik öğrenmenin ve öğretim uygulamalarının, stratejilerinin ve materyallerinin Türk eğitim tarihinin başlangıcıyla birlikte kullanıldığını, hatta değerler eğitiminde özellikle yararlanılan bir yaklaşım olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca meslek edindirmede ve gerçek hayata hazırlamada otantik öğrenmenin öncelikle başvurulan bir öğrenme stratejisi olarak görüldüğü tespit edilmiştir. Ulaşılan bu sonuçlar doğrultusunda araştırmacılara, akademisyenlere ve eğitimcilere çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Otantik öğrenme, Öğrenme, Öğrenme Stratejileri, Eğitim tarihi, Türk eğitim tarihi

Kaynakça

• Akyol, H. (2016). “Osmanlı Devleti’nde Eğitim Öğretim”. İçinden Kırpık, G., Ünal, U., Işık, H., Demirtaş, B., Tokdemir, M. A., Birbudak, T. S. & Akyol, H. Türk Eğitim Tarihi El Kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Akyüz, Y. (2012). “Türk Eğitim Tarihi”. 22.bs. Ankara: Pegem Akademi.
• Arat, R. R. (1991). “Eski Türk Şiiri”. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Arslan, A. & Çelik, H. (2016). Divan-I Hikmet’te Türkçe Eğitiminde Kullanılabilecek Değerler. Turkish Studies. 11(3). 169-184
• Ata, B. (2002). Müzelerle ve Tarihi Mekânlarla Tarih Öğretimi: Tarih Öğretmenlerinin "Müze Eğitimi'ne" İlişkin Görüşleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Atalay, C. (2014). Asya Hun Devletinde Mao-Tun (Metehan) Dönemi. Kmü Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergı̇si. 16(Özel Sayı II). 107-109.
• Batur, Z. & Beştaş, M. (2011). Divanu Lugat’it Türk’te Çocuk Dünyası ve Çocuk Eğitimi. Turkish Studies. 6(2).
• Batur, Z., Sır, A.N. & Bek, H. (2012). Nasreddin Hoca Fıkralarında Değer Yargıları ve Eğitim. Turkish Studies. 7(3).
• Bektaş, M. & Horzum, M. B. (2014). Otantik Öğrenme. Ankara: Pegem Akademi.
• Bektâş-I Veli, H. (2013). Makâlât. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı. 5.bs. 72-78
• Binbaşıoğlu, C. (2014). Başlangıçtan Günümüze Türk Eğitim Tarihi. Ankara: Anı Yayınları.
• Büyükbaş, N. (2013). Osmanlı İnsan Yetiştirme Düzeni ve Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluşuna Etkileri. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi. 29(87). 199-228.
• Çağatay, N. (1974). Bir Türk Kurumu Olan Ahilik. Ankara: Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları No. 123.
• Doğan, İ. (2012). Türk Eğitim Tarihinin Ana Evreleri. Ankara: Nobel Basım Yayın.
• Doğan, İ. (2018). Türk Eğitim Tarihi. Ankara: Nobel Basım Yayın.
• Doğan, O. & Budak, Ö. M. (2019). İslamiyet Öncesi Türklerde Eğitim-Öğretim ve Bilim. İçinden M. Kılınç & S. Keçeci Kurt. Türk Eğitim Tarihi. (ss.11-24). Ankara: Pegem Akademi.
• Eliaçık, M. (2013). Ahmed Ziyaüddin-İ Gümüşhanevî Menkabeleri ile Diğer Evliyâ Menkabeleri Arasında Bir Mukayese. I. Uluslararası Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevi Sempozyumu (03-05 Ekim 2013, Gümüşhane).
• Ergin, M. (2003). Orhun Abideleri. Hisar Türk ve İslam Klasikleri.
• Ergin, O. (1977a). Türkiye Maarif Tarihi (Cilt I-II). İstanbul: Eser Matbaası.
• Ergin, O. (1977b). Türkiye Maarif Tarihi (Cilt III-IV). İstanbul: Eser Matbaası.
• Ergün, M. (2010). Tasavvuf Eğitimi Açısından Yunus Emre. IX. Uluslararası Yunus Emre Sevgi Bilgi Şöleni (6-8 Mayıs 2010), Eskişehir, 2011. 321 -345.
