Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Ergenler İçin Çok Boyutlu Psikolojik Esneklik Envanteri Kısa Formu (ÇBPEE-KF): Türkçeye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 1, 386 - 412, 29.01.2024

Sabahattin Çam , Ahmet Alkal

https://doi.org/10.18039/ajesi.1301815
Cited By: 1

Öz

Bu araştırmada, Rolffs, Rogge ve Wilson (2016) tarafından geliştirilen Çok Boyutlu Psikolojik Esneklik Envanteri Kısa Formu’nun (ÇBPEE-KF) Türkçeye uyarlanarak ergen örnekleminde geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya 430’u kız 565’i erkek olmak üzere toplam 995 gönüllü lise öğrencisi katılmıştır. Öğrencilerin yaşları 14-18 arasında değişmekte olup yaş ortalamaları 15.32’dir. Geçerlik analizi kapsamında AFA, DFA ve ölçüt geçerliği analizi gerçekleştirilmiştir. AFA sonucunda toplam varyansın %68’03’ünü açıklayan 24 maddelik iki faktörlü bir yapı elde edilmiştir. Envanterde yer alan maddelerin faktör yüklerinin .68 ile .91 arasında bir değer aldığı görülmüştür. DFA sonuçları, uyum iyiliği indekslerinin (χ2/Sd=2.197; CFI=.97; NFI=.92; IFI=.96; TLI=.95; RMSEA=.072; SRMR=.032) kabul edilebilir düzeyde olduğunu göstermiştir. Ölçüt geçerliğine ilişkin yapılan korelasyon analizleri beklendiği yönde anlamlı bulunmuştur. Envanterin güvenirliğini belirlemek için Cronbach Alpha ve test-tekrar test güvenirlik katsayıları hesaplanmıştır. ÇBPEE-KF’nin Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı psikolojik esneklik alt boyutu için .97 ve psikolojik katılık için ise .96; test-tekrar test güvenirliği psikolojik esneklik alt boyutu için .85 ve psikolojik katılık için ise .83 olarak bulunmuştur. Sonuç olarak, ÇBPEE-KF’nin ergenlerin psikolojik esneklik düzeylerini belirlemede kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir araç olduğu söylenilebilir.

Anahtar Kelimeler

çok boyutlu psikolojik esneklik envanteri psikolojik esneklik psikolojik katılık geçerlik güvenirlik

