Yeni Medya Ortamlarında Nefret Söylemi: İslam Karşıtlığı Bağlamında Nefret Söylemi İçeren Videoların Youtube Üzerinden İncelenmesi

Yıl 2017, , 155 - 187, 01.10.2017

Şule Kılcı Zeynep Benan Dondurucu Ayşe Beynem Uran

https://doi.org/10.5824/1309-1581.2017.5.008.x

Öz

Yeni medya ortamları geleneksel kitle iletişim araçlarından sahip oldukları anonimlik, etkileşim ve kullanıcı türevli içerik gibi özellikler bağlamında ayrılmaktadır. Bilgi ve iletişim teknolojilerinin gelişmesi ile birlikte yeni medya ortamları, bireye içeriğin kullanıcısı, üreticisi ve dağıtıcısı olma imkanı sunmaktadır. Bu bağlamda, geleneksel kitle iletişim araçlarında temsil imkanı bulamayan gruplar görünürlük olanağı elde ederken sağlanan bu özgürlük iletilerin üreticisinin bilinmemesi ve üst bir medya organının denetiminden geçmemesi ekseninde nefret söyleminin üretilmesi ve dağılmasına neden olmaktadır. Yeni medya ortamlarında örtük ve açık biçimde dolaşım imkanı bulan kullanıcı türevli içerik, ayrımcı ve ötekileştirici dilin İnternet üzerinde yayılmasına olanak sağlamaktadır. Nefret söyleminin en kolay yayılma imkanı bulduğu sosyal medya araçları arasında bir video paylaşım sitesi olarak Youtube yer almaktadır. Youtube, video yükleme, dağıtım ve paylaşım alanında faaliyete geçen ilk web sitesidir. Her gün milyonlarca video Youtube üzerinden Internet kullanıcıları ile buluşmakta olup videolarda ötekileştirici ifadeler nefret söylemini yeni kamusal alanda meşrulaştırmaktadır. Video içeriklerine ek olarak, Youtube’un videolara yorum yapılmasına izin veren yapısı nefret söyleminin paylaşım alanını genişletmektedir. Bu çalışmanın amacı bir medya paylaşım sitesi olarak Youtube üzerinde İslam karşıtlığı bağlamında hangi söylemsel pratiklerin dolaşıma girdiğini ortaya koymaktır. Bu nedenle 2015 ve 2016 yılında Youtube üzerinde yayınlanmış olan İslam karşıtlığı ile ilgili iki video Van Dijk’in eleştirel söylem analizi perspektifinde irdelenmiştir. Van Dijk’in haberlerin incelenmesine yönelik olarak geliştirdiği eleştirel söylem analizinin Youtube ara yüzüne uygulanması sonucunda elde edilen bulgulara bağlı olarak video paylaşım ağlarında nefret söyleminin dolaşımı incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yeni Medya, İslamofobi, içerik paylaşım siteleri

Hate Speech in New Media Environments: The Analysis of Youtube Videos Containing Hate Speech

Öz

New media environments are different from the traditional mass media in terms anonymity, interaction and user-generated contents. Along with the developments in information and communication technologies, new media environments offer the individuals the chance to be the user, producer and the distributer of the content. In this regard, the groups that cannot represent themselves in the traditional mass media get the the opportunity of visibility. However, this kind of freedom also causes the production and dissemination of hate speech due to the anonymity of the producer and the lack of control of a superior media. The user-generated contents that can explicitly and implicitly move around in new media environments lead to the circulation of a discriminatory and othering language throughout the Internet. As a video-sharing website, YouTube is one of the social media platforms that hate speech can easily spread. YouTube is the first website that became active in uploading, distributing and sharing videos. Every day millions of videos are offered to Internet users via YouTube and othering expressions in some of these videos justify hate speech in this new public sphere. In addition to the video contents, user comments also add to spread of hate speech. The aim of this study is to reveal what kind of anti-Islamic discursive practices are in circulation over Youtube as a media sharing website. For this reason, two videos on anti-Islamism which were published on YouTube in 2015 and in 2016 have been analysed in terms of Van Dijk’s critical discourse analysis. Critical discourse analysis that Van Dijk has developed for the analysis of the news has been applied to YouTube interface and hate speech in video sharing networks has been examined according to the findings.