• Göktaş, V. (2011). Ahilik ve Tasavvuftaki Bazı Müşterek Ahlaki Ögeler. Ahilik Uluslararası Sempozyumu. 20-22 Eylül 2011, Kayseri.
• Gülerer, S. (2013). Türk Kültüründe Menâkıbnâmeler ve Menâkıbnâme Yazıcılığı. Tarih Okulu Dergisi (Tod). 6(16). 233-262.
• Güven, İ. (2015). Türk Eğitim Tarihi. 5.bs. Ankara: Pegem Akademi
• Hacib, Y. H. (2016). Kutadgu Bilig. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/eklenti/10826,yusufhashacibvekutadgubiligpdf.pdf? 01.04.2016.
• Işık, H. (2016). İlk Türk Devletlerinde Eğitim. İçinden Kırpık, G., Ünal, U., Işık, H., Demirtaş, B., Tokdemir, M. A., Birbudak, T. S. &
• Akyol, H. Türk Eğitim Tarihi El Kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Akyol, H. Türk Eğitim Tarihi El Kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları.
• İneç, Z. F. (2020). Otantik Öğrenme. İçinden İ. Kozikoğlu. Eğitimde Güncel Yaklaşımlar (ss.17-38). Ankara: Pegem Akademi.
• İneç, Z. F. & Akpınar, E. (2020). Digitizing and Interpreting The World Map Drawn By Kashgarli Mahmud: Constructing Information Using Evidence Based Political Literacy. Review Of International Geographical Education Online. 10(3). 301-327. doi: 10.33403/Rigeo.641521.
• İneç, Z. F. (2021). Otantik Öğrenme Modeli. İçinden S. Polat & B. Aksoy. Kuramdan Uygulamaya Sosyal Bilgiler Öğretiminde Çağdaş Öğrenme ve Öğretme Yaklaşımları (ss.93-114). Ankara: Pegem Akademi.
• İmam Gazali. (2014). İhya-U Ulum’id-Din. Çev: Arslan, A. İstanbul: Merve Yayınevi, 51-298.
• Kafesoğlu, İ. (2015). Türk Milli Kültürü. 38. bs., Ankara: Ötüken Neşriyat.
• Kanad, H. F. (1963). Pedagoji Tarihi. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Kansu, N. A. (2017). Pedagoji Tarihi. Ankara: Telgrafhane.
• Karasar, N. (2019). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar İlkeler Teknikler. Ankara: Nobel Akademi.
• Kardaş, M. N. (2015). Orhun Abidelerinin Türkçe Öğretiminde Değer Aktarımı Açısından Önemi II: Kül Tigin Abidesi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi. Hüseyin Hüsnü Tekışık Özel Sayısı, C. I.
• Kayadibi, F. (2000). Anadolu Selçuklular Döneminde Ahi Teşkilatında Eğitim. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Konferansları Dergisi. 26. 177-188.
• Kırpık, G., (2016). İlk Türk İslam Devletlerinde Eğitim. İçinden Kırpık, G., Ünal, U., Işık, H., Demirtaş, B., Tokdemir, M. A., Birbudak, T. S. & Akyol, H. Türk Eğitim Tarihi El Kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Kırpık, G., Ünal, U., Işık, H., Demirtaş, B., Tokdemir, M. A., Birbudak, T. S. & Akyol, H. (2016). Türk Eğitim Tarihi El Kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Kocasavaş, Y. (2006). Kutadgu Bilig'de Eğitim-Öğretim Anlayışı. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi. 2, 53-66.
• Koç, E. (2003). Yunus Emre Düşüncesinde Aşk ve Eğitim. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi. 26.
• Konur, H. (2005). Mesnevî’de Mürîd-Mürşid İlişkisi. Tasavvuf Dergisi. 14. 149-156.
• Köprülü, M. F. (1981). Osmanlı İmparatorluğu’nun Kuruluşu. İstanbul: Ötüken.
• TDV. (1995). Kur’an-I Kerim. 3.bs. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• Mahiroğulları, A. (2008). Selçuklu / Osmanlı Döneminde Kurumsal Bir Yapı: Ahilik/Gedik Teşkilatı ve Sosyo-Ekonomik İşlevleri. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi. 54(1). 139-154.