Kaynakça

  • Ben-Itzhak, S., Bluvstein, I., & Maor, M. (2014). The psychological flexibility questionnaire (PFQ): Development, reliability and validity. Webmed Central Psychology, 5(4), 2-10. http://www.webmedcentral.com/article_view/4606 adresinden 15.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Blackledge, J. T., & Hayes, S. C. (2001). Emotion regulation in acceptance and commitment therapy. Journal of Clinical Psychology, 57, 243–255. https://l24.im/sr3x adresinden 10.09.2020 tarihinde erişildi.
  • Borsa, J. C., Damásio, B. F., & Bandeira, D. R. (2012). Cross-cultural adaptation and validation of psychology instruments: Some considerations. Paidéia, 22(53), 423-432. https://www.scielo.br/j/paideia/a/cbRxjMqmbZddKpwywVM8mJv/?format=pdf&lang=en adresinden 05.08.2019 tarihinde erişildi.
  • Briggs, S. R., & Cheek, J. M. (1986). The role of factor analysis in the development and evaluation of personality scales. Journal of Personality, 54(1), 106-148. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1467-6494.1986.tb00391.x adresinden 05.08.2019 tarihinde erişildi.
  • Brown, T. A. (2006). Confirmatory Factor Analysis for Applied Research. New York: Guilford Press.
  • Chawla, N., & Ostafin, B. (2007). Experiential avoidance as a functional dimensional approach to psychopathology: An empirical review. Journal Of Clınıcal Psychology, 63(9),871–890. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/jclp.20400 adresinden 15.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Ciarrochi, J., Billich, L., & Godsell, C. (2010). Psychological flexibility as a mechanism of change in acceptance and commitment therapy. İçinde R. Baer (Ed.), Assessing mind fulness and acceptance processes in clients: Illuminating the theory and practice of change (pp. 51-75). Oakland, CA: Context Press/New Harbinger Publications.
  • Curtiss, J., & Klemanski, D. H. (2014). Teasing apart low mindfulness: differentiat‑ing deficits in mindfulness and in psychological flexibility in predicting symptoms of generalized anxiety disorder and depression. Journal of Affective Disorders, 166, 41 47. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0165032714002560 adresinden 10.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Çelikkaleli, Ö. (2014). Bilişsel Esneklik Ölçeği’nin geçerlik ve güvenirliği. Eğitim ve Bilim, 39(176), 339-346. http://eb.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/3466 adresinden 17.10.2019 tarihinde erişildi.
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
  • Frances, A. W., Dawson, D. L., & Golijani-Moghaddam, N. G. (2016). The development and validation of the comprehensive assessment of Acceptance and Commitment Therapy processes (CompACT). Journal of Contextual Behavioral Science, 5, 134- 145. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212144716300229 adresinden 10.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Gerring, R. J., & Zimbardo, P. G. (2012). Psikolojiye giriş, psikoloji ve yaşam. (Çev. Gamze Sart). Ankara: Nobel Yayınevi.
  • Gloster, A. T., Klotsche, J., Chaker, S., Hummel, K. V., & Hoyer, J. (2011). Assessing psychological flexibility: what does it add above and beyond existing constructs? Psychological Assessment, 23(4), 970–982. https://psycnet.apa.org/record/2011-14721-001 adresinden 12.04.2019 tarihinde erişildi.
  • Gregoire, S., Gagnon, J., Lachance, L., Shankland, R., Dionne, F., Kotsou, I., & at al. (2020). Validation of the english and french versions of the multidimensional psychological flexibility inventory short form (MPFI-24). Journal of Contextual Behavioral Science, 18, 99–110. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212144720301502 adresinden 06.02.2021 tarihinde erişildi.
  • Hambleton, R. K., & Patsula, L. (1999). Increasing the validity of adaptedtests: Myths to be avoided and guidelines for improving test adaptation practices. Journal of Applied Testing Technology, 1(1), 1- 30. https://jattjournal.net/index.php/atp/article/view/48345/39215 adresinden 05.08.2019 tarihinde erişildi.
  • Harris, R. (2016). ACT’i kolay öğrenmek: İlkeler ve ötesi için hızlı bir başlangıç. (Çeviri Editörü:Hasan Karatepe ve K. Fatih Yavuz). İstanbul: Litera Yayıncılık.
  • Hayes, S. C. (2004). Acceptance and commitment therapy, relational frame theory, and the third wave of behavioral and cognitive therapies. Behavior Therapy, 35(4), 638-665. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0005789404800133 adresinden 11.07.2019 tarihinde erişildi.
  • Hayes, S. C., Luoma, J. B., Bond, F. B., Masuda, A., & Lillis, J. (2006). Acceptance and commitment therapy: Model, processes and outcomes. Behaviour Research and Therapy, 44, 1–25. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0005796705002147adresinden 12.07.2019 tarihinde erişildi.
  • Hayes, S. C., Strosahl, K. D., & Wilson, K. G. (2011). Acceptance and commitment therapy: The process and practice of mindful change (2nd ed.). New York: Guilford Press.
  • Hayes, S. C., Strosahl, K. D., & Wilson, K. G. (2012). Acceptance and commitment therapy. An experiential approach to behavior change (2nd ed.). New York: The Guildford Press.
  • Hayes, S. C., Villatte, M., Levin, M., & Hildebrandt, M. (2011). Open, aware, and active: Contextual approaches as an emerging trend in the behavioral and cognitive therapies. Annual Review of Clinical Psychology, 7, 141–168. https://www.annualreviews.org/doi/abs/10.1146/annurev-clinpsy-032210-104449 adresinden 15.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Hayes, S. C., Wilson, K. G., Gifford, E. V., Follette, V. M., & Strosahl, K. (1996). Experiential avoidance and behavioral disorders: A functional dimensional approach to diagnosis and treatment. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 64(6), 1152–1168. https://psycnet.apa.org/record/1996-07086-005 adresinden 15.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Hekmati, İ., Ranjbar, H.A.,Ciarrochi, J., Laghaei, M., Golezeni, H.R. & Eskin, M. (.2024). Psychometric properties and measurement invariance of the multidimensional psychological inventory- Persian (MPFI-P): An extensive investigation of long and short versions in community and clinical- analogue samples. Journal of Contextual Behavioral Science, 100717. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212144723001308?via%3Dihub 14.01.2024 tarihinde erişildi.
  • Howell, A. J., & Demuynck, K. M. (2021). Psychological flexibility and psychological inflexibility are independently associated with both hedonic and eudaimonic well-being. Journal of Contextual Behavioral Science, 20, 163–171. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212144721000338 adresinden 17.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Hutcheson, G. D., & Sofroniou, N. (1999). The Multivariate Social Scientist: Introductory Statistics Using Generalized Linear Models. SAGE Publications.
  • Imani, M., Karimi, J., Behbahani, M., & Omidi, A. (2017). Role of mindfulness, psychological lexibility and integrative self-knowledge on psychological well-being among the university students. Feyz Journal of Kashan University of Medical Sciences, 21(2), 170-177. https://core.ac.uk/download/pdf/143840036.pdf adresinden 18.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Işık-Terzi, Ş. ve Ergüner-Tekinalp, B. (2013). Psikolojik danışmada güncel kuramlar. Ankara: Pegem Akademi.
  • Karaatlı, M. (2006). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. İçinde Ş. Kalaycı (Ed.) Verilerin Düzenlenmesi ve Gösterimi (2. Baskı). Ankara: Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
