The Antithesis Written by Abdullah Safi to "Adem"Poemof Akif Pasha

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 2, 326 - 336, 30.08.2020

Mehmet Ömer Kazancı

https://doi.org/10.34083/akaded.737318

Öz

Abdullah Safi (1809-1898) holds a significant position among Iraqi Turkmen poets. He was also a master in prose. According to some literary historians, he is considered to be superior in prose than poetry. He tried all kinds of poetry. Among these ghazal, kaside, and date verses constitute the majority. One of Safi's kasides is an "antithesis or nakize" which he wrote in response to Akif Pasha's poem entitled "Adem". This poem has not been mentioned in any source until today. It is one of the important works that shows in terms of both content and technique that Safi is a poet of high level. It cannot be ignored that the concepts of Sufism have been used in the text of this work which consists of 47 lines. While presenting the text of the poem to the world of literature for the first time, we leave its analysis, explanation and aesthetic value to our divan literature experts.

Anahtar Kelimeler

Abdullah Safi, Akif Pasha, Adem Poem, antithesis/nakize

Abdullah Safi'nin Akif Paşa'ya Ait "Adem" Kasidesine Yazdığı Nakize

Öz

Abdullah Safi (1809-1898) Irak Türkmen şairleri arasında görkemli bir konuma sahip olan bir şairdi. Nesir konusunda da üstat olduğu bilinmektedir. Hatta bazı edebiyat tarihçilerine göre nesrinin nazmından daha üstün olduğu değerlendirilmektedir. Şiirin her türünü denemiştir. Bunlar arasında gazel, kaside ve tarih düşürme manzumeleri çoğunluğu oluşturur. Kasidelerinden biri, Akif Paşa'nın "Adem Kasidesi"ne yazmış olduğu "nakize"dir. Günümüze kadar her hangi bir kaynakta adına işaret edilmeyen bu kaside, gerek içerik, gerekse de teknik bakımından Safi'nin üst düzey bir şair olduğunu gösteren önemli eserlerinden biridir. 47 beyitten oluşan kasidenin metninde yer yer tasavvuf kavramlarının kullanılmış olduğu gözlerden kaçmamaktadır. Kasidenin metnini ilk olarak edebiyat dünyasına sunarken, tahlilini, şerhini ve estetik değerini divan edebiyatı uzmanlarımıza bırakıyoruz

Anahtar Kelimeler

Abdullah Safi, Akif Paşa, Adem Kasidesi, Nakize

Kaynakça

• Akman, Eyüp (2016) Adem Kasidesinin Bir Beytinin Tahlili. XII Uluslararası Büyük Türk Dili Kurultayı Bildirileri Kitabı
• Kaplan, Mehmet (1994) Şiir Tahlilleri, Dergâh Yayınları, İstanbul.
• Kolcu, Ali İhsan (2013) Türk Fikrinde Yokluk Fikri ve Akif Paşa'nın Adem Kasidesi. Tahlil-Tankit, Salkım Söğüt Yayınları. Konya.
• Öbek, Ali İhsan (2005). Klasik Türk Edebiyatında Müşâare (Fâiz-Sâfî). Kerkük Vakfı yayınları İstanbul:
• Saatçi, Suphi (1997) Başlangıçtan Günümüze Kadar Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi - Irak (Kerkük) Türk Edebiyatı. T.C. Kültür Bakanlığı yayınları: 32.
• Tanpınar, Ahmet Hamdi (2003). 19uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi. İstanbul, Çağlayan Kitabevi.
• Tezibaşı, Ata (2013) Kerkük Şairleri, Ötüken yayınları No: 1021, kitap: 1,