Bir Yaşam Tarzı Olarak Dilencilik: Hayattan Sahifeler

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 165 - 177, 30.04.2020

Meryem Köse

https://doi.org/10.34083/akaded.702538

Öz

Hüseyin Rahmi Gürpınar, topluma içeriden bakarak gözlemleriyle dönemin yaşama yansıyan yönlerini eserlerinde işlemiştir. Onun eserlerinde toplumun pek çok kesiminde yaşamlarını sürdüren topluluklar hakkında bilgilere ulaşmak mümkündür. Toplumun farklı bir kesiminin yaşam şeklini yer yer mizah unsurlarıyla şiveler kullanarak, gerçekleri dönüştürerek okuyucuya sunmuştur. Hayattan Sahifeler romanında da toplumda farklı bir şekilde yer edinmiş ve bunu yaşam şekli olarak devam ettiren aynı zamanda çingene olan dilencilerin günlük yaşamının izlerini romanında ele almıştır. Gürpınar’ın gözlemleri neticesinde dilenciliğin bir meslek gibi yaşamlarının bir parçası olarak yer ettiği anlaşılmaktadır. Hayattan Sahifeler romanında, dilencilikle yaşamlarını devam ettiren bu sosyal sınıfın tek bir yönünü değil; roman kişilerinin insanlara, olaylara ve çevreye bakışını da görmek mümkündür. Eser, dilencilerin içinde bulundukları yaşam koşullarını, toplumun kültürel yapısını yansıtma noktasında öneme sahiptir.
Bu çalışmada, Hayattan Sahifeler romanında yazarın dilencilikle ilgili gözlemlerini okuyucuya ne şekilde sunduğunu ve toplumun bir parçası olan dilenciliğin yaşama nasıl yansıdığını, dilencilik estetiğinin nasıl olduğunu, dilencilik yaparken kullandıkları hilelerin ne olduğunu ve dilenciliğin diğer yönlerini incelemeye çalışacağız. Toplumun içinde yaşayan bir grubun yaşamı algılayışını daha iyi anlayabilmek için toplumbiliminden, psikolojiden, modadan faydalanılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Hüseyin Rahmi Gürpınar, Hayattan Sahifeler, dilencilik, yaşam tarzı, toplumsal sınıf

Kaynakça

• Bauman, Zygmunt (1999), Çalışma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullar, Ü. Öktem (çev.), İstanbul: Sarmal Yayınevi.
• Crane, Diana (2003), Moda ve Gündemleri, Ö. Çelik (çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Fromm, Erich (2001), Yeni Bir İnsan, Yeni Bir Toplum, Necla Arat (çev.), İstanbul: Say Yayınları.
• Goffman, Erving (2014) Damga, çev. Ş. Geniş- L. Ünsaldı-S.N. Ağırnaslı, Ankara: Heretik Yayıncılık.
• Goffman, Erving (2014), Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu, Barış Cezar (çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• Gürpınar, Hüseyin Rahmi (2015), Hayattan Sahifeler, İstanbul, Papersense Yayınları.
• Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi (1994), Uğur Göktaş, İstanbul: Kültür Bakanlığı Tarih Vakfı Yayınları.
• Haşim, Ahmet (1989), Frankfurt Seyahatnamesi, İstanbul: MEB Yayınları.
• Marshall, Gordon (2005), Sosyoloji Sözlüğü, O. Akınhay, D. Kömürcü (çev.), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Rasim, Ahmet (1990), Şehir Mektupları, İstanbul: MEB Yayınları.
• Simmel, Georg (2009), Bireysellik ve Kültür, T. Birkan (çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• Şemsettin Sâmi (2010), Kamûs-ı Türkî (Haz. Paşa Yavuzarslan), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Tanpınar, Ahmet Hamdi (1977), Edebiyat Üzerine Makaleler, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Topateş, Aslıcan Kalfa (2015), Dilenciler: Türkiye’de Yoksulluk ve Dilenme Kültürü, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Yeniçeri, Celal, İslam Öğretisinde Çalışıp Kazanma/Kesb İlkesi ve Emeksiz Kazanç Peşine düşme Olarak Dilencilik ve Benzerlerine Bakış, Bir Kent Sorunu: Dilencilik Sempozyumu Tebliğler Kitabı (ed. Suvat Parin). İstanbul: İBB Zabıta Daire Başkanlığı.
• Waqet, Dominique, Laporte, Marion (2011), Moda, I. Ergüden (çev.), Ankara: Dost Kitabevi.
• www.sozluk.gov.tr, [Erişim Tarihi: 24.01.2020]