  • Karakuş, S. ve Akbay, S. E. (2020). Psikolojik esneklik ölçeği: Uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 32-43. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1045682 adresinden 10.04.2021 tarihinde erişildi.
  • Kashdan, T. B., & Rottenberg, J. (2010). Psychological flexibility as a fundamental aspect of health. Clinical Psychology Review, 30(7), 865–878. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0272735810000413 adresinden 12.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Kato, T. (2016). Impact of psychological inflexibility on depressive symptoms and sleep difficulty in a Japanese sample. SpringerPlus, 5, 1-9. https://springerplus.springeropen.com/articles/10.1186/s40064-016-2393-0 adresinden 17.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Klimstra, T. A., & van Doeselaar, L. (2017). Identity formation in adolescence and young adulthood. İçinde J. Specht (Ed.), Personality development across the lifespan (pp. 293-308). Massachusetts, MS: Academic Press.
  • Landstra, J., Ciarrochi, J., Deane, F. P., & Hillman, R. J. (2013). Identifying and describing feelings and psychological flexibility predict mental health in men with HIV. British Journal of Health Psychology, 18(4), 844–857. https://bpspsychub.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/bjhp.12026 adresinden 22.04.2019 tarihinde erişildi.
  • Levin, M. E., Luoma, J. B., Lillis, J., Hayes, S. C., & Vilardaga, R. (2014). The Acceptance and Action Questionnaire–Stigma (AAQ-S): Developing a measure of psychological flexibility with stigmatizing thoughts. Journal of Contextual Behavioral Science, 3(1), 21-26. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212144713000355 adresinden 13.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Longmore, R. J., & Worrell, M. (2007). Do we need to challenge thoughtsin cognitive behavior therapy? Clinical Psychology Review, 27(2), 173-187. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S027273580600081X adresinden 14.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Luoma, J. B., Hayes, S. C., & Walser, R. D. (2017). Learning ACT: An Acceptance and commitment therapy skills training for therapists. Oakland, CA: Context Press.
  • Masuda, A. ve Tully, E. C. (2012). The role of mindfulness and psychological flexibility in somatization, depression, anxiety, and general psychological distress in a nonclinical college sample. Journal of Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 17(1), 66-71. https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/2156587211423400 adresinden 20.05.2019 tarihinde erişildi.
  • McCracken, L. M., & Morley, S. (2014). The psychological flexibility model: A basis for integration and progress in psychological approaches to chronic pain management. The Journal of Pain, 15, 221–234. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S152659001301362X adresinden 22.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Oppo, A., Schweiger, M., Ristallo, A., Presti, G., Pergolizzi, F., & Moderato, P. (2019). Mindfulness skills and psychological inflexibility: Two useful tools for a clinical assessment for adolescents with internalizing behaviors. Journal of Child and Family Studies, 28(12), 3569– 3580. https://link.springer.com/article/10.1007/s10826-019-01539-w adresinden 18.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Richardson, C. M. E., & Jost, S. A. (2019). Psychological flexibility as a mediator of the association between early life trauma and psychological symptoms. Personality and Individual Differences, 141, 101-106. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S019188691830672X adresinden 17.06.2019 tarihinde erişildi.
  • Rolffs, J. L., Rogge, R. D., & Wilson, K. G. (2016). Disentangling components of flexibility via the hexaflex model: Development and validation of the multidimensional psychological lexibility inventory (MPFI). Assessment, 25(4), 458-482. https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/1073191116645905 adresinden 06.05.2018 tarihinde erişildi.
  • Ruiz, F. J., & Odriozola-González, P. (2016). The role of psychological inflexibility in beck's cognitive model of depression in a simple of undergraduates. Anales de Psicología, 32(2), 441- 447. https://www.redalyc.org/pdf/167/16745250015.pdf adresinden 13.06.2019 tarihinde erişildi.
  • Santrock, J. W. (2012). Ergenlik (Çev. Ed. Didem Müge Siyez). Ankara: Nobel Yayın. Schreiber, J. B., Nora, A.,
  • Stage, F. K., Barlow, E. A., & King, J. (2006). Reporting structural equation modeling and confirmatory factor analysis results: A review. The Journal of Educational Research, 99(6), 323-338. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.3200/JOER.99.6.323-338 adresinden 11.04.2021 tarihinde erişildi.
  • Seçer, İ. (2018). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Anı yayıncılık.
  • Seidler, D., Stone, B., Clark, B. E., Koran, J., & Drake, C. E. (2020). Evaluating the factor structure of the Multidimensional Psychological Flexibility Inventory: An independent replication and extension. Journal of Contextual Behavioral Science, 17, 23–31. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S221214471930211X adresinden 10.01.2021 tarihinde erişildi.
  • Simkin, H., Freiberg-Hoffmann, A., Caselli, G., Prozzillo, P., Rogge, R.D., & Wilson, K.G. (2023). Adaptation and validation into Spanish of the multidimensional psychological flexibility inventory (MPFI): Evidence of internal validity and factorial invariance. Ajayu Órgano de Difusión Científica Del Departamento de Psicología UCBSP, 21(2), 111-130. https://ajayu.ucb.edu.bo/a/article/view/188/346 adresinden 14.01.2024 tarihinde erişildi.
  • Steinberg, L. (2012). Ergenlik (Çev.Ed. Figen Çok). Ankara: İmge Yayınevi.
  • Szemenyei, E., Reinhardt, M., Szabo, E., Szabo, K., Urban, R., Harvey, S. T., at al. (2020). Measuring psychological inflexibility in children and adolescents: Evaluating the avoidance and fusion questionnaire for youth. Assessment, 27(8), 1810–1820. https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/1073191118796558?journalCode=asma adresinden 20.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics, (6th ed.). Boston: Pearson.
  • Toksoy, P. ve Oktan, V. (2019). Ergenlerde kendine zarar verme davranışının yordayıcıları olarak öz duyarlık ve stresle başa çıkma tarzları. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, 1-14. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/905018 adresinden 06.10.2019 tarihinde erişildi.
  • Trindade, I. A., Mendes, A. L., & Ferreira, N.B. (2020). The moderating effect of psychological flexibility on the link between learned helplessness and depression symptomatology: A preliminary study. Journal of Contextual Behavioral Science, 15, 68-72. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212144719300298 adresinden 10.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Türküm, A.S.,Balkaya, A. ve Karaca, E. (2005). Akılcı olmayan inanç ölçeğinin lise öğrencilerine uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, III(23), 77-85. https://earsiv.anadolu.edu.tr/xmlui/handle/11421/14954 adresinden 16.10.2019 tarihinde erişildi.
  • Wenar, C., & Kerig, P. (2005) Developmental psychopathology: from infancy through adolescence (5th ed.). New York: McGraw-Hill.
  • Yavuz, F. K. (2015). Kabul ve kararlılık terapisi: Genel bir bakış. Türkiye Klinikleri Psikiyatri Özel, 8(2), 21-28. https://l24.im/eaSv3 adresinden 21.08.2019 tarihinde erişildi.
  • Yavuz, F., Iskin, M., Ulusoy, S., Esen, F. B., & Burhan, H. S. (2014). Turkish Version of AAQ- II: Preliminary analysis of reliability and validity. ACBS Annual World Conference XII. 17-22 June, MN, Minneapolis.