Anahtar Kelimeler

New Media, islamophobia, content sharing sites

Kaynakça

• Akar, E. (2011). Sosyal Medya Pazarlaması (2. Baskı). Ankara: Efil Yayınevi.
• Aktaş, M. (2014). Avrupa’da Yükselen İslamofobi ve Medeniyetler Çatışması Tezi, Ankara: Avrupa Çalışmaları Dergisi, Cilt:13, No:1, ss. 31-54.
• Arslan,A. (2009). İslamophobia in Australia. Sydney: Agora Press
• Atacan F. (2008). Radikal İslam’ın Küresel Bir Tehdit’e Dönüşüm Süreci: Afganistan Deneyimi, YDU Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt/Volume I Sayı/Number 1, ss. 35-52.
• Awan,I. (2016). Islamophobia on Social Media: A Qualitative Analysis of the Facebook’s Walls of Hate, International Journal of Cyber Criminology, Vol 10, Issue 1.
• Ben-David, A., & Fernández, A. M. (2016). Hate Speech and Covert Discrimination on Social Media: Monitoring the Facebook Pages of Extreme-Right Political Parties in Spain. International Journal of Communication, 10 (0), 27.
• Bilgen, A. (2012). Nefret Suçları Bağlamında İslamofobi, Muhammet Savaş Kafkasyali (Ed.), Orta Asya’da İslam: Temsil’den Fobi’y içinde, (ss.1907-1932), 3. Cilt, Ankara: Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk Kazak Üniversitesi İnceleme-Araştırma Dizisi
• Byers, M. (2007). Soykırımdan Sonkırıma Savaş Hukuku, Çev. Hasret Dikici Bilgin, İstanbul: Detay Yayıncılık.
• Buehler, Arthur F. (2011). Islamophobia: A Projection of the West’s ‘Dark Side,’ Islam and Civilisational Renewal, 24 (2011), ss.639-653.
• Canatan, K. (2007). İslamofobi ve Anti-İslamizm: Kavramsal ve Tarihsel Yaklaşım, K. Canatan ve Ö. Hıdır, (Eds.), Batı Dünyasında İslamofobi ve Anti-İslamizm içinde, Ankara: Eski Yeni Yayınları
• Cammaerts, B. (2009). Radical pluralism and free speech in online public spaces. The case of North Belgian extreme right discourses. International Journal of Cultural Studies,12(6), 555–575. doi: 10.1177/1367877909342479, Erişim Tarihi: 10.06. 2017, from http://eprints.lse.ac.uk/27895/1/Radical_pluralism_and_free_speech_in_online_public_spaces_%28 LSERO%29.pdf.
• Carnerero, C. & Azeez, A. H. (2016). ‘Islamonausea, not Islamophobia’: The many faces of cyber hate speech, Journal of Arab & Muslim Media Research, Volume 9. Number 1.
• Comninos, A. (2013). The Role of Social Media and User-generated Content in Post-conflict Peacebuilding. Washington, DC: World Bank
• Çarkman, A. (2013). Avrupa ve Öteki: Avrupa İmgesinin Osmanlı Aydınlanmasından Yansıması, E. Fuat Keyman, (der.), Türkiye’nin Yeniden İnşası içinde, (s. 55-58)İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Çomu, T. (2012). Video Paylaşım Ağlarında Nefret Söylemi: Youtube Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Er, T., & Ataman, K. (2008). İslamofobi ve Avrupa’da birlikte yaşama tecrübesi üzerine. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17(2).
• Ernst, J. vd. (2017). Hate Beneath the Counter Speech? A Qualitative Content Analysis of User Comments on YouTube Related to Counter Speech Videos, Journal for Deradicalization, Spring.
• EUCM. (2006). Muslims In The European Union Discrimination And Islamophobia, Erişim Tarihi: 27.09.2016, http://fra.europa.eu/sites/default/files/fra_uploads/156-Manifestations_EN.pdr.
• Erjavec, K. & Kovačič, M. (2012). You Don’t Understand, This is a New War , Analysis of Hate Speech in News Web Sites’ Comments. Mass Communication and Society, 15(6), 899–920. doi: 10.1080/15205436.2011.619679
• Fourest C. and Venner, F. (2003). Islamophobie?, Prochoix, No: 26-27, AutomneHiver, Paris.
• George, C. and Skerri, J. (2007). Web 2.0 and user-generated content: legal challenges in the new frontier. Journal of Information, Law and Technology, (2). ISSN 1361-4169
• Glaser, S. (2013). Rechtsextremismus online. [Right-wing extremism online]. Mainz: Druckerei Bunter Hund.
