KONUT FİYATLARI ÜZERİNDE ETKİLİ OLAN SOSYO EKONOMİK UNSURLARIN HEDONİK FİYAT MODELİYLE ARAŞTIRILMASI: PANEL VERİ ANALİZİ

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 2, 503 - 522, 31.10.2022

Kerem Özen

https://doi.org/10.31463/aicusbed.1027502

Cited By: 4

Öz

Tüketicinin teknolojiye dayalı yatırımları konut fiyatlarında meydana gelen değişimler ile yakından ilgilidir. Aynı zaman da konut piyasasında ne kadar farklılık mevcut ise fiyatlarda meydana gelen etki o kadar farklı olmaktadır. Konut fiyatlarında meydana gelen bu değişimler saf fiyat ve kalite fiyatı olarak adlandırılmaktadır. Her iki yöntemde de ölçümlerinde tekrarlanan satışlar modeli, hedonik fiyat modeli ve hibrit modeller yer almaktadır. Ancak içlerinden en güçlü olan hedonik endeksler yaygın olarak çalışmalarda karşımıza çıkmaktadır. Hedonik fiyat, konut fiyatlarındaki meydana gelen değişikliklerin etkili bir sonuca varabilmesini açıklamaktadır. Kredi kullanımlarının artması, kredi sorumluluklarından kaynaklanan alacak-borç işlemlerini menkul kıymet kurumunun devralması ve ilgili varlık kaynaklarını tedarik eden menkul kıymetler ile beraber ev fiyatları üzerinde aşırı bir yükseliş meydana getirmiştir. Bu amaçla, çalışmada Türkiye İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) düzey 2 bölgelerinde bulunan konutların satış fiyatları üzerinde etkili olan faktörlerin belirlenmesini ve bu etkilerin yönünü belirlemesi amaçlanmaktadır. Düzey 2 sınıflandırmasında yer alan 26 bölgeye ait 2011-2020 dönemi verileri kullanılarak ekonometrik analiz yapılmıştır. Sabit etki modelinden elde edilen analiz sonuçlarına göre kişi başı gelirde meydana gelen artışlar konut fiyat endeksini pozitif yönde etkilerken işsizlik oranındaki meydana gelen artışlar endeks değeri üzerinde negatif yönde bir etki yaratmıştır. TÜFE ve nüfus değişkenlerinin etkileri açısından istatistiki olarak anlamlı bir sonuca ulaşılamamıştır.