Multidimensional Psychological Flexibility Inventory Short Form (MPFISF) for Adolescents: Adaptation to Turkish, Validity and Reliability Study

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 1, 386 - 412, 29.01.2024

Sabahattin Çam , Ahmet Alkal

https://doi.org/10.18039/ajesi.1301815
Cited By: 1

Öz

In this study, it was aimed to examine the validity and reliability of the Multidimensional Psychological Flexibility Inventory Short Form (MPFI-SF) developed by Rolffs, Rogge, and Wilson (2016) in an adolescent sample by adapting it into Turkish. A total of 995 volunteer high school students, 430 girls and 565 boys, participated in the study. The ages of the students ranged between 14-18 and the mean age was 15.32. EFA, CFA and criterion validity analysis were conducted as validity analysis. As a result of EFA, a two-factor structure with 24 items explaining 68'03% of the total variance was obtained. The factor loadings of the items in the inventory ranged between .68 and .91. CFA results showed that the goodness of fit indices (χ2/Sd=2.197; CFI=.97; NFI=.92; IFI=.96; TLI=.95; RMSEA=.072; SRMR=.032) were at acceptable levels. Correlation analyses related to criterion validity were found to be significant in the expected direction. Cronbach Alpha and test-retest reliability coefficients were calculated to determine the reliability of the inventory. The Cronbach's Alpha reliability coefficient was .97 for the psychological flexibility subscale and .96 for psychological rigidity; the test-retest reliability was .85 for the psychological flexibility subscale and .83 for psychological rigidity. As a result, it can be said that the CBPEE-CF is a valid and reliable instrument that can be used to determine the psychological flexibility levels of adolescents.

