Hastanelerde Kurumsal Kaynak Planlaması Sistemlerinin Kabulü ve Kullanımının Genişletilmiş Teknoloji Kabul Modeline Göre Değerlendirilmesi: Ankara İli Örneği

Yıl 2018, , 53 - 71, 01.09.2018

Gözde Yalçın Zekai Öztürk

https://doi.org/10.5824/1309-1581.2018.4.004.x

Öz

Kurumsal kaynak planlaması, işletmelerde mal ve hizmet üretimi için gereken işgücü, makine, malzeme gibi kaynakların verimli bir şekilde kullanılmasını sağlayan bütünleşik yönetim sistemlerine verilen genel isimdir. Sağlık sektöründe kullanılmakta olan hastane bilgi sistemleri ise, kurumsal kaynak planlaması sistemlerinin sunduğu çekirdek uygulamaların üzerine yüklenen sağlık eklentisi ile sağlık kurum ve kuruluşlarının ihtiyaçlarına cevap vermek üzere geliştirilmiş sektörel bir çözüm olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada kurumsal kaynak planlama sistemlerine, hastanede kullanımına ve genişletilmiş teknoloji kabul modeline yönelik bilgi verilmiştir. Bu çalışmanın amacı, Ankara ilinde eğitim ve araştırma faaliyetinde bulunan bir devlet hastanesinde çalışan idari personel ve tıbbi sekreterlerin, bu sistemi kabulü ve kullanımının genişletilmiş teknoloji kabul modeline göre değerlendirilmesidir. Bu doğrultuda, Ankara ili Çankaya ilçesinde faaliyette bulunan eğitim ve araştırma hastanesindeki toplam 244 kişi üzerinde anket uygulanmıştır. Uygulama sonucunda elde edilen verilerin çözümlenmesinde Bağımsız Örneklem T-Testi, Tek Yönlü Varyans ANOVA Analizi ve Korelasyon analizlerine yer verilmiştir. Araştırma kapsamında oluşturulan hipotezler sonucunda ise, katılımcıların kurumsal kaynak planlaması sistemlerini kabul ve kullanılabilirliğine ilişkin değerlendirmeleri ile yaş, medeni durum, öğrenim düzeyi, çalışılan birim, görevi, çalışma süresi ve kurumsal kaynak planlama sistemini kullanma süresi değişkenleri arasında anlamlı bir farklılık olmadığı görülürken cinsiyet değişkeni arasında anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür. Genişletilmiş teknoloji kabul modeli değişkenleri arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu sonucu elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kurumsal Kaynak Planlaması, Genişletilmiş Teknoloji Kabul Modeli, Hastane

Evaluation of Admission and Use of Institutional Resource Planning Systems in Hospitals by Enhanced Technology Acceptance Model: Ankara Sample

Öz

Enterprise resource planning is a generic name given to integrated management systems that enable the efficient use of resources such as labor, machinery and materials required for the production of goods and services in enterprises. Hospital information systems used in the health sector are emerging as a sectoral solution developed to meet the needs of health institutions and organizations with the health supplement installed on the core applications provided by the institutional resource planning systems. In this study, information was given about enterprise resource planning systems, hospital use and extended technology adoption model. The aim of this study is to evaluate the adoption and use of the system by the administrative staff and medical secretaries working in a state hospital in education and research in Ankara according to the extended technology adoption model. In this direction, a survey was conducted on a total of 244 people in the education and research hospital in Çankaya, Ankara. Independent Sample T-Test, One-Way ANOVA Analysis and Correlation Analysis were included in the analysis of the data obtained as the result of the application. As a result of the hypotheses formed during the research, it was found that there was no significant difference between participants' evaluations on the acceptance and usability of institutional resource planning systems and the variables such as age, marital status, education level, unit worked, duration of work, and duration of using institutional resource planning system gender variation was found to be a significant difference. The result is that there is a positive correlation between the extended technology acceptance model variables.