• Mevlâna, Celaleddin Rumi. (2012). Mesnevi. Konya: Palet Yayınları. 2829-2834.
• Merçil, E. (2000). Türkiye Selçukluları'nda Meslekler. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Miles, M.B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook (2. bs.). California: Sage Yayınları.
• Nizamü'l-Mülk. (1941). Siyasetname. Çev: Ayar, M.T. 5. bs. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. 68-71.
• Nurdoğan Demirkıran, A. M. (2020). Modernleşme ve Tanzimat Dönemi Eğitim. İçinde M. Gündüz (ss.57-115). Türk Eğitim Tarihi. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
• Orhan, S., Gedik, M. & Bulut, M. (2012). Orhun Abideleri ile Gençliğe Hitabe’nin Sundukları Mesajlar Açısından Mukayesesi Üzerine Bir İnceleme. The Journal Of Academic Social Science Studies. 5(8). 907-915.
• Ögel, B. (1984). İslamiyet’ten Önce Türk Kültür Tarihi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınevi.
• Özcan, H. (2004). Bektâşîlikte Dört Kapı Kırk Makam. Turkish Studies. 28(1).
• Özkan, S. H. (2020). İslam Öncesi, İslami Döneme Geçiş, Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı Kuruluş Dönemlerinde Eğitim. İçinde M. Gündüz. (ss.1-24). Kronolojik ve Tematik Türk Eğitim Tarihi. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
• Özgedik, M. (2014). Türk Eğitim Tarihi. İstanbul: Ülke Eğitim.
• Özkan, S. (2019). Türk Eğitim Tarihi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Özteke, F. (2006). XIX. Yüzyılda Osmanlı Devleti'nde Tarih Eğitimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Pilav, S. & Yazıcı, M. H. (2015). Türkçe ve Edebiyat Ders Kitaplarında Yesevilik, Bektaşilik ve Mevlevilik Unsurları. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi. 73. 105-128.
• Polat, S. (2015). Karahanlı Devleti’nde Eğitim Faaliyetleri. Uluslararası Eğitim, Bilim ve Teknoloji Dergisi. 1(1). 42-52.
• Sarıoğlu, M. (2012). Türk Eğitim Tarihinden Esintiler. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
• Solak, F. (2009). Ahilik Kuruluşu, İlkeleri ve Fonksiyonları. İstanbul: Erkam Matbaası.
• Tekşan, K. (2012a). Türkçe Dersi Değerler Eğitiminde Kutadgu Bilig’in Kullanımı. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (Kefad). 13(3). 1-17.
• Tekşan, K. (2012b). Türkçe Dersi Öğrenme Alanları Açısından Nasrettin Hoca Fıkralarının Kullanılabilirliği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 9(17). 271-287.
• Toker, H. & Özden, E. (2013). Osmanlı Devleti’nde Önemli Kurumlar. Rast Müzikoloji Dergisi. 1(2).
• Türer, A. (2011). Türk Eğitim Tarihi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Türk, İ. C. (2009). Osmanlı Devleti’nde Öğretim Yöntemlerinin Gelişimi. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi. 3. 272-275.
• Türk Dil Kurumu [TDK], (2020). Ehil. https://sozluk.gov.tr Adresinden 29.04.2020 tarihinde erişilmiştir.
• Vural, F. G. (2016). İslamiyet’ten Önce Türklerde Kültür ve Müzik. Hun, Kök Türk ve Uygur Türkleri. İstanbul: Ötüken.
• Yalçınkaya, (1993). M. Ahmed Yesevi ve Divan-I Hikmet. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 26(1).
• Yoluk, M. E. (2010). XVIIII. Yüzyılda Osmanlı Devleti´nde Eğitim ve Öğretim Faaliyetleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya. 27-68.
• Yükneki, E. A. M. (2016). Atabetü’l Hakayık. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/eklenti/12031,ahmedyugnekipdf.pdf?0 adresinden 15.03.2016 tarihinde erişilmiştir.
• Al Jazeera (2020). Uygur Türkleri Zulüm Altında. http://www.aljazeera.com.tr/gorus/uygur-turkleri-zulum-altinda adresinden 23.03.2020 tarihinde erişilmiştir.