Anahtar Kelimeler

multidimensional psychological flexibility ınventory psychological flexibility psychological inflexibility validity reliability

Kaynakça

  • Ben-Itzhak, S., Bluvstein, I., & Maor, M. (2014). The psychological flexibility questionnaire (PFQ): Development, reliability and validity. Webmed Central Psychology, 5(4), 2-10. http://www.webmedcentral.com/article_view/4606 adresinden 15.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Blackledge, J. T., & Hayes, S. C. (2001). Emotion regulation in acceptance and commitment therapy. Journal of Clinical Psychology, 57, 243–255. https://l24.im/sr3x adresinden 10.09.2020 tarihinde erişildi.
  • Borsa, J. C., Damásio, B. F., & Bandeira, D. R. (2012). Cross-cultural adaptation and validation of psychology instruments: Some considerations. Paidéia, 22(53), 423-432. https://www.scielo.br/j/paideia/a/cbRxjMqmbZddKpwywVM8mJv/?format=pdf&lang=en adresinden 05.08.2019 tarihinde erişildi.
  • Briggs, S. R., & Cheek, J. M. (1986). The role of factor analysis in the development and evaluation of personality scales. Journal of Personality, 54(1), 106-148. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1467-6494.1986.tb00391.x adresinden 05.08.2019 tarihinde erişildi.
  • Brown, T. A. (2006). Confirmatory Factor Analysis for Applied Research. New York: Guilford Press.
  • Chawla, N., & Ostafin, B. (2007). Experiential avoidance as a functional dimensional approach to psychopathology: An empirical review. Journal Of Clınıcal Psychology, 63(9),871–890. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/jclp.20400 adresinden 15.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Ciarrochi, J., Billich, L., & Godsell, C. (2010). Psychological flexibility as a mechanism of change in acceptance and commitment therapy. İçinde R. Baer (Ed.), Assessing mind fulness and acceptance processes in clients: Illuminating the theory and practice of change (pp. 51-75). Oakland, CA: Context Press/New Harbinger Publications.
  • Curtiss, J., & Klemanski, D. H. (2014). Teasing apart low mindfulness: differentiat‑ing deficits in mindfulness and in psychological flexibility in predicting symptoms of generalized anxiety disorder and depression. Journal of Affective Disorders, 166, 41 47. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0165032714002560 adresinden 10.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Çelikkaleli, Ö. (2014). Bilişsel Esneklik Ölçeği’nin geçerlik ve güvenirliği. Eğitim ve Bilim, 39(176), 339-346. http://eb.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/3466 adresinden 17.10.2019 tarihinde erişildi.
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
  • Frances, A. W., Dawson, D. L., & Golijani-Moghaddam, N. G. (2016). The development and validation of the comprehensive assessment of Acceptance and Commitment Therapy processes (CompACT). Journal of Contextual Behavioral Science, 5, 134- 145. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212144716300229 adresinden 10.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Gerring, R. J., & Zimbardo, P. G. (2012). Psikolojiye giriş, psikoloji ve yaşam. (Çev. Gamze Sart). Ankara: Nobel Yayınevi.
  • Gloster, A. T., Klotsche, J., Chaker, S., Hummel, K. V., & Hoyer, J. (2011). Assessing psychological flexibility: what does it add above and beyond existing constructs? Psychological Assessment, 23(4), 970–982. https://psycnet.apa.org/record/2011-14721-001 adresinden 12.04.2019 tarihinde erişildi.
  • Gregoire, S., Gagnon, J., Lachance, L., Shankland, R., Dionne, F., Kotsou, I., & at al. (2020). Validation of the english and french versions of the multidimensional psychological flexibility inventory short form (MPFI-24). Journal of Contextual Behavioral Science, 18, 99–110. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212144720301502 adresinden 06.02.2021 tarihinde erişildi.
  • Hambleton, R. K., & Patsula, L. (1999). Increasing the validity of adaptedtests: Myths to be avoided and guidelines for improving test adaptation practices. Journal of Applied Testing Technology, 1(1), 1- 30. https://jattjournal.net/index.php/atp/article/view/48345/39215 adresinden 05.08.2019 tarihinde erişildi.
  • Harris, R. (2016). ACT’i kolay öğrenmek: İlkeler ve ötesi için hızlı bir başlangıç. (Çeviri Editörü:Hasan Karatepe ve K. Fatih Yavuz). İstanbul: Litera Yayıncılık.
  • Hayes, S. C. (2004). Acceptance and commitment therapy, relational frame theory, and the third wave of behavioral and cognitive therapies. Behavior Therapy, 35(4), 638-665. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0005789404800133 adresinden 11.07.2019 tarihinde erişildi.
  • Hayes, S. C., Luoma, J. B., Bond, F. B., Masuda, A., & Lillis, J. (2006). Acceptance and commitment therapy: Model, processes and outcomes. Behaviour Research and Therapy, 44, 1–25. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0005796705002147adresinden 12.07.2019 tarihinde erişildi.
  • Hayes, S. C., Strosahl, K. D., & Wilson, K. G. (2011). Acceptance and commitment therapy: The process and practice of mindful change (2nd ed.). New York: Guilford Press.
