Küçükyalı Arkeopark’ta Floristik İncelemeler

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 2, 139 - 166, 20.12.2017

Şükran Ayalp

Öz

Bu çalışma 2015-2016 yılları arasında, Küçükyalı Arkeopark üzerindeki doğal
florayı saptamak için gerçekleştirilmiştir. Kent içinde birinci derecede
arkeolojik sit kategorisine giren, MÖ 867-877’e tarihlenen, net 4.000 m²
yüzeye sahip Arkeopark’ta 49 familyaya ait 142 cins ve 208 damarlı bitki ile 16 kültür/egzotik türleri
olmak üzere toplam 224 takson tespit edilmiştir.
Asteraceae (37), Poaceae (23), Fabaceae (16)
en çok takson içeren familyalar olarak öne
çıkmaktadırlar. En çok takson içeren cins Medicago’dur
(9 takson - % 4,33). Taksonların fitocoğrafik
bölgelere göre dağılımı şöyledir: %15,87’si
Akdeniz (33 takson), %11,54’ü Avrupa-Sibirya (24
takson), %1,44’ü İran-Turan (3 takson) ve %71,15’i kozmopolit, geniş yayılışlı
ve orijini bilinmeyendir (148 takson). Elde edilen sonuçlar, yakın alanlarda
yapılmış kent florası çalışmaları ile kıyaslanarak tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Arkeofitler, İstilacı bitkiler, Gösterge bitkiler, Kent florası, Küçükyalı Arkeopark, Neofitler

