Örgütsel İletişimde Dijital Mesaj Kullanımı Üzerine Yönetici ve Öğretmen Görüşlerinin Metaforlar Yoluyla Belirlenmesi

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 2, 159 - 176, 31.12.2021

Gökhan Cantürk

Öz

Bilgi ve iletişim teknolojilerinin örgütlerde kullanılmasıyla birlikte kurumsal iletişimde değişiklikler meydana gelmiştir. Değişim süreci, bu sistemlerin mevcut geleneksel iletişim yapısına dahil edilmesi şeklinde değil daha radikal bir biçimde örgütlerin bilgi ve iletişim teknolojilere uygun yeni iletişim yollarının düzenlenmesi ve kullanmasını gerektirmiştir. Okullar da bu değişim sürecinden etkilenmiş ve iletişim süreçlerini yeni iletişim teknolojileri kanalları üzerinden gerçekleştirmeye başlamıştır. Bu çerçevede gerçekleştirilen araştırmayla örgütsel iletişimde dijital mesaj kullanımı üzerine yönetici ve öğretmen görüşleri metaforlar yoluyla belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma nitel araştırma desenlerinden olgu bilim çalışması niteliğindedir. Araştırmaya ilkokul, ortaokul, Anadolu lisesi ve meslek lisesinde görev yapan yüz iki öğretmen ve otuz bir yönetici olmak üzere toplam yüz otuz üç kişi çevrim içi form doldurarak katılmıştır. Araştırma bulgularına göre yöneticilerin çalışanlarına dijital mesaj aracılığıyla talimat vermesiyle ilgili katılımcıların kullandıkları metaforlarda gereksinim %21,80 oranıyla ilk sırada çıkmıştır. Yöneticilerin dijital mesajlaşma programlarını çalışanlarla resmi iletişim kurmak için kullanmasıyla ilgili katılımcıların kullandıkları metaforlarda kabul edilebilir iletişim kanalı %20,30 oranıyla ilk sırada çıkmıştır. Dijital mesaj uygulamaları üzerinden iletilen talimatların kabul edilebilir iletişim kanalı olabilmesi için DYS sistemine veya EBA uygulamasına eklenebilecek yerli ve milli bir eklenti ile dijital mesajlaşma süreci örgüt iletişiminde kullanılabilir bir hale getirilebilir.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel iletişim, Bilgi ve iletişim teknolojileri, Dijital mesaj uygulamaları, Yönetim süreçlerinde iletişim