  • Hayes, S. C., Strosahl, K. D., & Wilson, K. G. (2012). Acceptance and commitment therapy. An experiential approach to behavior change (2nd ed.). New York: The Guildford Press.
  • Hayes, S. C., Villatte, M., Levin, M., & Hildebrandt, M. (2011). Open, aware, and active: Contextual approaches as an emerging trend in the behavioral and cognitive therapies. Annual Review of Clinical Psychology, 7, 141–168. https://www.annualreviews.org/doi/abs/10.1146/annurev-clinpsy-032210-104449 adresinden 15.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Hayes, S. C., Wilson, K. G., Gifford, E. V., Follette, V. M., & Strosahl, K. (1996). Experiential avoidance and behavioral disorders: A functional dimensional approach to diagnosis and treatment. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 64(6), 1152–1168. https://psycnet.apa.org/record/1996-07086-005 adresinden 15.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Hekmati, İ., Ranjbar, H.A.,Ciarrochi, J., Laghaei, M., Golezeni, H.R. & Eskin, M. (.2024). Psychometric properties and measurement invariance of the multidimensional psychological inventory- Persian (MPFI-P): An extensive investigation of long and short versions in community and clinical- analogue samples. Journal of Contextual Behavioral Science, 100717. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212144723001308?via%3Dihub 14.01.2024 tarihinde erişildi.
  • Howell, A. J., & Demuynck, K. M. (2021). Psychological flexibility and psychological inflexibility are independently associated with both hedonic and eudaimonic well-being. Journal of Contextual Behavioral Science, 20, 163–171. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212144721000338 adresinden 17.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Hutcheson, G. D., & Sofroniou, N. (1999). The Multivariate Social Scientist: Introductory Statistics Using Generalized Linear Models. SAGE Publications.
  • Imani, M., Karimi, J., Behbahani, M., & Omidi, A. (2017). Role of mindfulness, psychological lexibility and integrative self-knowledge on psychological well-being among the university students. Feyz Journal of Kashan University of Medical Sciences, 21(2), 170-177. https://core.ac.uk/download/pdf/143840036.pdf adresinden 18.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Işık-Terzi, Ş. ve Ergüner-Tekinalp, B. (2013). Psikolojik danışmada güncel kuramlar. Ankara: Pegem Akademi.
  • Karaatlı, M. (2006). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. İçinde Ş. Kalaycı (Ed.) Verilerin Düzenlenmesi ve Gösterimi (2. Baskı). Ankara: Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
  • Karakuş, S. ve Akbay, S. E. (2020). Psikolojik esneklik ölçeği: Uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 32-43. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1045682 adresinden 10.04.2021 tarihinde erişildi.
  • Kashdan, T. B., & Rottenberg, J. (2010). Psychological flexibility as a fundamental aspect of health. Clinical Psychology Review, 30(7), 865–878. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0272735810000413 adresinden 12.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Kato, T. (2016). Impact of psychological inflexibility on depressive symptoms and sleep difficulty in a Japanese sample. SpringerPlus, 5, 1-9. https://springerplus.springeropen.com/articles/10.1186/s40064-016-2393-0 adresinden 17.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Klimstra, T. A., & van Doeselaar, L. (2017). Identity formation in adolescence and young adulthood. İçinde J. Specht (Ed.), Personality development across the lifespan (pp. 293-308). Massachusetts, MS: Academic Press.
  • Landstra, J., Ciarrochi, J., Deane, F. P., & Hillman, R. J. (2013). Identifying and describing feelings and psychological flexibility predict mental health in men with HIV. British Journal of Health Psychology, 18(4), 844–857. https://bpspsychub.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/bjhp.12026 adresinden 22.04.2019 tarihinde erişildi.
  • Levin, M. E., Luoma, J. B., Lillis, J., Hayes, S. C., & Vilardaga, R. (2014). The Acceptance and Action Questionnaire–Stigma (AAQ-S): Developing a measure of psychological flexibility with stigmatizing thoughts. Journal of Contextual Behavioral Science, 3(1), 21-26. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212144713000355 adresinden 13.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Longmore, R. J., & Worrell, M. (2007). Do we need to challenge thoughtsin cognitive behavior therapy? Clinical Psychology Review, 27(2), 173-187. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S027273580600081X adresinden 14.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Luoma, J. B., Hayes, S. C., & Walser, R. D. (2017). Learning ACT: An Acceptance and commitment therapy skills training for therapists. Oakland, CA: Context Press.
  • Masuda, A. ve Tully, E. C. (2012). The role of mindfulness and psychological flexibility in somatization, depression, anxiety, and general psychological distress in a nonclinical college sample. Journal of Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 17(1), 66-71. https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/2156587211423400 adresinden 20.05.2019 tarihinde erişildi.