Anahtar Kelimeler

Konut Talebi, Konut Fiyatı, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• Akkaya, M. (2019). Hedonik Konut Fiyat Endeksini Etkileyen Faktörlerin Analizi. Doı: 10.24988/Deuiibf.2018332711.
• Aslı Afşar, Ö. Y. (2017). Konut Fiyatlarını Etkileyen Faktörlerin Hedonik Model İle Belirlenmesi: Eskişehir Örneği. Selçuk Ün. Sos. Bil. Ens. Der. , 195-205.
• Chow, D. W. (2011). Hedonic Price Index: An Illustration With Residential Property Prices. Hedonic Price Index: An Illustration With Residential Property Prices.
• Coşkun, Y. (2016). Konut Fiyatları Ve Yatırımı: Türkiye İçin Bir Analiz . Niğde Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Nisan 2016.
• Demir, B. (2017). Hedonik Tüketim Kavramı Işığında Gayrimenkul Sektöründe Pazarlama Stratejilerinin İncelenmesi: İzmir Folkart Towers Örneği . İzmir: Yüksek Lisans Tezi.
• Dülger, F., Cin, M. (2002). Türkiye’de döviz kuru dinamiklerinin belirlenmesinde parasalcı yaklaşım ve eşbütünleşme yöntemiyle sınama. ODTÜ Gelişme Dergisi, 29 (1-2), 2002, 47-68
• Ebru Karahan, A. Ş. (2009). Konut Kariyerini Etkileyen Faktörler Üzerine Nitel Bir Araştırma Yöntemi . İtü Fen Bilimleri Enstitüsü, Yapı Bilgisi Programı, 34469, Ayazağa, .
• Ecer, F. (2014 ). Türkiye’deki Konut Fiyatlarının Tahmininde Hedonik Regresyon Yöntemi İle Yapay Sinir Ağlarının Karşılaştırılması. Internatıonal Conference On Eurasıan Economıes .
• Fuat Lebe, Y. E. ( 2014 ). Türkiye’nin Konut Talebinin Analizi: 1970-2011 . Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 28, Sayı: 1, .
• Harun Saraç, T. H. (2018). Konut Fiyat Endeksi Verilerinin Klasik Ayrıştırma Ve Arıma Yöntemi İle Tahmin Edilmesi . Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi / The Journal Of International Social Research .
• Hasan Bulut, T. Z. (2018). Robust Hedonik Modellerin Karşılaştırılması: Beetle Türkiye Piyasa Fiyatını Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. C.Ü. İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi.
• Hasan Bulut, Y. Ö. (2015). The Investıgatıon Of The Factors Affectıng On The Prıces Of Real Estates In Samsun Vıa Hedonıc Prıce Model . Alphanumeric Journal .
• Hidano, N. (2002). The Economic Valuation Of The Environment And Public Policy: A Hedonic Approach, Edvard Elgar, Massachusetts. Tokyo Institute Of Technology.
• Hirschman, E. C. (1982). Hedonic Consumption: Emerging Concepts, Methods And Propositions, Journal Of Marketing, American Marketing Association. American Marketing Association, 92-101.
• Holbrook, E. C. (1982). Hedonic Consumption: Emerging Concepts, Methods And Propositions . American Marketing Association .
• İslamoğlu, H. B. (2015). The Investıgatıon Of The Factors Affectıng On The Prıces Of Real Estates In Samsun Vıa Hedonıc Prıce Model. Alphanumeric Journal .
• Işık, C. (2015). Erzurum İlinde Konut Fiyatlarının Çevresel, Yapısal Ve Sosyal Farklılaşması: Hedonik Fiyatlama Örneği . Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (, 23-32.
• J. O. Beamish, R. C. (2001). Lifestyle Influences On Housing Preferences. Housing And Society, 28(1&2), P. 4.
• Kaya, A. (2012). Türkiye’de Konut Fiyatlarını Etkileyen Faktörlerin Hedonik Fiyat Modeli İle Belirlenmesi. Ankara: Uzmanlık Yeterlilik Tezi .
• Kayral, İ. E. (2017). İstanbul, Ankara Ve İzmir Konut Fiyat Değişimlerini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması. Çukurova Üniversitesi İibf Dergisi.
• Mehmet Yiyit, B. G. (2015). Isparta İlinde Konut Fiyatlarını Etkileyen Faktörlerin Hedonik Fiyat Modeli İle Belirlenmesi* . Süleyman Demirel Üniversitesi, İibf .
• Mirasyedi, A. (2006). Konut Fiyatlarını Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi Üsküdar Örneği. İstanbul: Yüksek Lisans Tezi.
• Nurettin Öztürk, E. F. (2009). Türkiye’de Konut Piyasasının Belirleyicileri: Ampirik Bir Uygulama. Zkü Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 5, Sayı 10.
• Rosen, S. (Tarih Yok). Hedonic Prices And İmplicit Markets: Product Differentiation İn Pure Competition. Journal Of Political Ekonomy.
• Rüştü Yayar, S. S. (2014). Konut Fiyatlarına Etki Eden Faktörlerin Hedonik Modelle Belirlenmesi: Tr83 Bölgesi Örneği. Ege Akademik Barış, 509-518.
• Silver, M. (2016). How To Better Measure Hedonic Residential Property Price İndexes . 2016 International Monetary Fund .
• Sinem Güler Kangallı Uyar, N. Y. (2016). Konut Fiyatlarının Hedonik Fiyatlama Yaklaşımına Göre Mekânsal Ekonometrik Modeller İle Tahmini: İstanbul Konut Piyasası Örneği. Social Sciences .
• Timur Hu¨Lagu, E. K. (2012). A Hedonic House Price Index For Turkey. Statistics Department Central Bank Of The Republic Of Turkey .
• Timur Hu¨Lagu¨, E. K. (2010). A Hedonic House Price Index For Turkey. Central Bank Of The Republic Of Turkey .
• Uğur Çiçek, S. A. (2015). Isparta İlinde Konut Fiyatlarını Etkileyen Faktörlerin Hedonik Fiyat Modeli İle Analizi . Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstütüsü Dergisi.
• Üçdoğruk, Ş. (2011). İzmir İlinde Emlak Fiyatlarına Etki Eden Faktörler: Hedonik Fiyat Yaklışımı. D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi.
• Wenzheng Li, M. P. (2006). Studies İn Hedonic Resale Housing Price Indexes. Paper Presented To The Canadian Economic Association 40th Annual Meetings.
• Wenzheng Li, M. P. (2006). Studies İn Hedonic Resale Housing Price Indexes. Canadian Economic Association 40th Annual Meetings.