Sarıçam ağaçları (Pinus sylvestris L.) için tek ve çift girişli ağaç hacim denklemlerinin geliştirilmesi (Bozalan Ve Çubuk Yöresi Örneği)

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 1, 73 - 82, 13.06.2022

Kadir Ölmez , Muammer Şenyurt

https://doi.org/10.53516/ajfr.1111290

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada Ankara Orman Bölge Müdürlüğü, Kızılcahamam Orman İşletme Müdürlüğü’ne bağlı Bozalan Orman İşletme Şefliği ile Ankara Orman İşletme Müdürlüğü’ne bağlı Çubuk Orman İşletme Şefliği sınırları içerisinde yer alan sarıçam meşcerelerindeki ağaçların hacim denklemleri modellemek üzere tek girişli ve çift girişli ağaç hacim denklemleri geliştirilmiştir. Tek girişli hacim denklemleri için 6 ve çift girişli ağaç hacim denklemleri için ise 27 farklı fonksiyon, tahminin standart hatası, ortalama hata, ortalama mutlak hata, toplam hata yüzdesi ve ortalama mutlak hata yüzdesi değerleri ve belirtme katsayısı olmak üzere farklı 6 adet başarı ölçütüne göre karşılaştırılmıştır. En başarılı olarak belirlenen tek girişli ağaç hacim denklemi %86,04, çift girişli ağaç hacim denklemi ise %96,63‘lük model açıklayıcılığına sahiptir. En başarılı denklem olarak belirlenen tek ve çift girişli ağaç hacim denklemlerinin çalışmaya konu bölgedeki sarıçam ağaçları için uygunluğu bağımsız bir veri grubu ile test edilerek p<0,05 önem düzeyi ile uygun olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Regresyon Modelleri, Ağaç hacim tablosu, Bozalan, Çubuk, regresyon modelleri

Teşekkür

Çankırı Karatekin Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü

Developing single and double tree volume equations for Scots pine (Pinus sylvestris L.) trees: A case study in Bozalan and Çubuk forests

Öz

In this study, the single and double entry volume equations were developed for Scots Pine (Pinus sylvestris L.) trees located in Bozalan Planning Unit, Kizilcahamam Forest Enterprise, and Cubuk Planning Unit, Ankara Forest Enterprise, Ankara Forest District Directorate. The six functions for single entry volume equations and twenty-seven functions for double entry volume equations were compared by using six fitting performance criteria, i. e. standard deviation of residuals, average residuals or bias, average absolute residuals, total error percentage, absolute mean error percentage and the coefficient of determination. In comparisons including some statistical indices, single entry volume equation with 86.04 % of the coefficient of determination and double-entry volume equation with 96.63 % of the coefficient of determination were found to produce the most satisfactory fits than other equations. The best predictive single and double entry volume equations were decided to be appropriate at 0.05 significant levels for the studied Scots pine trees by testing independent data.

