Rhythmıc Elements in the “Kırk Oda”

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 4, 1885 - 1916, 30.12.2022

Yılmaz Evat

https://doi.org/10.34083/akaded.1203412

Öz

There is order and harmony in the structure of the universe. There is also a sense of order in the human soul. The human soul desires the rhythm born of order, of continuity. The soul expresses itself better with rhythm. Music, as a branch of art, quickly affects the human spirit with its rhythmic structure. Instruments, sound and melody play a role in the rhythm of music. There is no possibility of music in literature. The material of literature is the words that everyone uses. With these words, the writer tries to convey his work to the possibilities of music.
Murathan Mungan, a well-known writer with his poems, stories, novels, plays, screenplays, essays and selection books, makes great efforts to produce melody and rhythm in his works, just like in music. Mungan explores all the expression possibilities of Turkish in order to provide a musical atmosphere in his works. For this, the author contemplates Turkish from past to present. Believing that music is in living Turkish, Mungan works hard to use every word in today's Turkey Turkish with which words. The writer's story book Kırk Oda is a typical example in this context.
In this article, Murathan Mungan's story book “Kırk Oda” will be examined using the document analysis method, and the relationship between literature and music will be pointed by investigating how the author produces the rhythm.

Anahtar Kelimeler

Murathan Mungan, Forty Room, literature, music, rhythm

Kırk Oda’da Ritmik Unsurlar

Öz

Evrenin yapısında düzen, uyum mevcuttur. İnsan ruhunda da düzen duygusu vardır. İnsan ruhu düzenden, süreklilikten doğan ritmi arzular. Ruh kendini ritimle daha güzel ifade eder. Müzik bir sanat dalı olarak ritmik yapısıyla insan ruhunu çabucak etkiler. Müziğin ritminde aletler, ses, melodi rol oynar. Edebiyatta müziğin imkânları yoktur. Edebiyatın malzemesi herkesin kullandığı kelimelerdir. Sanatçı bu kelimelerle eserini müziğin imkânlarına ulaştırmaya çalışır.
Şiirleri, hikâyeleri, romanları, oyunları, senaryoları, denemeleri ve seçki kitapları ile tanınmış bir yazar olan Murathan Mungan eserlerinde tıpkı müzikte olduğu gibi melodi, ritim üretmek için çok büyük çaba sarf etmektedir. Mungan eserlerinde müzikal atmosfer sağlayabilmek için Türkçenin bütün ifade imkânlarını araştırır. Yazar bunun için geçmişten bugüne Türkçeye kafa yorar. Müziğin yaşayan Türkçede olduğuna inanan Mungan günümüz Türkiye Türkçesindeki her kelimenin hangi kelimelerle birlikte kullanılacağına çok çalışır. Sanatçının Kırk Oda isimli öykü kitabı bu bağlamda tipik bir örnektir.
Bu makalede Murathan Mungan’ın Kırk Oda isimli hikâye kitabı doküman inceleme yöntemi kullanılarak incelenecek ve yazarın ritmi nasıl ürettiği araştırılarak edebiyat müzik ilişkisine dikkat çekilecektir.