  • McCracken, L. M., & Morley, S. (2014). The psychological flexibility model: A basis for integration and progress in psychological approaches to chronic pain management. The Journal of Pain, 15, 221–234. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S152659001301362X adresinden 22.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Oppo, A., Schweiger, M., Ristallo, A., Presti, G., Pergolizzi, F., & Moderato, P. (2019). Mindfulness skills and psychological inflexibility: Two useful tools for a clinical assessment for adolescents with internalizing behaviors. Journal of Child and Family Studies, 28(12), 3569– 3580. https://link.springer.com/article/10.1007/s10826-019-01539-w adresinden 18.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Richardson, C. M. E., & Jost, S. A. (2019). Psychological flexibility as a mediator of the association between early life trauma and psychological symptoms. Personality and Individual Differences, 141, 101-106. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S019188691830672X adresinden 17.06.2019 tarihinde erişildi.
  • Rolffs, J. L., Rogge, R. D., & Wilson, K. G. (2016). Disentangling components of flexibility via the hexaflex model: Development and validation of the multidimensional psychological lexibility inventory (MPFI). Assessment, 25(4), 458-482. https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/1073191116645905 adresinden 06.05.2018 tarihinde erişildi.
  • Ruiz, F. J., & Odriozola-González, P. (2016). The role of psychological inflexibility in beck's cognitive model of depression in a simple of undergraduates. Anales de Psicología, 32(2), 441- 447. https://www.redalyc.org/pdf/167/16745250015.pdf adresinden 13.06.2019 tarihinde erişildi.
  • Santrock, J. W. (2012). Ergenlik (Çev. Ed. Didem Müge Siyez). Ankara: Nobel Yayın. Schreiber, J. B., Nora, A.,
  • Stage, F. K., Barlow, E. A., & King, J. (2006). Reporting structural equation modeling and confirmatory factor analysis results: A review. The Journal of Educational Research, 99(6), 323-338. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.3200/JOER.99.6.323-338 adresinden 11.04.2021 tarihinde erişildi.
  • Seçer, İ. (2018). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Anı yayıncılık.
  • Seidler, D., Stone, B., Clark, B. E., Koran, J., & Drake, C. E. (2020). Evaluating the factor structure of the Multidimensional Psychological Flexibility Inventory: An independent replication and extension. Journal of Contextual Behavioral Science, 17, 23–31. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S221214471930211X adresinden 10.01.2021 tarihinde erişildi.
  • Simkin, H., Freiberg-Hoffmann, A., Caselli, G., Prozzillo, P., Rogge, R.D., & Wilson, K.G. (2023). Adaptation and validation into Spanish of the multidimensional psychological flexibility inventory (MPFI): Evidence of internal validity and factorial invariance. Ajayu Órgano de Difusión Científica Del Departamento de Psicología UCBSP, 21(2), 111-130. https://ajayu.ucb.edu.bo/a/article/view/188/346 adresinden 14.01.2024 tarihinde erişildi.
  • Steinberg, L. (2012). Ergenlik (Çev.Ed. Figen Çok). Ankara: İmge Yayınevi.
  • Szemenyei, E., Reinhardt, M., Szabo, E., Szabo, K., Urban, R., Harvey, S. T., at al. (2020). Measuring psychological inflexibility in children and adolescents: Evaluating the avoidance and fusion questionnaire for youth. Assessment, 27(8), 1810–1820. https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/1073191118796558?journalCode=asma adresinden 20.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics, (6th ed.). Boston: Pearson.
  • Toksoy, P. ve Oktan, V. (2019). Ergenlerde kendine zarar verme davranışının yordayıcıları olarak öz duyarlık ve stresle başa çıkma tarzları. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, 1-14. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/905018 adresinden 06.10.2019 tarihinde erişildi.
  • Trindade, I. A., Mendes, A. L., & Ferreira, N.B. (2020). The moderating effect of psychological flexibility on the link between learned helplessness and depression symptomatology: A preliminary study. Journal of Contextual Behavioral Science, 15, 68-72. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212144719300298 adresinden 10.05.2019 tarihinde erişildi.
  • Türküm, A.S.,Balkaya, A. ve Karaca, E. (2005). Akılcı olmayan inanç ölçeğinin lise öğrencilerine uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, III(23), 77-85. https://earsiv.anadolu.edu.tr/xmlui/handle/11421/14954 adresinden 16.10.2019 tarihinde erişildi.
  • Wenar, C., & Kerig, P. (2005) Developmental psychopathology: from infancy through adolescence (5th ed.). New York: McGraw-Hill.
  • Yavuz, F. K. (2015). Kabul ve kararlılık terapisi: Genel bir bakış. Türkiye Klinikleri Psikiyatri Özel, 8(2), 21-28. https://l24.im/eaSv3 adresinden 21.08.2019 tarihinde erişildi.
  • Yavuz, F., Iskin, M., Ulusoy, S., Esen, F. B., & Burhan, H. S. (2014). Turkish Version of AAQ- II: Preliminary analysis of reliability and validity. ACBS Annual World Conference XII. 17-22 June, MN, Minneapolis.
Toplam 56 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Alan Eğitimleri
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Sabahattin Çam 0000-0003-2262-6357