Kaynakça

• Ada, N. (2007). Örgütsel iletişim ve yeni bilgi teknolojileri; Örgütsel iletişim ağları. Ege Academic Review, 7(2), 543-551.
• Altıok, V., ve Duran, A. (2018). Okul yöneticilerinin doküman yönetim sistemi hakkındaki görüşleri. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 67-82.
• Anameriç, H. (2005). Yönetim bilgi sistemlerinin yönetim fonksiyonları üzerine etkisi. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi. 45(2), 25-43.
• Avcı, E. (2019). Okul yönetiminde kullanılan dijital iletişim araçlarının öğretmen ve yönetici üzerindeki memnuniyet algısı (Yayınlanmamış Tezsiz Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Aksu, T. ve Cantürk, G. (2016). Bilişim teknolojilerinin yönetim süreçlerinde kullanımı: Fenomenolojik bir çalışma. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5, 118-134. Başaran, İ. E. (2000). Eğitim yönetimi. Ankara: Feryal Matbaası.
• Bilgilier H. A. S., (2017). Bilgi teknolojilerinin iş ortamındaki etkileri ve örgütsel iletişim süreci: Eğitim kurumları örneği. Uluslararası Türk Bilim Dergisi. 28(2), 99-118.
• Bensghir, T.K. (1996). Bilgi teknolojileri ve örgütsel değişim. Ankara: TODAİE Yayınları.
• Çalık, Deniz, (2013). Yeni iletişim teknolojilerinin örgüt içi iletişimde kullanımı: Türkiye’deki büyük ölçekli firmalar üzerine bir araştırma (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Creswell, J. W. (2017). Nitel araştırmacılar için 30 temel beceri (Çev. H. Özcan). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Demirtaş, Ö., ve Karaca, M. (2018). Siber mobbing: Kavramsal çerçeve, öncülleri ve sonuçları. International Journal of Entrepreneurship and Management Inquiries, 2(2), 20-34.
• Doğu, Z. (2012). Ortaöğretim kurumları paydaşlarının E-okul eğitim yönetimi bilgi sisteminin işleyiş sürecine ilişkin görüşleri (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Harran Üniversitesi. Şanlıurfa.
• Fraenkel, J.R. Wallen, N.E. ve Hyun, H.H. (2011). How to design and evaluate research in education (Eight edition). New York: McGraw-Hill.
• Güler, A. Halıcıoğlu, M.B. ve Taşğın, S. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Şeçkin Yayıncılık.
• Günbayı, İ. (2019). Nitel araştırmada veri analizi: Tema analizi, betimsel analiz, içerik analizi ve analitik genelleme. Erişim Adresi: http://www.nirvanasosyal.com/h-392-nitel-arastirmada-veri-analizi-tema-analizi-betimsel-analiz-icerik-analizi-ve-analitik-genelleme.html. Erişim Tarihi: 04.11.2020.
• Günbayi, İ. ve Turan, F. (2013). School principals, teachers, students and their parents' views on E-school implementation in the ministry of national education information management system: A case study. Elementary Education Online, 12(1). 1-22.
• Güneş, A. ve Fırat, M. (2016). Açık ve uzaktan öğrenmede metafor analizi araştırmaları. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 2(3), 115-129.
• Gürel, E. (2016). E-okul sisteminin ilkokul yöneticileri ve öğretmenleri tarafından değerlendirilmesi (Pendik İlçesi) (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi. İstanbul. Gürsan, E., (2008), Çokuluslu işletmelerin örgüt kültürü ve örgütsel iletişime etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi, İzmir.
• Harrison, T.M. ve Stephen, T.D.,(1996), Computer networking and scholarship in the 21st Century University, SUNY Press, 115-136.
• Özdemir, S., ve Erdem, R. (2016). Sosyal medyanın örgüt içi iletişimdeki rolü. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(3), 247-270.
• Kızılboğa, R. ve Erdoğan, Y. (2012). Milli eğitim bakanlığı E-okul uygulamasının yönetici, öğretmen, öğrenci ve veli görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 42(193), 5-16.
• Laudon, K.C. ve Laudon, J.P., (2006), Management information systems­ managing the digital firm, New Jersey: Prentice Hailine.
• Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip olduğu metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
• Sarıtaş, M. T., Yıldız, E. ve Durusoy, O. (2013). E-Okul sisteminin okullarda kullanılmasına ilişkin öğretmen ve yönetici görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 7(2), 178-194.
• Şahin, A. (2019). Eğitimde bilişim teknolojisi kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri: metafor çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(31), 121-159.
• Şahin, M. ve Üstüner, M. (2018). Sosyal medyaya ilişkin okul yöneticilerinin görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 335-355.
• Işık, Y. (2009). Okul yönetiminde kullanılan online uygulamalara yönelik yönetici ve öğretmen görüşleri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi. Sakarya.
• Lunenburg, F.C. ve Ornstein A.C. (2013) Educational administration: Concepts and practices (Eğitim yönetimi: Kavramlar ve uygulamalar bölüm 7. İletişim). (Çev. Editörü: Çınkır Ş.), Ankara: Nobel.
• MEB. 2017. http://www.meb.gov.tr/dys-butun-ulkede-yayginlasiyor/haber/12869/tr). Erişim Tarihi: 03.02.2021.
• MEB. 2021. https://www.meb.gov.tr/eposta/. Erişim Tarihi: 03.02.2021.
• Solmaz, B., Görkemli, H.N., (2012). Yeni bir iletişim alanı olarak sosyal medya kullanımı ve konya kadın dernekleri örneği, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28, 183-189.
• Tanrıverdi, H., Adıgüzel, O. ve Çiftçi, M. (2010). Sağlık yöneticilerine ait iletişim becerilerinin çalışan performansına etkileri: Kamu hastanesi örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (11), 101-122.
• Topçu, İ. ve Ersoy, M. (2020). Eğitim yönetiminde teknoloji kullanımına ilişkin okul yöneticilerinin görüşleri. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(1), 4930-4955.
• Verity, J. W., (1994), How Digital Technology is Changing the Way We Work and Life, Business Week, The Information Revolution, p.15.
• Virilio, P. (2003). Enformasyon bombası (Çev. Kaya Şahin). İstanbul: Metis Yayınları.
• Visscher, A. J. (1996). The implications of how school staff handle information for the usage of school information systems. International Journal of Educational Research, 25(4), 323-334.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Willmott H. ve Murray F., 2001. Information technology and organizations, strategies, networks and integration. B. P. Bloomfield, Coombs R., Knights S., Litter D. (Ed.), Putting information technology in its place: Towards flexible integration in the network age, New York: Oxford University Press.