Anahtar Kelimeler

Murathan Mungan, Kırk Oda, Edebiyat, Müzik, Ritim

Kaynakça

• Aksan, D. (2006). Şiir dili ve Türk şiir dili, Engin Yayınevi.
• Aksoy, B. (2009). Hikâye sanatı üstüne yazılar, 1. Baskı, Pan Yayınları.
• Aktulum, K. (2011). Metinlerarasılık // göstergelerarasılık, Kanguru Yayınları.
• Baudelaire, C. (2020). Kötülük çiçekleri (Sait, Maden Çev.), İş Bankası Yayınları.
• Behramoğlu, A. (1999). Seçme şiirler, Adam Yayınları.
• Beyatlı, Y. K. (1997). Edebiyata dair, İstanbul Fetih Cemiyeti Yayınları.
• Beyatlı, Y. K. (1974). Eski şiirin rüzgârıyla, İstanbul Fetih Cemiyeti Yayınları.
• Birsel, S. (1995). Papağanname, Adam Yayınları.
• Çetin, N. (2019). Şiir çözümleme yöntemi, Akçağ Yayınları.
• Eliot, T. S. (2007). Edebiyat üzerine düşünceler, (Sevim, Kantarcıoğlu Çev.), Paradigma Yayınları.
• Eyüboğlu, B. R. (2018). Dol karabakır dol, İş Bankası Yayınları.
• Forster, E. M. (2014). Roman sanatı, (Ünal, Aytür Çev.), Milenyum Yayınları.
• Frye, N. (2008). Kudretli kelimeler, (Selma Aygül, Baş Çev.), İz Yayıncılık.
• Kanık, O. V. (1963). Fransız şiiri antolojisi, Varlık Yayınları.
• Kaplan, M. (2000). Şiir tahlilleri 2, Dergâh Yayınları.
• Kaplan, M. (2007). Edebiyatımızın bahçesinde dolaşırken, Dergâh Yayınları.
• Kolcu, A. İ. (2011). Albatros’un gölgesi Baudelaire’nin Türk şiirine tesiri üzerine bir inceleme, Salkımsöğüt Yayınları.
• Macit, M. (2016). Nedîm dîvânı, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
• May, C. E. (2010). Edgar Allan Poe öykü üzerine bir inceleme, (Hivren, Demir Atay Çev.) Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
• Moretti, F. (2005). Modern epik, (Nurçin, İleri. Mehmet Murat, Şahin Çev.) Agora Kitaplığı.
• Mungan, M. (2014). Kırk oda, Metis Yayınları.
• Mungan, M. (2010). 227 sayfa, Metis Yayınları.
• Mungan, M. (2015). Şairin romanı, Metis Yayınları.
• Mungan, M. (2017). Üç aynalı kırk oda, Metis Yayınları.
• Mungan, M. (2017). Dokuz anahtarlı kırk oda, Metis Yayınları.
• Mungan, M. (2014). 189 sayfa, Metis Yayınları.
• Necatigil, B. (2000). Sevgilerde, Can Yayınları.
• Nıetzche, F. (2020). Müziğin ruhundan tragedyanın doğuşu, (İsmet Zeki, Eyüboğlu Çev.) Say Yayınları.
• Özünlü, Ü. (2001). Edebiyatta dil kullanımları, Multılıngual Yayınları.
• Pater, H. W. (2006). Rönesans (Ahmet, Aydoğan Çev.), İz Yayıcılık.
• Sazyek, H. (2013). Roman terimleri sözlüğü, Hece Yayınları.
• Süreya, C. (2016). Günler, Yapı Kredi Yayınları.
• Stravinsky, I. (2000). Müziğin poetikası, (Cem, Taylan Çev.), Pan Yayıncılık.
• Tanpınar, A. H. (2006). Yaşadığım gibi, Dergâh Yayınları.
• Tanpınar, A. H. (1992). Edebiyat üzerine makaleler, Dergâh Yayınları.
• Tanpınar, A. H. (2018). Aydaki kadın, Dergâh Yayınları.
• Tarlan, A. N. (1990). Prf. Dr. Ali Nihad Tarlan’ın Makalelerinden Seçmeler, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
• Tekin, M. (2012). Roman sanatı, Ötüken Yayınları.
• Todorov, T. (2005). Yazın kuramı, (Mehmet, Rifat. Sema, Rifat Çev.), Yapı Kredi Yayınları.
• Tosun, N. (2014). Modern öykü kuramı, Hece Yayınları.
• Valery, P. (2020). Şiir sanatı, (Ahmet, Ölmez Çev.), Ketebe Yayınları.
• Woolf, V. (2013). Bir yazarın güncesi (Fatih, Özgüven Çev.), İletişim Yayınları.