Karaşar Bölgesi Alevi ve Bektaşilerinde Ölüm Üzerine Yakılan Ağıtlar

Yıl 2019, , 120 - 131, 30.04.2019

Büşra Uzunoğlu

https://doi.org/10.34083/akaded.541822

Cited By: 2

Öz

Türk toplumunda yas tutma ve ağıt
yakma geleneği çok eski bir geçmişe sahiptir. Ölüm karşısında çaresizlik,
kadere duyulan öfke, kişinin sevdiğini kaybetmesinde hissettiği üzüntü ve ızdırap
ağıt söylemenin temelini oluşturur. Ağıt sadece ölüm karşısında değil evlenme,
kına, bir eşyanın kaybolması gibi durumlarda da söylenmektedir. Lakin ölüm karşısında
yakılan ağıtlardaki lirizm daha fazladır. Bu düşünceden hareketle Ankara-Karaşar
bölgesinde ölüm üzerine yakılan ağıtlar derlenmiştir. Ölüm hakkındaki ağıtlardan
yola çıkarak Karaşar Alevi ve Bektaşilerinde ağıtların rolü ve işlevi tespit
edilmeye çalışılmış, derlendiği bağlama göre ağıtlar iki gruba ayrılıp
incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ölüm, Ağıt, Yas, Karaşar, Alevilik, Bektaşilik

Kaynakça

• Aça, Mehmet (2011), ‘’Halk Şiirinde Tür ve Şekil’’, Türk Halk Edebiyatı. Mehmet Öcal Oğuz. Ankara: Grafiker Yay.
• Artun, Erman (2009). Türk Halk Edebiyatına Giriş. İstanbul: Kitabevi Yay.
• Elçin, Şükrü (1990). Türkiye Türkçesinde Ağıtlar, Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
• Ersal, Mehmet (2012). Civelek Baba Hayatı, Şiirleri ve Karaşar Bektaşiliği. Ankara: Barış Kitabevi
• Esen, Ahmet Şükrü (1997). Anadolu Ağıtları. Ankara: İletişim Yay
• Görkem, İsmail (2001). Türk Edebiyatında Ağıtlar, Çukurova Ağıtları, Metin-İnceleme. Ankara: Akçağ Yay.
• İnan, Abdülkadir (1976). Eski Türk Dini Tarihi. İstanbul: Kültür Bakanlığı Yay.
• İnan, Abdülkadir (2013). Tarihte ve Bugün Şamanizm. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.
• Örnek, Sedat Veyis (2017). Anadolu Folklorunda Ölüm. Ankara: Bilgesu Yay.
• Roux, Jean Paul (1999). Altay Türklerinde Ölüm. İstanbul: Kabalcı Yay.
• Roux, Jean Paul(2002).Türklerin ve Moğolların Eski Dini. İstanbul: Kabalcı Yay.
• Şahhüseyinoğlu, Nedim (2015). Tarihten Günümüze Karaşar, Sosyo-ekonomik Kültürel Yapı. Ankara: Ürün Yay.
• Şenel, Süleyman (1988). Ağıt. İslam Ansiklobedisi.C.1. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. 473-475.
• Uludağ, Süleyman (1988). Ağıt. İslam Ansiklobesi.C.1.İstanbul:Türkiye Diyanet Vakfı Yay. 470-473.