Dijitalleşen Zamanın İzdüşümünde: Kimliğin, Bedenin ve İletişimin Dönüşümü

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 37, 7 - 30, 01.04.2019

Ahmet Çiftçi Yelda Karakaş

https://doi.org/10.5824/1309-1581.2019.2.001.x

Öz

Dijitalleşme, modern bireyin ve gündelik yaşamın büyük oranda, diyalektik unsurlarını potasında eritmektedir. Geleneksel toplumlardan modern toplumlara geçişin beraberinde getirdiği Bauman’ın ifadesiyle “akışkanlık ve müphemlik”, dijitalleşmenin de etkisiyle geleneğin katı ve yerleşik formlarını yerinden etmiştir. Örneğin ontolojik zaman kavramı yerini Castells’in deyimiyle “zamansız zaman” kavramına, yerleşik-somut mekân algısı ise yerini “boyutsuz mekân” veya “siber-mekân” anlayışına bırakmıştır. Bireyin gündelik yaşamında belirleyici bir unsur olan kimlik de bütünlükçü ve tutarlı yapısından soyutlanarak “atomlaşmıştır”. Bu değerler artık anlık ve geçici olanın göstergesel temsilleridir. İnsan canlılığının alamet-i farikası olan beden ise, hem dijitalde konumlanan hem de dijitalin konumlandığı bir boşluğu ya da müphemliği ifade etmektedir. Zaman, mekân, kimlik ve bedende gerçekleşen dönüşümlerle iletişimin de niceliği ve niteliği değişmiş, dönüşmüştür. Gündelik hayatın “burada ve şimdi”ye dayalı gerçekliğinden, hiyerarşisinden ve yüzyüzeliğinden sıyrılan iletişim, ya doğrudan Baudrillard’ın deyimiyle “hipergerçek” siberuzama taşınmıştır ya da dijital aygıtlar aracılığıyla sağlanır. Dijital kültürün, tüm taşınabilir/mobil, sabit ve giyilebilir teknolojileri gündelik yaşamın unsurlarında kendini görünür kılar, bu görünürlük hem somut formasyonların yerine getirilmesinde hem de sosyozihinsel aktivitelerde belirgindir. Bu çalışma, artık müstakil değerleri ifade etmeyen zaman, mekân, kimlik, benlik ve iletişim olgularının gündelik hayatın dijitalleşmesiyle uğradıkları dönüşümü ele almaktadır. Enformasyona dayalı ağlar gündelik hayatı örgütlü bir sisteme çevirmiş, bireyler, içinde konumlandıkları devasa ağda, özne-nesne paradigmasından, nesnenesne paradigmasına doğru, dijitalin seyrinde bir yol kat etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Modernite, Kimlik, Beden, Uzam, Zaman, İletişim, Dijitalleşme

In the Projection of Digital Times: Transformation of Identity, Body and Communication

Öz

Digitalization significantly melts the dialectical elements of the everyday life and modern individual. The transition from traditional societies to modern societies brought in Bauman’s sense ”liquidity and ambivalence" about has displaced the solid and established forms of tradition with the effect of digitalization. For example, the concept of ontological time has replaced by the perception ”timeless time“ with Castellian conceptualisation, and "lostdimension" or "cyber-space" instead of space perception of entrenched and tangible. Identity, which is a determinative factor in the everyday life of the individual, has been atomized by being abstracted from its integral and consistent structure. These values henceforth indicative of the momentary and temporary. The body, which is the sign of human life, refers to a void or ambivalance in which both digitally positioned and digital is located. The quantity and quality of communication have changed and transformed by with happening transformations of time, space, identity and body. Communication that is by isolated from hierarchy, face to face and reality of everyday life -which is based here- and now, either directly is moved to with Baudrillard's phrase "hyper-real" cyber-space or is provided through digital devices. All of mobile/movable, stationary and wearable technologies of digital culture, it makes itself apparent in the elements of everyday life, this appearance is evident in both the implementation of tangible formations and in socio-mental activities. This study deals with the transformation of time, space, identity, self and communication phenomena no longer that express singular values with the digitalization of everyday life. Information-based networks have turned everyday life into an organized system and individuals who located in the gigantic network have passed from "the subject-object paradigm" to "the object-object paradigm" in the course of digitalization.

