Üniversitedeki Kız Öğrencilerin Yeme Tutumlarının Yaşam Doyumu ve Çocukluk Çağı Travmaları ile İlişkisi

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 1, 9 - 28, 15.06.2019

Nilsu Gürcan Şahide Güliz Kolburan

Öz

Bu çalışma, üniversitede okuyan kız öğrencilerde yeme tutumlarının

çocukluk çağı travması ve yaşam doyumu ile ilişkisinin araştırılması

amacıyla yapılmıştır. Çalışmaya İstanbul’daki çeşitli devlet ve vakıf

üniversitelerinde eğitim gören 268 kız öğrenci dâhil edilmiştir. Öğrencilere

sosyodemografik bilgi formu ile birlikte, Yeme Tutumları Testi, Çocukluk

Çağı Travmaları Ölçeği ve Yaşam Doyumu Ölçeği uygulanmıştır.

Çalışmada çocukluk çağı travmalarının yeme tutumları ve yaşam doyumu

üzerinde anlamlı etki yarattığı belirlenmiştir. Buna göre çocukluk çağı

travmalarından duygusal istismar, fiziksel istismar, duygusal ihmal ve

cinsel istismar, yeme bozuklukları düzeyini artırırken; duygusal istismar,

fiziksel ihmal ve duygusal ihmal, yaşam doyumu düzeyini azaltmaktadır.

Bu çalışmada yeme bozukluklarında ve yaşam doyum düzeyinde çocukluk

çağı travma yaşantılarının negatif etkisi dikkat çekmiştir. Çocukluk çağı

travmalarının sözkonusu etkisi, istismar yaşantılarının rutin psikiyatri

pratiği içerisinde sorgulanması ve koruyucu psikiyatrik önlemler

çerçevesinde toplumsal farkındalığın arttırılması gerekliliğine işaret

etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yeme tutumları, çocukluk çağı travmaları, yaşam doyumu

