MEHMET ALİ AYNİ’NİN BALIKESİR VALİLİĞİ VE BU DÖNEMDEKİ ÇALIŞMALARI

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 3, 65 - 79, 15.05.2014

Zeliha Kapukaya

Öz

Bu makalede 1907-1909 yılları arasında Balıkesir mutasarrıfı olarak görev yapmış olan Mehmet Ali Aynî’nin Balıkesir’e hizmetleri anlatılmıştır. Eğitimci, yazar, şair, akademisyen ve idareci olan Mehmet Ali Aynî (d. 1869 -öl. 1945), farklı alanlardaki birikimlerini mutasarrıf olarak görev yaptığı Balıkesir için kullanmıştır. Şehrin yeniden imarı konusunda gösterdiği çaba yanında eğitim problemleriyle de ilgilenen Mehmet Ali Bey, yaptırdığı örnek okullarıyla Balıkesir’in eğitim hayatına önemli hizmetler sunmuştur. O dönemde Balıkesir ’in asayişini tehdit eden eşkıyalık olaylarıyla mücadele ederek şehrin huzur ve güvenliğinin sağlanmasında başarılı çalışmalar yürütmüştür. Ayrıca Aynî, Balya madenlerinde çıkan Türkiye’nin ilk işçi grevini sonlandıran isim olarak da bilinmektedir. Mehmet Ali Aynî, gençlerin eğitimi ile yakından ilgilenmiş, şehirde bulunduğu süre zarfında ve sonrasında Balıkesir’in sosyal ve kültürel hayatına yön vermiştir.

Anahtar Kelimeler

Mehmet Ali Aynî, Balıkesir, Türkiye ’nin ilk işçi grevi, modern eğitim

Kaynakça

• AKPINARLI, Kerim Kani (2009). Balıkesir Şehir ve Belediye Tarihi, Balıkesir: Balıkesir Belediyesi Kent Arşivi Yayınları.
• AKPINARLI, Kerim Kani (1937). Kaynak, S. 51, 19 Nisan.
• AKPINARLI, Kerim Kani (1965). Balıkesir Adalet Gazetesi, 6 Ocak, S. 738.
• AKSÜT, Ali Kemali (1944). Profesör Mehmet Ali Aynî Hayatı ve Eserleri, İstanbul: Ahmet Sait Matbaası.
• ARAR, İsmail (1991). "Mehmet Ali Aynî”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 4: 273¬275.
• AYHAN, Aydın (1999). "Balıkesir’e Hizmet Verenler”, Yeni Haber, 27 Haziran.
• AYNI, Mehmet Ali (2009). Hatıralar, İstanbul: Yeditepe Yayınları.
• BAŞKAN, Selahattin, "Parlak Bir Jübile Münasebetiyle Profesör Mehmet Ali Aynî”, Balıkesir Postası, S. 21, İkinci kanun 1943.
• Cumhuriyet Dönemi ve Öncesinde Balıkesir’de Eğitim, Balıkesir Milli Eğitim Müdürlüğü Yay., Balıkesir 1998.
• ÇANKAYA, Ali (1969). Yeni Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler (1859-1968), Ankara: Mars Matbaası.
• ÇANTAY, Hasan Basri (1946). "Eski Balıkesir Vali ve Mutasarrıfları”, Kaynak Dergisi, Balıkesir, 158- 159.
• EREN, Muharrem (1990). Balıkesir İl Müftüleri, Balıkesir: Yayınevi yok.
• MUTAF, Abdülmecit (2003). Salnamelere göre Karesi (1847- 1922), Balıkesir: Zağnos Kültür ve Eğitim Vakfı Yayınları.
• ÖZGÜL, Metin Kayahan (1998). Helvacızâde Muharrem Hasbî, Hayatı ve Eserleri, Ankara: Zağnos Kültür ve Eğitim Vakfı Yayınları.
• UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı (2000). Karesi Vilayeti Tarihçesi, (haz. Abdülmecit Mutaf), Balıkesir: Zağnos Kültür ve Eğitim Vakfı Yayınları.
• ÜLGEN, Hilmi Ziya (1979). Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi, İstanbul: Ülken Yayınları.
• http://w3.balikesir.edu.tr/~aturer/balikesirdeegitim.html.