Anahtar Kelimeler

Modernity, Identity, Body, Space, Time, Communication, Digitalisation

Kaynakça

• Alemdar, K., & Erdoğan, İ. (2005). Öteki Kuram: Kitle İletişim Kuram ve Araştırmalarının Tarihsel ve Eleştirel Bir Değerlendirmesi . Ankara: Erk .
• Arabi, İ. (2017). Fütühat-ı Mekkiyye (Cilt 2). (E. Demirli, Çev.) İstanbul: Litera.
• Augustinus. (2010). İtiraflar. (Ç. Dürüşken, Çev.) İstanbul: Kabalcı.
• Bakhtin, M. (1999). Problems of Dostoevsky's Poetics. Minneapolis, London: University of Minnesota Press.
• Baudrillard, J. (2002). Tam Ekran . (B. Gülmez, Çev.) İstanbul : Yapı Kredi Yayınları.
• Baudrillard, J. (2011). Simülakrlar ve Simülasyon. (O. Adanır, Çev.) Ankara: Doğu Batı .
• Bauman, Z. (2010). Küreselleşme Toplumsal Sonuçları. (A. Yılmaz, Çev.) İstanbul : Ayrıntı .
• Berman, M. (2013). Katı Olan Her Şey Buharlaşıyor. (Ü. Altuğ, & B. Peker, Çev.) İstanbul: İletişim.
• Borlandi, M., Boudon, R., Cherkaoui, M., & Valade, B. (2011). Sosyolojik Düşünme Sözlüğü. (B. Arıbaş, Çev.) İstanbul : İletişim.
• Campbell, R., Martin, C. R., & Fabos, B. (2012). Media & Culture (8 b.). Boston: Bedford/St.Martin's.
• Castells, M. (2013). EnformasyonÇağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür : Ağ Toplumunun Yükselişi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Chayko, M. (2018). Süper Bağlantılı İnternet, Dijital Medya&Tekno-Sosyal Hayat. (B. Bayındır, D. Yengin, & T. Bayrak, Çev.) İstanbul: Der Yayınları.
• Cirhinlioğlu, Z., & Cirhinlioğlu, F. (2016). Postmodern Sağlığın Yükselişi ve Düşüşü. K. Canatan içinde, Beden Sosyolojisi (s. 395-411). İstanbul: Açılımkitap.
• Demir, S. T. (2016). Dijital Aşklar: Sanallık ve Gerçeklik Arasında Bedenin, Mekânın ve İletişimin Tasarımı. TRTAkademi, 510-527.
• Dijital Ajanslar . (tarih yok). Nisan 15, 2019 tarihinde http://www.dijitalajanslar.com/: http://www.dijitalajanslar.com/araclar/giyilebilir-teknolojiler/ adresinden alındı
• Dreyfus, H. L. (2016). İnternet Üzerine. (V. M. Demir, Çev.) İstanbul: Küre Yayınları.
• E.M.Forster. (1985). The Machine Stops . Londra: Sidgwick & Jackson .
• Friedman, L. M. (1999). The Horizontal Society . New Haven and London : Yale University Press.
• Gardiner, M. (2016). Gündelik Hayat Eleştirileri. (D. Özçetin, B. Taşdemir, & B. Özçetin, Çev.) Ankara: Heretik Yayınları.
• Giddens, A. (2014). Modernliğin Sonuçları. (E. Kuşdil, Çev.) İstanbul: Ayrıntı.
• Goffman, E. (2016). Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu. (B. Cezar, Çev.) İstanbul: Metis.
• Han, B.-C. (2018). Güzeli Kurtarmak . (K. Filiz, Çev.) İstaanbul: İnsan Yayınları.
• Harvey, D. (2014). Postmodernliğin Durumu. (S. Savran, Çev.) İstanbul: Metis.
• Kara, Z. (2016). Beden Sosyolojisinden Ölüm Sosyolojisine: İnterdisipliner Bir Yaklaşım. K. Canatan içinde, Beden Sosyolojisi (s. 23-95). İstanbul: Açılımkitap Pınar Yayınları .
• MailOnline. (2018, October 23). April 17, 2019 tarihinde www.dailymail.co.uk: https://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-6306569/Thousands-Swedes-getting- microchip-IDs-inserted-hands.html adresinden alındı
• Martin, E. (1994). Flexible Bodies . Boston: Beacon Press.
• McLuhan, M., & Powers, B. (2001). Global Köy. (B. Ö. Düzgören, Çev.) İstanbul: Scala Yayıncılık.
• Mead, G. H. (2017). Zihin, Benlik ve Toplum. (Y. Erdem, Çev.) Ankara: Heretik.
• MediBioSense. (2018). April 17, 2019 tarihinde www.medibiosense.com: https://www.medibiosense.com/healthpatch/ adresinden alındı
• Olcay, S. (2018, Nisan). Sosyalleşmenin Dijitalleşmesi Olarak Sosyal Medya ve Resimler Arasında Kaybolma Bozukluğu: Photolurking. Yeni Medya Elektronik Dergi, 90-104.
• Ong, W. J. (2012). Sözlü ve Yazılı Kültür - Sözün Teknolojileşmesi (6. b.). (S. P. Banon, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Postman, N. (1993). Technopoly. New York: Vintage Books.
• Prensky, M. (2001). Digital Natives, Digital Immigrants. On the Horizon, 9(5).
• Şentürk, R. (2017). İletişim ve Televizyon Teorileri. İstanbul: Küre Yayınları .
• Şimşek, M. E. (2016). Modernite, Postmodernite ve Bauman . İstanbul: Belge .
• Tanpınar, A. H. (2008). Saatleri Ayarlama Enstitüsü . İstanbul: Dergah.
• Toffler, A. (2008). Üçüncü Dalga. (S. Yeniçeri, Çev.) İstanbul: Koridor.
• Turkle, S. (1997). Life On the Screen. New York: Touchstone.
• Turkle, S. (2008). Always-On/Always-On-You: The Tethered Self. J. E. Katz (Dü.) içinde, Handbook of Mobile Communication Studies. Massachusetts: The MIT Press.
• Turkle, S. (2011). Alone Together. New York: Basic Books.
• Virilio, P. (1991). The Lost Dimension. (D. Moshenberg, Çev.) New York: Semiotext(e).