Anahtar Kelimeler

Enterprise Resource Planning, Extended Technology Acceptance Model, Hospital

Kaynakça

• Agarwal, R., & Prasad, J. (1997). The Role of Innovation Characteristics and Perceived Voluntariness in the Acceptance of Information Technology. Decision Science, 28(3), 1.
• Akbulut, M. (2015). İşletmelerde Kurumsal Kaynak Planlaması Sistemlerinin Kabulü ve Kullanımının Genişletilmiş Teknoloji Kabul Modeline Göre Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Osmaniye.
• Akça, Y., & Özer, G. (2012). Teknoloji Kabul Modeli’nin Kurumsal Kaynak Planlaması Uygulamalarında Kullanılması. Business and Economics Research Journal, 3(2), 80.
• Al-Gahtani, S., & King, M. (1999). Attitudes, Satisfaction And Usage: Factors Contributing To Each in The Acceptance of İnformation Technology. Behaviour and Information Technology, 18(4), 278.
• Chuttur M.Y. (2009). Overview of the Technology Acceptance Model: Origins, Developments and Future Directions. Indiana University, USA . Sprouts: Working Papers on Information Systems, 9(37), 5.
• Çakmak, Z., Taşkın, E., & Şaylan, O. (2013). Kurumsal Kaynak Planlaması (Erp) Sisteminde Kritik Başarı Faktörlerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Akademik Bakış Dergisi, Sayı:35, 2.
• Davis, F. (1989). Perceived Usefulness, Perceived Ease of Use, and User Acceptance of Infarmation Technology. MIS Quarterly, 13(3), 320.
• Demir, E., & Bahardır, O. (2006). Kurumsal Kaynak Planlaması (Erp) Sistemlerinin Maliyetlere ve İşletme Performansına Etkileri. Muhasebe-Bilim Dünyası Dergisi, 8(3), 4-7-8.
• Erdem, H. (2011). Kurumsal kaynak planlama sistemlerinin kullanımında etkili olan faktörlerin genişletilmiş teknoloji kabul modeli ile incelenmesi. Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Eriş, E.D., Özmen Timurcanday, Ö.N. & Süral, P. (2010). Bilişim Teknolojilerinin Kabulünde Kişisel Yenilikçilik Bilişim Teknoloji Kaygısı ve Özyeterlilik İle Demografik Değişkenlerin Rolüne İlişkin Yapısal Modelleme. 18. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi. Türkiye.
• ERP Uzmanı, (tarih yok). www.erpuzmani.com. 25.07.2017 tarihinde http://www.erpuzmani.com/erp-kurumsal-kaynak-planlamasi-nedir/ adresinden alındı
• Fathema, N., Shannon, D. & Ross, M. (2015). Expanding The Technology Acceptance Model (TAM) to Examine Faculty Use of Learning Management Systems (LMSs) In Higher Education Institutions. MERLOT Journal of Online Learning and Teaching, 11(2), 212.
• Garg, P., & Agarwal, D. (2014). Critical Success Factors For ERP İmplementation in A Fortis Hospital: An Empirical Investigation. Journal of Enterprise Information Management, 27(4), 403-404.
• Güleryüz, Ö. (2007). Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP) ve İşletmelerin Yönetsel Kararlarına Etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Industrial Application Software, (tarih yok). www.ias.com.tr. 25.07.2017 tarihinde http://www.ias.com.tr/tr/Content/erp-kurumsal-kaynak-planlamasi adresinden alındı
• Koç, E., Şengül, Y., Özkaya, A. & Gökçe, B. (2012). Klinik Karar Destek Sistemleri Kullanımına Yönelik Bir Araştırma: Acıbadem Hastanesi Örneği. Tıp Bilişimi Derneği 2012 Kongresi. Türkiye.
• Lim, W.M., & Ting, D.H. (2012). E-shopping: an Analysis of the Technology Acceptance Model. Modern Applied Science, 6(4), 50.
• Moore, G., & Benbasat, I. (1991). Development of an Instrument to Measure the Perceptions of Adopting an Information Technology Innovation. Information Systems Research, 2(3), 195-203.
• Mutlu, S. & Efeoğlu, İ. (2013). Evaluation of E-Mail Usage by Extended Technology Acceptance Model. International Review of Management and Marketing, 3(3), 113.
• Özoğul, C. (2008). Kurumsal Kaynak Planlaması Sistemlerinin Değerlemesinde Reel Opsiyon Yaklaşımı: Hastane Bilgi Sistemi Uygulaması. Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Öztürk, Z., Şaklak, Ö. & Yılmazer, Ö. (2011). Örgütlerde Teknoloji Yönetiminin Kurumsal Etkinliği Sağlamadaki Rolü ve Teknoloji Kabul Modeli, 2. International Conference on New Trends in Education and Their Implications (ss. 191-201). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Palancı, Y. (2013). Kurumsal Kaynak Planlama (ERP) Sistemlerine Giriş ve Uygulamaları. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Surendran, P. (2012). Technology Acceptance Model: A Survey of Literature. International Journal of Business and Social Research, 2(4), 176.
• Likert Ölçeğinin Açıklaması (tarih yok). tr.surveymonkey.com. 21.06.2017 tarihinde https://tr.surveymonkey.com/mp/likert-scale/ adresinden alındı
• Tavşancıl, E. (2006). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Turan, A., & Özgen, F. (2009). Türkiye’de E-Beyanneme Sisteminin Benimsenmesi: Geliştirilmiş Teknoloji Kabul Modeli İle Ampirik Bir Çalışma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 10(1), 138-139.
• Venkatesh, V., & Davis, F. (2000). A Theoretical Extension of the Technology Acceptance Model: Four Longitudinal Field Studies. Management Science, 46(2), 186-187-188-191- 198.
• Wu, ., Chou, H., Weng, Y. & Huang, Y. (2011). TAM2-based Study of Website User BehaviorUsing Web 2.0 Websites as an Example. Wseas Transactıons On Busıness and Economıcs, 4(8), 136.
• Yılmaz, H. (2006). Kurumsal Kaynak Planlaması Uygulamalarında Karşılaşılan Zorluklar ve Çözüm Önerileri Bir İşletmede Uygulaması. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Zhang, S., Zhao, S. & Tan, W. (2008). Extending TAM for Online Learning Systems: An Intrinsic Motivation Perspective. Tsınghua Scıence And Technology, 13(3), 312.