Kaynakça

• Experiences and Depression. Journal of abnormal psychology, 104(2): 277-285. Arkonaç, S. A. (2008). Sosyal Psikolojide İnsanları Anlamak: Deneysel Ve Eleştirel Yaklaşımlar. Nobel Yayın Dağıtım. Aslan, D. (2004). Beden Algısı İle İlgili Sorunların Yaratabileceği Beslenme Sorunları. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 13(9): 326-329. Aslan, D., Gürtan, E., Hacım, A., Karaca, N., Şenol, E., Yıldırım, E. (2003). Ankara’da Eryaman Sağlık Ocağı Bölgesinde Bir Lisenin İkinci Sınıfında Okuyan Kız Öğrencilerin Beslenme Durumlarının ve Bazı Antropometrik Ölçümlerinin Değerlendirmeleri. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 25(2): 55-62. Batur, S. (2004). Yeme Tutum Bozukluğu Gösterenlerde ve Göstermeyenlerde Temel Bilişsel Şemalar, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Beyhun, E. (2002). Doktor Gözüyle: Çocuk İstismarı. Toplum Hekim Bültenliği. Brady, S. S. (2008). Lifetime Family Violence Exposure Is Associated With Current Symptoms of ED Among Both Men and Women. Journal of Traumatic Stress, 21: 34-351. Brewerton, T. D. (2007). Eating Disorders, Trauma, and Comorbidity: Focus on PTSD. Eating disorders, 15(4): 285-304. Bruch, H. (1974). Eating Disorders: Obesity, Anorexia Nervosa, and the Person Within. New York: Basic Books, Inc. Calam, R., Waller, G. (1998). Are Eating and Psychosocial Characteristics in Early Teenage Years Useful Predictors of Eating Characteristics in Early Adulthood? A 7-Year Longitudinal Study. International Journal of Eating Disorders, 24(4): 351-362. Dağlı, A., Baysal, N. (2016). Yaşam Doyumu Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59): 1250-1262. Demirel, S., Canat, S. (2004). Ankara’daki Beş Eğitim Kurumunda Kendini Yaralama Davranışı Üzerine Bir Çalışma. Kriz Dergisi, 12 (3): 1-9 Dilmaç, B., Ekşi, H. (2008). Meslek Yüksekokullarında Öğrenim Gören Öğrencilerin Yaşam Doyumları ve Benlik Saygılarının İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20: 279-289. Dovey, T. (2010). Eating Behavior. Berkshire, GBR: Open University Press. Eddy, K. T., Tanofsky-Kraff, M., Thompson-Brenner, H., Herzog, D. B., Brown, T. A., Ludwig, D. S. (2007). Eating Disorder Pathology Among Overweight Treatment-Seeking Youth: Clinical Correlates and Cross- Sectional Risk Modeling. Behaviour Research and Therapy, 45(10): 2360- 2371. Fairburn, C. G. (2008). Cognitive Behavior Therapy And Eating Disorders. New York: The Guilford Press. Fairburn, C. G., Harrison, P. J. (2003). Eating Disorders. The Lancet, 361(9355): 407-416. Garcia D, Granjard A, Lundblad S, Archer T. (2017). A Dark Past, a Restrained Present, and an Apocalyptic Future: Time Perspective, Personality, and Life Satisfaction Among Anorexia Nervosa Patients. PeerJ, 5: e3801. https:// doi.org/10.7717/peerj.3801 Grilo Cm, Masheb Rm, Wilson Gt. (2005). Efficacy of cognitive behavioral therapy and fluoxetine for the treatment of binge eating disorder: A randomized double-blind placebocontrolled comparison. Biological Psychiatry; 57: 301-309. Hancı, H. (2002). Adli Tıp ve Adli Tıp Bilimler. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Harter, S. (1999). The Construction Of The Self: A Developmental Perspective. New York: The Guilford Press. Kara, B., Biçer, Ü., Gökalp, A. S. (2004). Çocuk İstismarı. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 47(2): 140-151. Kent, A., Waller, G., Dagnan, D. (1999). A Greater Role of Emotional Than Physical Or Sexual Abuse in Predicting Disordered Eating Attitudes: The Role of Mediating Variables. International Journal of Eating Disorders, 25: 161-167. Kitsantas, A., Gilligan, T. D., Kamata, A. (2003). College Women With Eating Disorders: Self-Regulation, Life Satisfaction, and Positive/Negative Affect. The Journal of Psychology, 137(4): 381-395. Kurtay D.; Özkök S.; Barlik Y.; Yatağan, M.; Kurtay, A., Akman E. (2004). Çocuk İhmal ve İstismarına Multidispner Yaklaşım, T.C. Başbakanlık Soyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu, Aydın. Le Grange, D., Lock, J. (EDS.). (2011). Eating Disorders in Children and Adolescents: A Clinical Handbook. New York: The Guilford Press. Özmen, D., Çetinkaya, A. Ç., Ergin, D., Şen, N., Erbay, P. D. (2007). Lise Öğrencilerinin Yeme Alışkanlıkları ve Beden Ağırlığını Denetleme Davranışları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(2): 98-105. Pike, K. M., Rodin, J. (1991). Mothers, Daughters, and Disordered Eating. Journal of Abnormal Psychology, 100(2): 198. Rosen, D. S. (2010). Identification and Management of Eating Disorders in Children and Adolescents. Pediatrics, 126(6): 1240-1253. Sadock, B. J., Sadock, V. A. (2002). Geriatric Psychiatry. Kaplan and Sadock’s Synopsis of Psychiatry: Behavioral Sciences/Clinical Psychiatry, 9th ed. Philadelphia, Lippincott, Williams & Wilkins, 1318-1337. Savaşır, I., Erol, N. (1989). Yeme Tutum Testi: Anoreksiya Nervoza Belirtileri İndeksi. Türk Psikoloji Dergisi, 7(23): 19-25. Strauman, T. J., Vookles, J., Berenstein, V., Chaiken, S., Higgins, E. T. (1991). Self-discrepancies and Vulnerability To Body Dissatisfaction and Disordered Eating. Journal of Personality and Social Psychology, 61(6): 946-956. Şar, V., Öztürk, P. E., İkikardeş, E. (2012). Validity and Reliability of The Turkish Version of Childhood Trauma Questionnaire. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 32(4), 1054. Taner, Y., Bahar, G. (2004). Çocuk İstismarı ve İhmali, Psikiatrik Yönleri, Hacettepe Tıp Dergisi, 35: 82-85. Toker, D. E., Hocaoğlu, Ç. (2009). Yeme Bozuklukları ve Aile Yapısı: Bir Gözden Geçirme. Düşünen Adam, 22(1-4): 36-42. Welch, S. L., Fairburn, C. G. (1996). Impulsivity or Comorbidity in Bulimia Nervosa: A Controlled Study Of Deliberate Self-Harm And Alcohol And Drug Misuse in a Community Sample. The British Journal of Psychiatry, 169(4): 451-458. Werne, J., Yalom, I. (1995). Treating Eating Disorders. Jossey Bass Social and Beahvioral Science Series. Jossey-Bass Inc. U.S. Wilfley, D.E., Rodin, J. (1995). Cultural Iinfluences on Eating Disorders. In K.D Wonderlich Sa, Crosby Rd, Mitchell Je, Thompson Km, Redlin J, Demuth G, Smyth J, Hasetline B. (2001). Eating Disturbance And Sexual Trauma in Childhood and Adulthood. International Journal of Eating Disorders, 30: 401-412. Wonderlich, S. A., Brewerton, T. D., Jocic, Z., Dansky, B. S., Abbott, D. W. (1997). The Relationship of Childhood Sexual Abuse and Eating Disorders: A Review. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 36: 1107-1115. Yağcı, R., Vural, S., Aydoğdu, M.A. (2000). Sağlıklı Büyük Çocuk Beslenmesi. Sendrom Tıp Dergisi, 12(8): 66-75.