Anahtar Kelimeler

Tree volume table, Bozalan, Çubuk, regression models

Kaynakça

• Akalp, T., 1978. Türkiye’deki Doğu Ladini (Picea orieantalis Lk. Carr) ormanlarında hasılat araştırmaları. Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi, İstanbul.
• Alemdağ, Ş., 1962. Türkiye’deki kızılçam ormanlarının gelişimi, hasılat ve amenajman esasları. Ormancılık Araştırma Enstitüsü, Teknik Bülten No, 11, Ankara, 160 s.
• Alemdağ, Ş., 1967. Türkiye’deki sarıçam ormanlarının kuruluşu, verim gücü ve bu ormanların işletilmesinde takip edilecek esaslar. Ormancılık Araştırma Enstitüsü, Teknik Bülten No, 20, Ankara, 160 s.
• Asan, Ü., 1984. Kazdağı Göknarı (Abies equi-trojani aschers, et sinten.) ormanlarının hasılat ve amenajman esasları üzerine araştırmalar. İ.Ü. Orman Fakültesi, İ.Ü Yayın No, 3205, O.F. Yayın No, 365, Taş Matbaası, İstanbul, 207 s.
• Asan, Ü., 2000. Ulusal orman envanteri kavramı ve Türkiye’deki durumu. T.C. Orman Bakanlığı, Teknik Bülten, Yıl,1, Sayı,2, 2000.
• Batu, F., 1995. Uygulamalı istatistik yöntemler, 22. Cilt, Karadeniz Teknik Üniversitesi yayını, Trabzon, 312 sayfa Bayburtlu, Ş., 2007. Titrek kavak (populus tremulal.) hacim ve bonitet endeks tablolarının düzenlenmesi. Yüksek lisans tezi, K.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Birler, A.S., Yüksel, Y., 1983. Sahil çamı ağaçlandırma meşçerelerinde hasılat araştırması. Kavak ve Hızlı Gelişen Yabancı Tür Orman Ağaçları Enstitüsü Yayınları, No,25.
• Durkaya, B., 2004. Zonguldak Orman Bölge Müdürlüğü Sarıçam (Pinus sylvestris L.)- uludağ göknarı (Abies bornmülleriana Mattf.)-doğu kayını (Fagus orientalis Lipsky) karışık meşçerelerinde artım-büyüme ilişkileri. Doktora tezi, Z.K.Ü Fen Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• Eraslan, İ., 1954. Trakya ve Bilhassa Demirköy mıntıkası meşe ormanlarının amenajman esasları hakkında araştırmalar, Orman Genel Müdürlüğü Yayın No 132, 250s. İstanbul.
• Ercanlı, İ., Güvendi, E., Güney, D., Günlü, A., Altun, L., 2008. Sinop yöresi Sahilçamı (Pinus pinaster Ait.) ağaçlandırmalarına ilişkin tek ve çift girişli ağaç hacim tablolarının düzenlenmesi. K.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, 8(1), 14-25.
• Erkin, K., 1956. Seben mıntıkası sarıçamları hacim eğrisine ait tamamlayıcı etütler. İstanbul Orman Fakültesi Dergisi, A, 6(2), 243-263.
• Evcimen, B. S., 1963. Türkiye sedir ormanlarının ekonomik önemi, hasılatı ve amenajman esasları. O.G.M. Yayınları, 355, 16, Ankara.
• Fırat, F., Kalıpsız A. 1963. Tarsus-Karabucak ormanları için Eucalyptus camaldulensis ağaç hacım tablosu. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, Seri A, Cilt 18, Sayı 1, İstanbul.
• Fırat, F., 1973. Dendrometri. IV. Baskı, İ.Ü. Orman Fakültesi, İ. Ü Yayın No, 1800, O. Yayın No, 193, Kutulmuş Matbaası, İstanbul.
• Gülen, İ., 1959. Karaçam Hacim Tablosu, İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, A-9(1), 97- 112.
• Günel, H.A., 1981. Orman Hasılat Bilgisi, Roto Baskı,16-24.
• Kahriman, A. Sönmez, T., Şahin, A. 2017. Antalya ve Mersin Yöresi kızılçam meşcereleri için ağaç hacim tabloları. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 17(1), 9-22.
• Kalıpsız, A., 1962. Değişikyaşlı doğu kayınında artım ve büyüme araştırmaları, Orman Genel Müdürlüğü Yayın No 339/7, 112s. İstanbul.
• Kalıpsız, A., 1988. Orman hasılat bilgisi. İ.Ü. Yayın No, 3516, Orman Fakültesi Yayın No, 397, 349 s., İstanbul. Kalıpsız, A., 1999. Dendrometri. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayın No,3194/354, İstanbul.
• Kapucu, F., Yavuz, H., Gül, A.U., Mısır, N., 2002. Kestane meşcerelerinin hasılatı ve amenajman esasları. TÜBİTAK TOGTAG-TARP 2229 nolu Proje, Sonuç Raporu.
• Miraboğlu, M., 1955. Göknarlarda şekil ve hacim araştırmaları. T.C. Ziraat Vekaleti, Orman Umum Müdürlüğü, Neşriyat Sıra No,188, Seri No, 5, Yenilik Basımevi, İstanbul, 103 s.
• Özçelik, R., Çevlik, M., 2017. Batı Akdeniz yöresi doğal sedir meşcereleri için hacim denklemleri. Turkish Journal of Forestry, 18(1), 37-48.
• Özkurt, A., (2000). Okaliptüs (Eucalyptus grandis W. Hill ex. Maiden) için hacim tablosu. Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 6, 87-105.
• Pehlivan, S., 2010. Sarıçam (Pinus sylvestris L.) ağaç hacim tablolarının düzenlenmesi. Yüksek lisans tezi, K.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 48 s.
• Sakıcı, O.E., Yavuz, H., 2003. Ilgaz Dağı Göknar Meşcereleri İçin Hacim Fonksiyonları. Kastamonu Orman Fakültesi Dergisi, Cilt:3, No:2, s.219-232.
• Sakıcı, O. E., Sağlam, F., Seki, M., 2018. Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğü karaçam meşcereleri için tek ve çift girişli ağaç hacim denklemleri. Turkish Journal of Forestry, 19(1), 20-29.
• Saraçoğlu, Ö., 1988. Karadeniz yöresi göknar meşcerelerinde artım ve büyüme, Doktora Tezi İ.Ü. Orman Fakültesi Yayın, İstanbul.
• Saraçoğlu, N., 1998. Kızılagaç (Alnus glutinosa Gaertn subsp. barbata (C.A. Mey.) Yalt.) gövde hacim tablosu, Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 22, 215-225.
• SPSS Institute Inc., 2006. SPSS Base 12.0User’s Guide, 680 s.
• Şentürk, N. 1997. Dişbudak (Fraxinus angustifolia Wahl. subps. Oxycarpa (Bieb. ExWilld.) Franco&RochaAfonso) gövde hacim ve ağaç hacim tablolarının düzenlenmesi. Yüksek lisans tezi, K.T.Ü Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Şenyurt, M., 2011. Batı Karadeniz yöresi Sarıçam meşcerelerinde artım ve büyüme, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 210s.
• Ölmez, K., 2018. Sarıçam Ağaçları (Pinus sylvestris L.) için tek ve çift girişli ağaç hacim denklemlerinin geliştirilmesi (Bozalan ve Çubuk Yöresi Örneği). Yüksek lisans tezi, ÇAKÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Çankırı.
• Yavuz, H., 1995. Uyumlu ve uyumsuz gövde çapı modelleri. KTÜ Orman Fakültesi Bahar Yarıyılı Seminerleri, Fakülte Yayın No, 49, 101-106.
• Yavuz, H., Şentürk, N., 1997. Dişbudak ağaç hacim tablosunun düzenlenmesi, İ.Ü. Orman Fakültesi Cumhuriyetimizin 75. Yılında Ormancılığımız Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Yayın No 4187/458, s.413-424, İstanbul.
• Yavuz, H., 1999. Taşköprü yöresinde karaçam için hacim fonksiyonları ve hacim tabloları. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 23(supp5), 1181-1188.
• Yavuz, H., Sakıcı, O.E., 2002. Gövde profili modellerinin bilimsel ve pratik açıdan irdelenmesi. Orman Amenajmanı’nda Kavramsal Açılımlar ve Yeni Hedefler Sempozyumu, 18-19.