• Herman, E & Chomsky,N. (2002). Manufacturing Consent: The Political Economy of the MassMedia: New York: Pantheon.
• Hıdır,Ö. (2007). Anti-Semitizm ve Anti-İslamizm: Benzerlikler ve Farklılıklar, K. Canatan ve Ö. Hıdır (eds.), Batı Dünyasında İslamofobi ve Anti-İslamizm içinde, Ankara: Eski Yeni Yayınları.
• Hıdır, Ö. (2012). Avrupa’da Müslüman Olmak, İstanbul: Hayat Yayınları.
• Jenkins, H. (2002), “Interactive Audiences?: The 'Collective Intelligence' of Media Fans”, Erişim Tarihi: 10.07.2017,http://web.mit.edu/21fms/People/henry3/collective%20intelligence.html
• İnceoğlu, Y. ve Sözeri, C. (2012). “Nefret Suçlarında Medyanın Sorumluluğu: Ya Sev Ya Terk Et Ya Da”, Yasemin İnceoğlu (Ed.), Nefret Söylemi ve Nefret Suçları içinde, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Kentel, F.(2012) İslamofobi Vesilesiyle Türkiye’nin Fobilerine Bakmak, İslamofobi Kolektif Bir Korkunun Anatomisi, Sivas Kemal İbn-i Hümam Vakfı Sempozyum Tebliğleri: 30 Nisan-1Mayıs 2010 Sivas, Ankara: Ankamat Matbaacılık.
• Kula, O. (2005). Batı Felsefesinde Oryantalizm ve Türk İmgesi, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Lewis, B. (1993) Islam and the West, New York: Oxford University Press.
• Mayfield, A. (2008) What is Social Media? eBook: Erişim Tarihi: 12.10.2016, from http://www.icrossing.co.uk/fileadmin/uploads/eBooks/What_is_Social_Media_iCrossing_ebook.pd f.
• Marshall G. ve Hodgson, S. (2001). Dünya Tarihini Yeniden Düşünmek, ( çev.), Ahmet Kanlıdere, Ahmet Aydoğan, İstanbul: Yöneliş.
• OECD (2007) Participative Web: User-created Content, OECD Directorate for Science, Technology and Industry, Erişim Tarihi: 16.07.2017, from http://www.oecd.org/sti/38393115.pdf.
• OECD (2008), Measuring User-Created Content: Implications for the “ICT Access and Use by Households and Individuals” Surveys. Erişim Tarihi: 16.07.2017, from http://www.oecd.org/dataoecd/44/58/40003289.pdf.
• Online Hate Prevention Institute/OHPI, (2016) “İnternette İslamofobi: Müslümanları Hedef alan Çevrimiçi Nefrette Artış” Erişim Tarihi: 25.04.2016, from https://www.scribd.com/document/292853385/Anti-Muslim-Hate-Online-Interim-Report.
• Rösner,L. & Krämer, N. C. (2016). Verbal Venting in the Social Web: Effects of Anonymity and Group Norms on Aggressive Language Use in Online Comments. Social Media + Society, 2(3), 2056305116664220. doi: 10.1177/2056305116664220.
• Said, E.W. (2008). Şarkiyatçılık: Batı’nın Şark Anlayışları, Çev. Berna Ülner, İstanbul: Metis Yayınları.
• Türk Dil Kurumu, Erişim Tarihi: 25.04.2016, http://www.tdk.gov.tr.
• Türkiye Diyanet Vakfı Ansiklopedisi (1996) Cilt 1, İstanbul.
• Uzun, N. (2012). Avrupa'da İslamofobi İngiltere Örneği, İstanbul: Pınar Yayıncılık, İslam Dünyası Dizisi.
• Van Dijk, J. (2006). The Network Society: Social Aspects of New Media Second edition b. London: Sage Publications.
• Van Dijk, T. A. (2010). Söylem ve İktidar. A. Çavdar, & A. Yıldırım içinde, Nefret Suçları ve Nefret Söylemi (s. 9-44). İstanbul: Hrant Dink Vakfı Yayınları.
• Weber, A. (2009). Nefret Söylemi El Kitabı. Strazburg: Avrupa Konseyi.
• Youtube, Statistics, Erişim Tarihi: 12.09.2017, https://www.youtube.com/intl/enGB/yt/about/press/.
• Yüksel, M. (2014). İslamofobinin Tarihsel Temellerine Bir Bakış: Oryantalizm Ya Da Batı Ve Öteki. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 72(1), 189-200.
• Real Talk About Muslims And Their Islam? (Müslümanlar ve İslamları Hakkında Gerçek Konuşma) Erişim Tarihi: 12.09.2017, from https://www.youtube.com/watch?v=KatX6fiapkA
• Message to All Muslims Living in U.S.A. (Amerika Birleşik Devletleri’nde Yaşayan Tüm Müslümanlara Mesaj), Erişim Tarihi: 12.09.2017, from https://www.youtube.com/watch?v=slsRYlVFVzQ.