Kaynakça

• Akbulut, N., (2007) Tektaş, A. (Ed.) Tuz Gölü Biyolojik Çeşitliliğin Tespiti Projesi 12/2005 –12/2007 Final Raporu. Özel Çevre Koruma Kurulu Başkanlığı, AKS Planlama, Ankara.
• Akman, Y., Ketenoğlu, O. ve Quezel, P., (1985). A new Syntaxon from Central Anatolia. Ecologia Mediterranea 11 (2/3): 111-121. Akman, Y. ve Ketenoğlu, O., (1987). Vejetasyon Ekolojisi. Ankara Ünivesitesi, Fen Fakültesi. Yayın no: 146, Ankara.
• Akman, Y. ve Ketenoğlu, O., (1992). Vejetasyon Ekolojisi ve Araştırma Metodları. Ankara ÜnivesitesiDöner Sermaye İşletmesi Yayınları, No: 9, Ankara. Altay, V., (2004). Kartal İlçesi’nin (İstanbul) Kentsel Ekolojik Özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, M.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Altay, V., Özyiğit, İ.İ. ve Yarcı, C., (2010-a). Urban flora and ecological characteristics of The Kartal District (Istanbul): A contribution to urban ecology in Turkey. Scientific Research and Essay Vol. 5(2), pp. 183-200, 18 January, 2010
• Altay, V., Özyiğit, İ.İ. ve Yarcı, C., (2010-b). Urban ecological characteristics and vascular wall flora on the Anatolian side of Istanbul, Turkey. Maejo International Journal of Science and Technology 4(03), 483-495, ISSN 1905 -7873.
• Altay, V., Özyiğit, İ.İ., Osma, E., Bakır, Y., Demir, G., Severoğlu ve Z., Yarcı, C., (2014).Environmental relationships of the vascular flora alongside the railway tracks between Haydarpaşa and Gebze. Journal of Environmental Biology ISSN: 0254-8704 (Print) ISSN: 2394-0379 (Online) CODEN: JEBIDP,, Vol. 36 Special issue, 153-162, January 2015© Triveni Enterprises, Lucknow India.
• Amanatidou, D., (2005). Analysis and Evaluation of a Traditional Cultural Landscape as a Basis for its Conservation Management. A case study in Vikos-Aoos National Park-Greece. PhD. Thesis, 2005, Albert-Ludwigs University, Germany.
• Antipina, G.S., (2003). Urban flora as a component of the urban ecosystems in the Taiga Zone: An Example of Karelian Cities. Russian Journal of Ecology. 34(4): 215- 218.
• Baytop, A., (2009). Notes on the flora of Istanbul. Acta Pharmaceutica Sciencia 51:5-8 (2009), Turkey.
• Börekçi, H., (2008). Ümraniye İlçesi Kentsel Ekolojisi. Yüksek Lisans Tezi, M.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Celka Z. (2011). Relics of cultivation in the vascular flora of medieval West Slavic settlements and castles. Biodiversity Resource Conservation 22: 1-110. Poland. Chocholouskova, Z. & Pysek, P., (2003). Changes in comp.osition and structure of urban flora over 120 years: a case study of Plzen. Flora 198. 366-376.
• Davis, P.H. (ed.). (1965-1985). Flora of Turkey and the East Aegean Islands. 1-9. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Davis, P. H., Mill, R.R. & Tan, K. (1988). Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Cilt 10 (Supplement I). Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Davis, P. H., Harper, P. C. & Hedge, J. C. (eds.), (1971). Plant Life of South-West Asia. 335 S., 4 Tafeln, 67 Abb., 11 Tab. Published by the Botanical Society of Edinburgh. Royal Botanic Garden, Dr. Roy Watling, Edinburgh, EH 3 51 R.
• Erik, S. ve Tarıkkahya, B., (2004). Türkiye florası üzerine. Kebikeç İnsan Kaynakları Araştırmaları Dergisi. 17:139-163.
• Eskin, B., (2004). Pendik İlçesi Kentsel Ekolojisi. Yüksek Lisans Tezi, M.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Eskin, B., Altay, V., Özyiğit, İ.İ. ve Serin, M., (2011). Urban vascular flora and ecologic characteristics of the Pendik District (Istanbul-Turkey). African Journal of Agricultural Research Vol. 7(4), pp. 629-646, 26 January, 2012 DOI: 10.5897/AJAR11.2188 ISSN 1991-637X ©2012 Academic Journals.
• Grime, J. P., (2001). Plant Strategies, Vegetation Processes, and Ecosystem Properties. Wiley, 2nd ed. ISBN: 978-0-470-85040-4, New York.
• Güllü, M.M., (2009). Sarıyer İlçesi Kentsel Ekolojisi. Yüksek Lisans Tezi, M.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Güner, A., Özhatay, N., Ekim, T. & Başer, K.H.C. (eds), (2000). Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. 10 (supplement 2): pp. 29-41. Edinburgh University Press. Edinburgh.
• Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M., ve Babaç, M.T., (edlr.). (2012). Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını, İstanbul
• Kabaalioğlu, B.Y., (2013). Beşiktaş İlçesi Kentsel Ekolojisi. Yüksek Lisans Tezi, M.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Kartal İlçesi (2001). Kartal-Soğanlık ve Dolayoba Semtleri İmar Planı Revizyonuna Esas Jeolojik/Jeoteknik Raporu, İstanbul.
• Kowarik, I., (2003). Human Agency in Biological Invasions: Secondary Releases Foster Naturalisation and Population Expansion of Alien Plant. Biological Invasions 5: 293-312.
