Orman ürünleri sektöründe iş güvenliği ve işçi sağlığı normlarının uygulamaya etkisi: Denizli İli Örneği

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 2, 10 - 15, 01.01.2024

Abdullah Beram , Pelin Yılık

https://doi.org/10.53516/ajfr.1357992

Öz

İş kazaları, orman ürünleri endüstrisinde çalışma hayatının en önemli sorunlarından birisidir. Her geçen gün iş güvenliği ve işçi sağlığı konularında yeni gelişmeler yaşansa da kaza sayıları halen yüksektir. Orman ürünleri sektöründe faaliyet gösteren işletmeler, çalışma koşulları nedeniyle yüksek riskli işletmeler arasında yer almaktadır. Bu nedenle, iş güvenliği ve işçi sağlığı açısından işletmelerde eğitim verme ve önlem alma çalışmaları önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmada, Denizli ilinde faaliyet gösteren orman ürünleri sektöründeki işletmelerde çalışanlara iş güvenliği ve işçi sağlığı normlarının uygulanmasının etkileri incelenmiştir. Bu amaç doğrultusunda, sektörde yer alan küçük ve orta ölçekli işletmelerde istihdam edilen çalışanlara yönelik bir anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler, R-Studio yazılımı kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz kısmında, Kısmı En küçük Kareler (PLS) yaklaşımı ile Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) analizi kullanılmıştır. Analizler sonucunda, eğitim uygulamaları ile farkındalık ve bilinç uygulamalarının geliştirilmesi gerekliliği ortaya koyulmaktır.

Anahtar Kelimeler

R-Studio, Orman Ürünleri Sektörü, İş güvenliği, İşçi sağlığı, PLS-SEM

The impact of work safety and occupational health norms on practice in the Forest Products Sector: The example of the Denizli Province

Öz

Workplace accidents represent a critical issue within the forest products industry, posing significant challenges to employee safety. Despite ongoing advancements in occupational health and safety measures, the incidence of accidents remains high. Enterprises operating in the forest products sector are among the high-risk enterprises due to their working conditions. Enterprises operating in the forest products sector are among the high-risk enterprises due to their working conditions. Consequently, prioritizing training and precautionary measures within these enterprises is essential for fostering a culture of workplace safety and occupational health. In this study, the effects of applying work safety and occupational health norms to employees in enterprises operating in the forest products sector in Denizli were examined. For this purpose, a survey was conducted for the employees employed in small and medium-sized enterprises in the sector. The obtained data were analyzed using R-Studio software. In the analysis part, Partial Least Squares (PLS) approach and Structural Equation Model (SEM) analysis were used. The findings of these analyses underscore the imperative need for enhancing awareness and consciousness-building initiatives, as well as further investment in educational programs to enhance workplace safety and occupational health practices.

