HYMN AND PRAYER JOURNAL NUMBERED 13229 IN KONYA METROPOLITAN MUNICIPALITY KOYUNOĞLU MUSEUM AND LIBRARY

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 4, 179 - 220, 26.12.2019

Mehmet Gürbüz

https://doi.org/10.34083/akaded.656025

Cited By: 1

Öz

The subject of this article is the hymn and prayer journal numbered 13229 found in Konya Metropolitan Municipality Koyunoğlu Museum and Library. According to catalog records, the work was completed by the calligrapher Mustafa Hilmî in 1284 (G. 1868). This small-volume journal consisting of twenty-two leaves is in a very good state physically and was written with a perfect line. The content of the journal consists of verse and prose texts all of which have religious characteristics. There are ten poems and twelve pieces of prose. Most of the poems, which have many inconveniences in terms of form-related features such as cadence and rhyme/repeated voice (radif), are in the form of hymn and only four have pseudonyms (Yûnus, Niyâzî, Mahfî). Proses are also composed of prayers such as forgiveness, salah, food and grave etc. as well as mühr-i şerîf (exalted seal) and virtues.
The aim of our study is to eliminate -as far as possible- the uncertainties regarding this journal and its compiler based on its form and content characteristics, and thus to try to determine its place in the tradition of journal. In the study, all texts included in the work will primarily be transferred into Latin letters with transcription and thus the content of the journal will be obtained. Afterwards, the identity of the compiler of the journal will be tried to be determined through this transcription. Based on the work's physical characteristics, page designs, writing, the characteristics of the texts and the information obtained regarding its compiler, various determinations will be made about the journal. Within this scope, it will be discussed when, for what target audience and for what purpose the journal was compiled.

Konya Büyükşehir Belediyesi Koyunoğlu Müzesi ve Kütüphanesi’ndeki 13229 Numaralı İlahi ve Dua Mecmuası

Öz

Bu makalenin konusu, Konya Büyükşehir Belediyesi Koyunoğlu
Müzesi ve Kütüphanesi’nde yer alan 13229 numaralı ilahi ve dua mecmuasıdır.
Katalog kayıtlarına göre eser, Hattat Mustafa Hilmî tarafından 1284 (M. 1868)
tarihinde tamamlanmıştır. Yirmi iki varaklık bu küçük hacimli mecmua, fiziksel
olarak oldukça iyi durumdadır ve mükemmel bir hatla kaleme alınmıştır. Mecmuanın
içeriği, tamamı dinî nitelikteki manzum ve mensur metinlerden meydana
gelmiştir. Eserde on şiir ve on iki parça mensur metin yer almaktadır. Vezin ve
kafiye/redif gibi şekil özellikleri bakımından pek çok aksaklıkların yer aldığı
şiirlerin çoğu ilahi formundadır ve sadece dördünde mahlas (Yûnus, Niyâzî,
Mahfî) bulunmaktadır. Mensur metinler de mühr-i şerîf ve faziletleri ile
istiğfar ve namaz, yemek, kabir vb. dualarından meydana gelmektedir.

Çalışmamızın amacı, şekil ve içerik özelliklerinden
hareketle söz konusu mecmua ve derleyicisi ile ilgili bilinmezlikleri -mümkün
olduğu kadar- ortadan kaldırmak ve böylelikle eserin mecmua geleneği
içerisindeki yerini tespit etmeye çalışmaktır. Çalışmada öncelikle söz konusu
eserde yer alan metinlerin tamamı transkripsiyonlu olarak Latin harflerine
aktarılacak ve böylelikle mecmuanın içerik dökümü yapılacaktır. Sonrasında da
ortaya çıkan bu döküm üzerinden mecmuanın derleyicisinin kimliği belirlenmeye
çalışılacaktır. Eserin fiziksel özelliklerinden, sayfa tasarımlarından,
yazısından, içeriğini oluşturan metinlerin niteliklerinden ve derleyicisiyle
ilgili tespit edilen bilgilerden hareketle de mecmua ile ilgili çeşitli
tespitlerde bulunulacaktır. Bu çerçevede mecmuanın ne zaman, hangi hedef kitle
için, ne amaçla derlenmiş olabileceği tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

klasik Türk edebiyatı

Kaynakça

• Derman, M. Uğur (2003). “Mehmed Vasfî, Kebecizâde”. İslam Ansiklopedisi. XXVIII. C. Ankara: TDV Yay. 539-540.
• Erdoğan, Kenan (2008). Niyâzî-i Mısrî -Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri- ve Dîvânı (Tenkitli Metin). Ankara: Akçağ Yay.
• Habîb (1306). Hat ve Hattâtân. İstanbul: Matbaa-i Ebuzziyâ.
• Hattat Mustafâ Hilmî (1284). Mecmua. Koyunoğlu Müzesi Kitaplığı, nr. 13229.
• İnal, İbnülemin Mahmud Kemal (1955). Son Hattatlar. İstanbul: Maarif Vekaleti Yay.
• Pakalın, Mehmed Zeki (1983). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü. III C. İstanbul: MEB Yay.
• Mustafa Hilmî Efendi. https://www.ketebe.org/sanatkar/mustafa-hilmi-efendi-665 [Erişim Tarihi: 06.11.2019]