Ahmet Alkal 0000-0003-4610-5732

Yayımlanma Tarihi 29 Ocak 2024
Gönderilme Tarihi 24 Mayıs 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 14 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Çam, S., & Alkal, A. (2024). Ergenler İçin Çok Boyutlu Psikolojik Esneklik Envanteri Kısa Formu (ÇBPEE-KF): Türkçeye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 14(1), 386-412. https://doi.org/10.18039/ajesi.1301815
AMA Çam S, Alkal A. Ergenler İçin Çok Boyutlu Psikolojik Esneklik Envanteri Kısa Formu (ÇBPEE-KF): Türkçeye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. AJESI. Ocak 2024;14(1):386-412. doi:10.18039/ajesi.1301815
Chicago Çam, Sabahattin, ve Ahmet Alkal. “Ergenler İçin Çok Boyutlu Psikolojik Esneklik Envanteri Kısa Formu (ÇBPEE-KF): Türkçeye Uyarlama, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması”. Anadolu Journal of Educational Sciences International 14, sy. 1 (Ocak 2024): 386-412. https://doi.org/10.18039/ajesi.1301815.
EndNote Çam S, Alkal A (01 Ocak 2024) Ergenler İçin Çok Boyutlu Psikolojik Esneklik Envanteri Kısa Formu (ÇBPEE-KF): Türkçeye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Anadolu Journal of Educational Sciences International 14 1 386–412.
IEEE S. Çam ve A. Alkal, “Ergenler İçin Çok Boyutlu Psikolojik Esneklik Envanteri Kısa Formu (ÇBPEE-KF): Türkçeye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, AJESI, c. 14, sy. 1, ss. 386–412, 2024, doi: 10.18039/ajesi.1301815.
ISNAD Çam, Sabahattin - Alkal, Ahmet. “Ergenler İçin Çok Boyutlu Psikolojik Esneklik Envanteri Kısa Formu (ÇBPEE-KF): Türkçeye Uyarlama, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması”. Anadolu Journal of Educational Sciences International 14/1 (Ocak 2024), 386-412. https://doi.org/10.18039/ajesi.1301815.
JAMA Çam S, Alkal A. Ergenler İçin Çok Boyutlu Psikolojik Esneklik Envanteri Kısa Formu (ÇBPEE-KF): Türkçeye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. AJESI. 2024;14:386–412.
MLA Çam, Sabahattin ve Ahmet Alkal. “Ergenler İçin Çok Boyutlu Psikolojik Esneklik Envanteri Kısa Formu (ÇBPEE-KF): Türkçeye Uyarlama, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması”. Anadolu Journal of Educational Sciences International, c. 14, sy. 1, 2024, ss. 386-12, doi:10.18039/ajesi.1301815.
Vancouver Çam S, Alkal A. Ergenler İçin Çok Boyutlu Psikolojik Esneklik Envanteri Kısa Formu (ÇBPEE-KF): Türkçeye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. AJESI. 2024;14(1):386-412.

Cited By

The Effect of Online Multi-Component Positive Psychology Intervention on Adolescents’ Risky Behaviors and Psychological Flexibility: A Mixed Method Study
Journal of Happiness Studies
https://doi.org/10.1007/s10902-024-00840-w
 Kapak Resmi İndir

Creative Commons License
AJESI’de yayınlanan makalelerde bu lisans kullanılmaktadır.

Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.

Sherpa Romeo kayıtlıdır.