Anahtar Kelimeler

R-Studio, Forest Products Industry, Work safety, Occupational health, PLS-SEM

Kaynakça

• Akyüz, K. C., Yıldırım, İ., Akyüz, İ., Ersen, N., 2018. Orman ürünleri sanayi sektöründe iş sağlığı ve güvenliğine yönelik çalışan algısının incelenmesi, AÇÜ Orman Fakültesi Dergisi, 19(2), 154-166.
• Belen, İ., Karayılmazlar, S., Topçu, P., İritaş, Ö., 2020. Türkiye kâğıt ve kâğıt ürünleri sektöründe odun kullanımı. Journal of Bartin Faculty of Forestry, 22(3), 910-918.
• Bido, D., da Silva, D., Ringle, C., 2014. Structural Equation Modeling with the Smartpls. Brazilian Journal Of Marketing, 13(2).
• Ceylan, H., 2011. Türkiye’deki iş kazalarının genel görünümü ve gelişmiş ülkelerle kıyaslanması. International Journal of Engineering Research and Development, 3(2), 18-24.
• Cinel, M. O., Kandemir, H., 2020. Müsamahacı ve kısıtlayıcı örgüt kültürünün çalışanların iş tatmini üzerine etkisinde lider-üye etkileşiminin aracılık etkisi: parakende sektörü üzerine bir araştırma. Politik Ekonomik Kuram, 4(2), 187-199.
• Cinel, M. O., Karademir, D., Kandemir, H., 2021. The effect of occupational safety on employee motivation in organizational culture: A research on furniture enterprises. Eurasian Journal of Forest Science, 9(1), 1-19.
• Çil, M., Gedik, T., Korkut, D.S., 2021. Düzce Orman Ürünleri Sanayi Çalışanlarında Yorgunluk ve Yorgunluğu Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 23(1), 134-148.
• ÇSGB, 2012. 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, Ankara.
• Demircioğlu, M., Centel, T., 2002. İş Hukuku, Beta Basım Yayın Dağıtım, İstanbul.
• Dijkstra, T. K., Henseler, J., 2015. Consistent partial least squares path modeling. MIS quarterly, 39(2), 297-316.
• Gedik, T., İlhan, A., 2014. Sakarya İli Mobilya İmalatçılarında İş Sağlığı ve İş Güvenliği Üzerine Bir İnceleme, SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, 15, 123-129.
• Gülsoy, Ü.K., 2015. Mobilya Boyahanelerinde Risklerin Tespiti ve Çalışanların Kimyasal Maruziyetinin Değerlendirilmesi, İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Türkiye.
• Hair Jr, J. F., Sarstedt, M., Ringle, C. M., Gudergan, S. P., 2017. Advanced issues in partial least squares structural equation modeling. saGe publications.
• Hair, Jr, J. F., Sarstedt, M., Matthews, L. M., Ringle, C. M., 2016. Identifying and treating unobserved heterogeneity with FIMIX-PLS: part I–method. European business review, 28(1), 63-76.
• Kandemir, H., Özdaşlı, K., 2019. Olumlu informel iletişimin personel güçlendirme aracılığı ile iş yeri mutluluğuna etkisi: araştırma görevlileri üzerine bir araştırma. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7(18), 242-258.
• Kara, O., Şahin, Ö., Bekar, İ., Kayacan, B., 2019. Endüstriyel ağaç ve ahşap ürünleri sektörünün uluslararası rekabet gücü analizi: Türkiye örneği. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 15(1), 15-32.
• Karaboyaci, M., Kandemir, H., Uysal, E., 2019. Measurement of work safety and occupatıonal health perceptıons of chemıcal sector employees. Fresenius Environmental Bulletin, 28(11 A), 8511-8519.
• Karadeniz, O., 2012. Dünya’da ve Türkiye’de iş kazaları ve meslek hastalıkları ve sosyal koruma yetersizliği. Çalışma ve Toplum, 3, 15-75. Kurt, R., İmren, E., Karayılmazlar, S., 2021. Türkiye Orman Endüstri Sektörü altında faaliyet gösteren Kağıt, Orman ve Mobilya firmalarının finansal performanslarının entropi temelli PROMETHEE yöntemiyle analizi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 23(2), 545-554.
• Öçal, M., Çiçek, Ö., 2017. Türkiye ve Avrupa Birliği’nde iş kazası verilerinin karşılaştırmalı analizi. Emek ve Toplum Dergisi, 6(16), 617-637.
• Resmi Gazete, 2018. İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, Sayı: 30318.
• Ringle, C., Da Silva, D., Bido, D. 2015. Structural equation modeling with the SmartPLS.
• Sosyal Güvenlik Kurumu, 2019. Yılı iş kazası ve meslek hastalıkları istatistikleri (http://www. sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk istatistik yıllıkları) 19.08.2023.
• Sosyal Güvenlik Kurumu, 2020. İstatistik yıllıkları, Ankara: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı; http://www.ssk.gov.tr. (Erişim tarihi: 25.08.2023).
• Şen, M., Dursun, S., Murat, G., 2018. Türkiye'de iş kazaları: Avrupa birliği ülkeleri bağlamında bir değerlendirme. OPUS International Journal of Society Researches, 9(16), 1167-1190.
• Tokmak, M., Kandemir, H., Karaca, M., Aydoğan, S., 2022. Sosyal sermayenin akademik başarıya etkisi: gelendost meslek yüksekokulu örneği. Premium e-Journal of Social Science (PEJOSS), 6(20), 160-176.
• Tülü, M., 2014. İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinde İSG profesyonellerinin algı ve beklentileri. TC Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, Ankara.
• URL1, 2023. https://www.omko.org.tr/tr/raporlar/sektor-raporlari.
• Yıldırım V (2011) Küçük ve orta ölçekli işletmelerde iş sağlığı ve güvenliği: Bir alan araştırması. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Yörür, H., Günay, M. N., 2017. Türkiye’deki orman endüstri alanının eğitim ve sektör olarak son gelişmeler. İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi, 6(3), 145-151.