Dijital Kültür ve Çevrimiçi Sosyal Ağlarda Rekabetin Aktörü: “Dijital Habitus”

Yıl 2016, Cilt: 7 Sayı: 23, 41 - 54, 01.04.2016

Ebru Güzel

https://doi.org/10.5824/1309-1581.2016.2.004.x

Öz

Post-modern toplumlarda geçirgen sınırlı, değişken ve akışkan niteliklerle tanımlanan kültür olgusu, günümüzde dijitalleşmeye maruz kalmıştır. Dijital devrimin bir sonucu olarak internet, bireyleri, ilişkileri ve sosyal yaşamı sayısallaştırdığı gibi mobil teknolojilerin birleşimiyle de hem kamusal, hem de özel alanlarda yoğunlukla kullanılır olmuştur. Günümüzde fenomene dönüşen çevrimiçi sosyal medya ağlarının, birey, toplum ve kültür üzerindeki etkisi araştırmanın özünü oluşturmaktadır. İnternet ve mobil teknolojilerinin bireylere zaman ve mekandan tecrit edilmiş, çoklu, sınırsız ve küresel ölçekte etkileşim imkanı yaratan, toplumsal faydalarını içeren yaklaşımlar araştırma konusunun kapsamı dışında bırakılarak, eleştirisel bir yaklaşım sunulmaya çalışılmıştır. Dijital medyanın bireye, topluma ve kültüre nasıl nüfuz ettiğini göstermek amacıyla araştırmaya “dijital kültür” analiziyle başlanmış ve kuramsal bakış açılarına yer verilmiştir. Daha spesifik olarak çevrimiçi soysal medya platformlarının örneklendiği bir sonraki bölümde ağırlıklı olarak Bourdieu’nün alan ve habitus kavramları irdelenmiştir. Sosyal, simgesel, kültürel ve ekonomik sermaye türlerinin görünür olduğu ve yeni bir alan olarak yapılanan sosyal medya ağları, habitusa özgü bir kültürleşme süreciyle mercek altına alınmıştır. Dijital kültüre içkin konuşlanan ve her bir sosyal ağ için ayrışan dijital habitusların çözümlenmesinde, iletişim bilimiyle sosyal antropolojiyi birleştiren multidisipliner bir yaklaşım ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dijital kültür, Dijital Habitus, Çevrimiçi Sosyal Ağlar, Alan, Habitus, Kimlik

Digital Culture and The Actor of Competition in Online Social Networks: “Digital Habitus”

Öz

Defined with permeable, limited, variable and fluid qualities in post-modern societies, the culture phenomenon has been exposed to digitalization today. As a consequence of digital revolution, internet digitalizes individuals, relationships and social life and has become widely used in both public and private areas with the combination of mobile technologies. The influence of online social media networks, the phenomenon of present time, on individuals, society and culture constitutes the essence of this study. Approaches which embody social benefits of internet and mobile technologies that provide individuals with the opportunity of multiple, unlimited and global-level interaction isolated from time and space are excluded from the subject-matter of this study and a critical approach is presented instead. In order to show how digital media influences individuals, society and culture, the study started with the “digital culture” analyses and theoretical views are discussed. In the following section where online social media platforms are exemplified more specifically, Bourdieu’s concepts of “field” and “habitus” are examined. Structured as a new space where social, symbolic, cultural and economic types of capital are visible, social media networks are scrutinized with an acculturation process specific to the habitus. In the analysis of digital habitus which are deployed immanent to digital culture and dissociate for each social network, a multidisciplinary approach that combines communication sciences with social anthropology is adopted.

