The Examination of an Humorous Character: "Murtaza"

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 3, 431 - 445, 11.09.2020

Pelin Görgülü

https://doi.org/10.34083/akaded.749160

Öz

Institutions, powers, event sand people who are disrupted in societies are often criticized through humor. Humor is a type of art that reveals the ridiculous aspects of life. The elements of humor that ween counter in genres such as stories, novels, poems, comedy, and jokes can be published for the purpose of laughing as well as to explain certain ideas to the reader. The use of humor has also become widespread in Turkish literature since literary genre shave varied since the Tanzimat Period. As the literary genres increased, the types of humor began to differ and divide into different branches. Orhan Kemal's novel Murtaza appears as one of the most prominent examples of humor since it reflects the critique of authority and the tragicomic state of spiritual fragmentation after the Second World War. Orhan Kemal, the prominent name of socialist realistic literature, works in many of his works in his works in contrast to his rich and poor counterparts. While giving this contrast with a critical view, he often uses humor elements. Murtaza is an in consistent type in many ways. It is an exemplary person of contradictions in the human psyche, social injustice and the concept of authority. It is possible to watch the effect of Murtaza, who sees herself with authority, in the novel. He tries to give the change process of the society over Orhan Kemal Murtaza's background to revolt against the authority. His diseased relationships reveal the social structure. Orhan Kemal shares this with the reader using humor elements. The purpose of this study is to reach an inference by examining the novel Murtaza in terms of humor.

Anahtar Kelimeler

Orhan Kemal, novel, humor, black humor, criticism

Mizahi Bir Tip İncelemesi: "Murtaza"

Öz

Toplumlarda aksayan kurumlar, iktidarlar, olaylar ve kişiler genellikle mizah yoluyla eleştirilir. Mizah, hayatın gülünç yanlarını ortaya çıkaran sanat türüdür. Hikâye, roman, şiir, komedi, fıkra gibi türlerde karşımıza çıkan mizah unsurları, güldürü amaçlı yazıldığı gibi aynı zamanda belirli fikirleri okuyucuya açıklamak için de neşredilebilir. Türk edebiyatında, Tanzimat Dönemiʹnden itibaren edebi türlerin çeşitlilik göstermesiyle mizahın kullanımı da oldukça yaygınlaşmıştır. Edebi türler arttıkça mizah çeşitleri de farklılık göstermeye ve farklı kollara ayrılmaya başlamıştır. Orhan Kemalʹin Murtaza isimli romanı İkinci Dünya Savaşı sonrasında ülkedeki otorite eleştirisini ve ruhsal parçalanmanın trajikomik halini yansıttığından, mizahın en belirgin örneklerinden biri olarak karşımıza çıkar. Toplumcu gerçekçi edebiyatın öne çıkan ismi Orhan Kemal, eserlerinin çoğunda eserlerinin çoğunda zengin-fakir karşıtlığında teşkil ettiği vakaları işler. Bu zıtlığı eleştirel bir bakışla verirken, mizah öğelerinden de sıklıkla yararlanır. Murtaza birçok yönden tutarsız bir tiptir. İnsan ruhundaki çelişkilerin, sosyal adaletsizliğin ve otorite kavramının timsali bir kişidir. Kendisini otoriteyle denk gören Murtazaʹnın toplum genelinde yarattığı etkiyi, romanda izlemek mümkündür. Toplumun değişim sürecini, otoriteye başkaldırmanın arka planını Orhan Kemal Murtazaʹnın üzerinden vermeye çalışır. Onun kurduğu hastalıklı ilişkiler toplum yapısını gözler önüne sermektedir. Orhan Kemal de bunu mizah öğelerini kullanarak okuyucuyla paylaşır. Bu çalışmamızın amacı, Murtaza isimli romanı mizahi yönünden inceleyerek bir çıkarıma ulaşmaktır.

Anahtar Kelimeler

Orhan Kemal, roman, mizah, kara mizah, eleştiri

Kaynakça

• Karacanlar, Y. Kenan (1977) Orhan Kemal’den Anılar, İstanbul: Tüm Yayınları.
• Kemal, Orhan.(2018) Murtaza, İstanbul: Everest Yayınları.
• Kemal, Orhan.(1965) Nazım Hikmet’le Üç Buçuk Yıl, İstanbul: Everest Yayınları.
• Kemal, Yaşar. (1970) ‘Yaşar Kemal, Orhan Kemal’i Anlatıyor’ Yeni Gazete.
• Marx, Engels, Lenin. (1996) Sanat ve Edebiyat, İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
• Narlı, Mehmet. (2002) Orhan Kemal’in Romanları Üzerine Bir İnceleme, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Uğurlu, Nurer. (1973) Orhan Kemal’in İkbal Kahvesi, İstanbul: Örgün Yayınevi.