• Kühn, I., Brandi, R. & Klotz, S., (2004). The flora of German cities is naturally species rich.Evolutionary Ecology Research 6, 749-764.
• Lack, A., (2010) Maclean, N. (Ed.). Silent Summer: The State of Wildlife in Britain and Ireland. Printed in the United Kingdom at the University Press, ISBN : 978-0-521-51966-3. Cambridge.
• Mutlu, P, (2004). Üsküdar İlçesi’nin (İstanbul) Kentsel Ekolojik Özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, M.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Nordenstam, B., (2007) (eds: Greuter, W., Eckhard, R.S., Willdenowia). The Euro-Med Notulae 3, vol: 37 (1), 139-89.
• Osma, E., (2003). Kadıköy İlçesi (İstanbul) Kentsel Ekolojisi. Yüksek Lisans Tezi, M.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Osma, E., Özyiğit, İ.İ., Altay. ve Serin, M., (2010). Urban vascular flora and ecological characteristics of Kadıköy district, Istanbul, Turkey. Maejo International Journal of Science and Technology Volume 4, Issue 1, 64-87 ISSN 1905- 7873.
• Öztürk , M. ve Seçmen, Ö., (1996). Bitki Ekolojisi. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Yayınları, No:141, İzmir.
• Pavlova, D. & Tonkov, S., (2005). The wall flora of the Nepet Tepe Architectural Reserve In the city of Plovdiv (Bulgaria). Acta Botanica Croatica 64(2): 357- 368.
• Pavlovic-Muratspahic, D., Stankovic, M. & Brankovic, S., (2010). Taxonomical analysis of ruderal flora in area of the city of Kragujevac. Kragujevac J. Sci. 32 (2010) 101-108. Department of Biology and Ecology, Faculty of Science, University of Kragujevac, Kragujevac.
• Phillips, A., (1995) Von Droste, B., Plachter, H. and Rössler, M. (eds.). Cultural Landscapes: An IUCN Perspective. Cultural landscapes of universal value: Components of a Global Strategy: G-Fischer. Jena pp. 380-392
• Pysek, P., (1998). Alien and native species in central European urban floras: a quantitative comparison. Journal of Biogeography 25. 155-163.
• Raunkiaer, C., (1934). The Life Forms of Plants and Statistical Plant Geography. Clarendon Press. Oxford , UK.
• Ricci, A., (2014). Interpreting Heritage:Byzantine-period Archaeological Areas and Parks in Istanbul MIRAS 2 (2014), 333- 382.
• Schepker, H., Kowarik, I., (2002). Bekämpfung von Neophyten in Niedersachsen: Ursachen. Umfang, Erfolg. Neobiota 1: 343-354
• Shaltout, K.H. & El-Sheıkh, M.A., (2002). Vegetation of the urban habitats in the Nile Delta region, Egypt. Urban Ecosystems’’ 6(3): 205-221.
• Sukopp, H. & Wurzel, A., (2003). ’The effects of climate change on the vegetetion of Central European cities. Urban Habitats 1 (1): 66-86.
• Sukopp, H., (2004). Human-caused impact on preserved vegetation. Landscape and Urban Planning’’ 68: 347-355.
• Şahin, N., (2002) Eminönü ve Fatih İlçeleri’nin (İstanbul) Kentsel Ekolojik Özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, M.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Tarakçı, S., Altay, V., Keskin, M. ve Sümer, S., (2012). Beykoz ve çevresi (İstanbul)’nin Kent florası. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi / The Black Sea Journal of Sciences 2(7):47‐66, 2012 ISSN: 1309‐4726 KFBD.
• Tasic, M., Rajsic, S., Novakovic, V. & Mijic, Z., (2006). Atmospheric aerosols and their influence on air quality in urban areas. Facta Universitatis 4 (1): 83-91.
• T.C. MALTEPE BELEDİYESİ 2015-2019 Stratejik Planı (2014).
• Tezer, A., Uluğtekin, N., Göksel, Ç., Ertekin, O. ve Terzi, F., (2011). Ömerli Watershed: Ecological Assets and Bird Atlas, Cenkler Matbaası, İstanbul. TUBITAK Project No.108K615.
• Türe, C. ve Böcük, H. (2000). Bilecik ilindeki bazı tarım alanlarında yayılış gösteren yabancı otlar ve yayılış alanları. Türkiye Herboloji Dergisi 3 (2): 34-46
• Uludağ, A., Aksoy, N., Yazlık, A., Arslan, Z.F., Yazmış, E.1, Üremiş, İ., Cossu, T.A., Groom,Q., Pergl, J., Pyšek, P., Brundu, G. (2017). Alien flora of Turkey: checklist, taxonomic composition and ecological attributes. NeoBiota 35: 61– 85 (2017) doi: 10.3897/neobiota.35.12460 http://neobiota.pensoft.net
• Verloove, F., (2006). Catalogue of neophytes in Belgium (1800-2005). Scripta Botanica Belgica Miscellaneous documentation published by the National Botanic Garden (Belgium) Series editor: E. Robbrecht. Volume: 39. Belgium.
• Yapar, M., (2013). Zeytinburnu İlçesi Kentsel Ekolojisi. Yüksek Lisans Tezi, M.Ü. Fen Bilimleri Çevre Bilimleri Anabilim Dalı, İstanbul.
• Zohary, M., (1973). Geobotanical Foundations of the Middle East. Volume: 1-2 Gustov Fischer Verlag. Stuttgart, 2 vol., 739 pp.
• Şekil 1: http://www.yapi.com.tr/haberler/mahalle-arasinda-arkeoloji-kucukyali- arkeopark_125267.html Erişim tarihi: 22 Nisan 2017