A New Example In Mirajiye Type: Lebib Efendi’s Mirajiye

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 1258 - 1293, 30.08.2021

Emrah Gündüz

https://doi.org/10.34083/akaded.963969

Öz

In the Ottoman Empire, which adopted the religion of Islam, it is seen that religious themes were transferred to the literature by the connoisseurs of the pen. The miraj event that happens to prophet Muhammed is only one of these religious themes reflected in literature both in verse and in prose. It is seen that the works written about miraj in Ottoman literature is handled with general motifs and the source of these motifs is based on the surahs of Necm and Isrâ. Lebib Efendi's Mirajiye, in which the miraj event is handled with general motifs, is one of these works. There is not much information about the author of the Mirajiye, which is thought to have been written in the 18th century. In the work, which is a mixture of verse and prose, it is seen that different motifs are processed together with typical motifs. Mirajiye carries the earliest fevaid record dated 1792 and was found in a manuscript library abroad. It has been noticed that this identified manuscript was not evaluated in academic studies in previous compilations on this genre.

In this article, Lebib Efendi and his Mirajiye were introduced and pre-examined. Mirajiye, which will be a new example of such works, is intended to be transcribed and introduced to the world of literature.

Anahtar Kelimeler

manuscript, lebib efendi, mirajiye

Mi‘râciye Türünde Yeni Bir Örnek Lebîb Efendi’nin Mi‘râciye’si

Öz

İslam dinini benimsemiş Osmanlı’da, dinî temaların kalem erbabınca edebiyata aktarıldığı görülür. Hz. Muhammed’in (s.a.) başından geçen mir‘âc hadisesi hem manzum hem de mensur şekillerde edebiyata aksetmiş bu dinî temalardan yalnızca bir tanesidir. Osmanlı edebiyatında mi‘râc konusunda yazılmış eserlerin genel motiflerle ele alındığı ve bu motiflerin kaynağının Necm ve İsrâ sureleri olduğu görülmektedir. Mi‘râc hadisesinin genel motiflerle ele alındığı Lebîb Efendi’nin Mi‘râciye’si bu tür eserlerdendir. 18. yüzyılda yazıldığı düşünülen Mi‘râciye’nin müellifi hakkında pek fazla bilgi bulunmamaktadır. Nazım ve nesir karışık formda yazılmış eserde tipik motiflerle birlikte farklı motiflerin de işlendiği görülür. Mi‘râciye, en erken 1792 tarihli fevaid kaydı taşımakta olup, yurtdışında bir yazma eser kütüphanesinde tespit edilmiştir. Tespit edilen bu el yazması eserin daha önce bu tür üzerine yapılmış derlemelerde akademik çalışmalarda değerlendirilmediği fark edilmiştir.

Bu makalede Lebîb Efendi ve Mi‘râciye’sinin tanıtımı ve ön incelemesi yapılmıştır. Bu türden eserlere yeni bir örnek olacak olan Mi‘râciye’nin, transkribe edilerek edebiyat dünyasına tanıtılması amaçlanmıştır.  

Anahtar Kelimeler

El yazma, lebib efendi, miraciye

Kaynakça

• Referans1 Amerika Birleşik Devletleri New York Columbia Üniversitesi Burke Kütüphanesi Uts Ms. Tur. 1 Referans2 Akar, Metin (1987). Türk Edebiyatında Manzum Mi‘râc-nâmeler. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları. Referans3 Arslan, Mehmet (2019). Manzum Mi‘râc-nâme ve Mi‘râciyyeler I-II. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Yayınları.