Sermayenin Tüketiş Kurgusu: Bereketli Topraklar Üzerinde

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 3, 206 - 219, 11.09.2020

Ülkü Elıuz Burak Armağan

https://doi.org/10.34083/akaded.746128

Cited By: 1

Öz

Sanayi devrimleri ile başlayan süreçte, endüstriyel çalışmalarda teknik icatların ve seri üretim modellerinin kullanımının yaygınlaşması, evrensel ölçekte iki zıt kutbun görülmesini sağlar: maddi gücün ilahlaştırıldığı yeni bir toplumsal düzeni inşa eden kapitalistler/sermayedarlar ve onların kurguladığı tüketimi öğütleyen senaryoya tükeniş kanalından eklemlenen işçiler/emekçiler.

Kapitalizmin/sermayenin tüketim üzerine kurguladığı yeni yaşam düzenine edebî sahadaki tepki, toplumcu gerçekçi kuram/ akım doğrultusunda yazılan eserler tarafından gösterilir. Bu tepkinin Türk edebiyatındaki sözcülüğünü üstlenen yazarlardan olan Orhan Kemal, Bereketli Topraklar Üzerinde romanı ile farklı sektörlerdeki işçilerin, iş ahlakının, işçileşme süreçlerinin ve işleyişin görüntü düzeylerini aktarırken Türkiye’nin sanayileşme döneminde sosyal hayatta yaşanan sancılara da dikkat çeker. Yozlaşma teması üzerine kurgulanan eserde, üç karakterin fiziksel ve ruhsal bakımdan var oluş-yok oluş düzlemindeki serüvenleri trajik boyutları ile ele alınır.

Bu makalede Bereketli Topraklar Üzerinde romanından hareketle sermayenin tüketiş kurgusunun maddi ve manevi alanlarda yarattığı tahribatlar, sebep-sonuç çerçevesinde incelenecektir. 

Anahtar Kelimeler

Bereketli Topraklar Üzerinde, kapitalizm, işçiler, yozlaşma

Consumption Fiction of Capital: "Bereketli Topraklar Üzerinde"

Öz

In the process that started with the industrial revolutions, the use of technical inventions and mass production models in industrial studies became widespread, allowing two opposite poles to be seen on a universal scale: capitalists building a new social order in which material power is defied and workers/laborers added through the exhaustion channel to the scenario that counseled their consumption.

The reaction in the literary field to the new life order that capitalism/capital has built on consumption is shown by the works written in the direction of socialist realistic theory/trend. This response, which the author has taught in Turkish literature Orhan Kemal, workers in different sectors with the novel of Bereketli Topraklar Üzerinde, the work ethic, the period workers is the processes and operations of the image level when transferring Turkey’s industrialization draws attention to the pains experienced social life. In the work built on the theme of degeneration, the adventures of the three characters in the plane of existence and extinction in terms of physical and spiritual aspects are discussed with their tragic dimensions.

In this article, the destructions of capital’s exhaustion setup in material and spiritual fields, based on the novel of Bereketli Topraklar Üzerinde, will be examined within the framework of cause and effect.

Anahtar Kelimeler

Bereketli Topraklar Üzerinde, capitalism, workers, degeneration

Kaynakça

• Armağan, Burak (2019). Türk Romanında İşçiler. Doktora Tezi. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Bensussan, Gerard ve Labica, Georges (2016). Marksizm Sözlüğü. Çev. Volkan Yalçıntoklu. İstanbul: Yordam Kitap.
• Dinler, Demet Ş. (2014). İşçinin Varlık Problemi Sınıf, Erkeklik ve Duygular Üstüne Denemeler. İstanbul, Metis Yayınları.
• Eliuz, Ülkü (2009). Tanzimat Dönemi Anlatılarında Feminist Söylem. Trabzon: Serander Yayınları.
• Fişek, Dr. Kurthan (1969). Türkiye’de Kapitalizmin Gelişmesi ve İşçi Sınıfı. Ankara: Doğan Yayınevi.
• Kemal, Orhan (2014). Bereketli Topraklar Üzerinde. Haz. Mazlum Vesek. İstanbul: Everest Yayınları.
• Keyder, Çağlar (1989). Türkiye’de Devlet ve Sınıflar. Çev. Sabri Tekay. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Korkmaz, Ramazan (2017). “Romanda Mekânın Poetiği”. Romanda Mekân. Ed. Ramazan Korkmaz-Veysel Şahin. Ankara: Akçağ Yayınları. 9-26.
• Moran, Berna (2014). Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış 2. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Tatarlı, İbrahim ve Mollof, Rıza (1969). Hüseyin Rahmi’den Fakir Baykurt’a Marksist Açıdan Türk Romanı. İstanbul: Habora Kitabevi.
• Uyar, Fatih (2015). “Orhan Kemal’in Bereketli Topraklar Üzerinde Romanında Kentte Yiten İnsan”. Mavi Atlas. 5: 43-52.