Anahtar Kelimeler

Digital Culture, Digital Habitus, Online Social Networks, Field, Habitus, Identity

Kaynakça

• Acun, R. (2011). Her Dem Yeniden Doğmak: Online Sosyal Ağlar ve Kimlik. Milli Folklor Dergisi. Sayı 89, s.66-77. Erişim: http://www.millifolklor.com/tr/sayfalar/89/08_.pdfErişim Tarihi: 11.12.2015
• Altay, D. (*2003+ 2005). Küresel Köyün Medyatik Mimarı Marshall McLuhan. İçinde Haz.Nurdoğan Rigel & Gül Batuş, 21. Yüzyıl İletişim Çağını Aydınlatan Kuramcılar: Kadife Karanlık. (2.bs). İstanbul: Su Yayınları.
• Avcı, Ö. (2015). Digital Yaşamın Dijital Özen(l)leri: Herkes ya da Hiç Kimse. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi.Sayı 21, s.248-266. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/usaksosbil/article/view/5000092618/5000086125 Erişim Tarihi: 02.01.2016
• Bashkow, I. (2004). A Neo-Boasian Conception of Cultural Boundaries.American Anthropologist. Vol. 106, No. 3 (Sep.), pp. 443-458.
• Baudrillard, Jean. ([1982] 2011).Simülakrlar ve Simülasyon.Çev. Oğuz Adanır. (4. Baskı) Ankara: Doğu Batı Yayınları. Erişim
• Baudrillard, J. (2008). Simgesel Değiş Tokuş ve Ölüm.Çev. Oğuz Adanır. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları
• Bauman, Z. (1997). Küreselleşme, Toplumsalın Sonuçları. Çev. Abdullah Yılmaz. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Binark, M. (2010). Yeni Medya Ortamında Olanakların ve Ol(mayanların) Farkında Olmalı, Erişim:https://yenimedya.wordpress.com/2010/01/03/yeni-medya-dolayimli-iletisim-ortaminda- olanaklarin-ve-olamayanlarin-farkinda-olmali/Erişim Tarihi: 03. 01. 2016
• Blakney, B. (Ed). (2010). Red House (Simülasyon).Çev. Serap Bezmez (26. Basım). İstanbul: Redhouse Yayınları, Erişim: http://www.redhouse.com
• Bookhchin, M. (1996).Ekolojik Bir Topluma Doğru. Çev. Abdullah Yılmaz. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bourdieu, P. (1986). The Forms of Capital.In Granovetter and R. Swedberg. Boulder (Ed.), The Sociology Economic Life, of Second Edition. Richard Nice (Trans.). CO: Westview. Erişim: http://www.marxists.org/reference/subject/philosophy/works/fr/bourdieu-forms-capital.htm Erişim Tarihi: 12.12.2015
• Bourdieu, P. & Wacquant, L. J. D. (2003).Düşünümsel Bir Antropoloji İçin Cevaplar.Çev. Nazlı Ökten. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Castells, M. ([1996] 2000).The Rise of Network Society (2th ed.). Oxford: Blackwell P.
• Deuze, M. (2006). Participation, Remediation, Bricolage: Considering Principle Components of a Digital Culture. In The İnformation Society 22 (2), p.63-75.
• Goofman, E. [2009] 2014.Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu. Çev. Barış Cezar. İstanbul: Metis Yayınları.
• Göker, G. (2015). İletişimin McDonaldlaşması: Sosyal Medya Üzerine Bir İnceleme. Turkish Studies International Periodical for The Languages, Literature and Turkish or Turkic. Vol. 10/2 (Winter), p.389-210. Erişim
• http://www.turkishstudies.net/Makaleler/1591537751_20G%C3%B6kerG%C3%B6ksel-sos-389-410.pdf Erişim Tarihi: 11.11.2015
• Gupta, A. & Ferguson, J. (1992). Beyond Culture: Space, Identity, and The Politics of Difference. Cultural Anthropology. Vol. 7, (February), pp. 6-23.
• Heep, A. (2015). Medyatikleşen Kültürler.Çev. Çiğdem Bozdağ ve Elif Posos Devrani, Ankara: Dipnot Yayınları.
• İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası. (2013). Türkiye’nin Yaratıcı Geleceği / Y Kuşağı Araştırması Raporları. Erişim: http://archive.ismmmo.org.tr/docs/basin/2014/BULTEN/T%C3%BCrkiye%E2%80%99nin%20Yarat%C 4%B1c%C4%B1%20Gelece%C4%9Fi%20Y%20Ku%C5%9Fa%C4%9F%C4%B1%20Raporu%20Bas %C4%B1n%20B%C3%BClteni.PDF Erişim Tarihi: 18.02.2015
• Karagülle, A. E. & Çaycı, B. (2014).Ağ Toplumlarında Sosyalleşme ve Yabancılaşma.The Turkish Online Journal and Design, Art and Comminication. Volume 4 (January), Issue 1, p.1-9.
• Karakulakoğlu, S. E. (2012). Sosyal Medyanın Karanlık Yüzü. The Turkish Online Journal of Design, Art and Comminication – TOJDAC. Vol.2 (October), Issue:4, p. 32-40. Erişim
• https://www.academia.edu/1933140/Sosyal_Medyan%C4%B1n_Karanl%C4%B1k_Y%C3%BCz%C3%B C Erişim Tarihi: 11.12.2015
• Kuyucu, M. (2013).Yeni İletişim Teknolojileri ve Yeni Medya.Haz.Mihalis Kuyucu & Tüba Karahisar. İstanbul: Zinde Yayıncılık.
• Lévy, P. (2001). Cyberculture.Trans. Roberto Bonnono. Minneapolis: University of Minneapolis Press.
• Mcluhan, M. (1962).The Gutenberg Galakxy. Toronto: University of Toronto.
• Mora, N. (2008).Medya ve Kültürel Kimlik.Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. Cilt:5, Sayı: 1, s.1-14.
• Öker, Z. (*2003+ 2005). Kurgusal Bir Dünyanın Gölgesinde Bir Unutkan: Jean Baudrillard. İçinde Haz.Nurdoğan Rigel & Gül Batuş, 21. Yüzyıl İletişim Çağını Aydınlatan Kuramcılar: Kadife Karanlık. (2.bs). İstanbul: Su Yayınevi.
• Özsöz, C. (2010). Pierre Bourdieu’nün Temel Kavramlarına Giriş. Sosyoloji Notları. Erişim
• https://istifhane.files.wordpress.com/2010/04/bourdieutemelkavramlar.pdf Erişim Tarihi: 12.12.2015
• Papacharissi Z. Streeter T. & Gillespie T. (2013). Culture Digitally: Habitus of the New. Journal of Broadcasting & Electronic Media.57:4, p. 596-607. Erişim
• http://zizi.people.uic.edu/Site/Research_files/HabitusoftheNewZPTSTG.pdf Erişim Tarihi: 03.01.2016
• Richardson, J. M. (2015). Live Theatre in The Age of Digital Technology: ‘Digital Habitus’ and The Youth Live Theatre Audience. Participation Journal of Audience and Reception Studies. Volume 12, Issue 1, p. 206-219. Erişim
• http://www.participations.org/Volume%2012/Issue%201/13.pdfErişim Tarihi: 01.05.2015
• Smith, Philip. (2007). Kültürel Kuram.2.Baskı İstanbul: Babil Yayınları.
• Subaşı, N. (2005). İnternet ve Sanal Cemaat Tartışmaları.İçinde Der. Mutlu Binark & Barış Kılıçbay, İnternet, Toplum, Kültür. (s.106-117). İstanbul: Epos Yayınları. Erişim
• https://www.academia.edu/14723929/%C4%B0nternet_Toplum_K%C3%BClt%C3%BCr_Derleme_kita p Erişim Tarihi: 11.12.201
• Timisi, N. (2005). Sanallığın Gerçekliği: İnternetin Toplum ve Kimlik Alanlarına Girişi. İçinde Der. Mutlu Binark & Barış Kılıçbay, İnternet, Toplum, Kültür (s.89-105). İstanbul: Epos Yayınları. Erişim:https://www.academia.edu/14723929/%C4%B0nternet_Toplum_K%C3%BClt%C3%BCr_ Derleme_kitap Erişim Tarihi: 11.12.2015
• Toprak, A., Yıldırım, A. Aygül, E., Binark, M., Börekçi S. & Çomu, T. (2009).Toplumsal Paylaşım Ağı Facebook. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Türk, H. B. (*2008+ 2010). Eril Tahakkümü Yeniden Düşünmek: Erkeklik Çalışmaları İçin Bir İmkân Olarak Pierre Bourdieu. Toplum ve Bilim Konferansı Bildirisi Derlemesi.s. 1-30. Erişim: http://istifhane.files.wordpress.com/2010/05/eriltahakkum.pdf Erişim Tarihi: 12.12.2015