Endemik Güdük İğnelik (Erodium hendrikii ALPINAR) türünün Gümüşhane İlindeki Popülasyonlarının ve Türün Nesline Yönelik Tehditlerin Belirlenmesi

Yıl 2021, , 46 - 51, 15.06.2021

Özcan Şimşek , Kemal İmamoğlu , Cemil Ün

https://doi.org/10.53516/ajfr.922720

Öz

Bu çalışmada, IUCN tehdit kategorilerine göre “CR (Kritik)” durumunda olan Güdük İğnelik (Erodium hendrikii ALPINAR) türünün Gümüşhane ilinde yayılış gösterdiği alanlar, bitkinin popülasyon özellikleri ve birey sayıları, bitkiyi ve yaşam alanlarını tehdit eden faktörler araştırılmıştır Gümüşhane İlinin tamamında arazi çalışmaları geçekleştirilmiş ve tür koruma eylem planı hazırlanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre Güdük İğnelik (Erodium hendrikii ALPINAR) türüne Yağmurdere köyü yakınlarında 3 farklı noktada rastlanmış ve toplam birey sayısı yaklaşık 400 olarak belirlenmiştir. Madencilik faaliyetleri, yol açma/genişletme faaliyetleri ve dere ıslahı çalışmaları türün Gümüşhane İlinde bulunan popülasyonlarını tehdit eden unsurlar olarak ortaya konmuş ve tür koruma eylem planı hazırlanmıştır

Anahtar Kelimeler

Erodium hendrikii, Güdük İğnelik, Gümüşhane, Endemik

Destekleyen Kurum

TC Tarım ve Orman Bakanlığı 12. Bölge Müdürlüğü Gümüşhane Şube Müdürlüğü

Teşekkür

Proje boyunca çalışmalara her konuda destek olan TC Tarım ve Orman Bakanlığı 12. Bölge Müdürlüğü Gümüşhane Şube Müdürlüğü yönetimine ve çalışanlarına teşekkür ederiz.

Determination of the Populations of Endemic Güdük İğnelik (Erodium hendrikii ALPINAR) in Gümüşhane Province and Threats Against the Species

Öz

In this study, existing habitats and number of individuals of Güdük İğnelik (Erodium hendrikii ALPINAR) (which is assessed as “CR (Critically Endangered)” according to IUCN criteria), population characteristics of the plant and threatening factors to the species and its habitats in Gümüşhane province were investigated. Field studies were carried within the boundaries of the Gümüşhane province and species conservation action plan was prepared. According to the results of the study, Güdük İğnelik (Erodium hendrikii ALPINAR) was found at 3 different locations near Yağmurdere village and totally about 400 individuals of Güdük İğnelik (Erodium hendrikii ALPINAR) were found in Gümüşhane province. Threatening factors to Güdük İğnelik (Erodium hendrikii ALPINAR) in Gümüşhane province were determined as possible mining activities, road opening / widening activities and stream rehabilitation projects. As a result of this study, conservation action plan against these threats is prepared.

Anahtar Kelimeler

Erodium hendrikii, Heron, Gümüşhane, Endemic

Kaynakça

• Alpinar, K. 1994. Some contributions to the Turkish flora. Edinburgh Journal of Botany, 51(01), 65-73.
• Atik, A.D., Öztekin, M. ve Erkoç, F. 2010. Biyoçeşitlilik ve Türkiye’deki Endemik Bitkilere Örnekler. GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 30, Sayı 1, 219-240.
• Çoşkunçelebi, K., Terzioğlu, S., Karaköse, M., & Güzel, M. E. 2012. Contributions to the description and molecular properties of Erodium hendrikii Alpınar (Geraniaceae), endemic to Turkey. Turkish Journal of Botany, 36(5), 455-461.
• Davis, P. H. 1967. Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. 2. 465-487. Edinburg, Edinburg University Press.
• Demir, A. 2009. Ekonomik açıdan biyolojik çeşitliliğin önemi. İstanbul Ticaret Üniversitesi, Fen Bilimleri Dergisi, (8)15: 55-68.
• Deniz, İ. 2011. Trakya Bölgesinin Geranium L. (Geraniaceae) Türleri Üzerinde Morfolojik ve Palinolojik Araştırmalar. Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Esntirüsü, İstanbul.
• Ekim T., Koyuncu M., Vural M., Duman H., Aytaç Z., Adıgüzel N. 2000. Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı (Eğrelti ve Tohumlu Bitkiler). Türkiye Tabiatı Koruma Derneği.
• El Hadidi M.N., Fayed A.A., El Naggar S.M. 1984. Systematic revision of erodium (Geraniaceae) in Egypt. Plant Systematics and Evolution 144: 307-314.
• Fiz O., Vargas P., Alarcon M.L., Aldasoro J.J. 2006. Phylogenetic relationships and evolution in erodium (Geraniaceae) based on trnL-trnF sequences. Systematic Botany 31: 739-763.
• Guittonneau, G.G. 1990. Taxonomy, ecology and phylogeny of genus erodium L’Her. in the Mediterranean Region. In: Vorster P (ed), Proceedings of the International Geraniaceae Symposium, 24-26 September 1990, Stellenbosch, 71–91.
• Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M. T. 2012. Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). İstanbul, Türkiye: Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını.
• IUCN. 2016. The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2016-3, http://www.iucnredlist.org, Erişim Tarihi: Temmuz 2020.
• Knuth, R. 1912. Geraniaceae. In: Engler A (ed), Das Pflanzenreich, IV:129 (53), Engelmann, Leipzig, 1-640.
• Messing, S., Byrne, R. 1998. Premission ınvasion of erodium cicutarium in California. Journal of Biogeography 25: 757-762.
• Nunes, P.A.L.D., van den Bergh, J.C.J.M., Nijkamp, P. 2003. The ecological economics of biodiversity: Methods and applications. Edward Elgar, Cheltenham; Northampton.
• Terzioğlu, S. 1998. Uzungöl (Trabzon-Çaykara) ve çevresinin flora ve vejetasyonu. Doktora Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi, Trabzon.