Nokta-i Süveydâ’nın Önemi ve Özellikleri

Yıl 2020, Sayı: 8, 103 - 130, 20.06.2020

Sevim Arslan

https://doi.org/10.46231/akademiar.690939

Cited By: 1

Öz

Tasavvufun temel ıstılahlarından olan kalp, insanın hakikatini ifade eden rabbânî bir latifedir. Göz dediğimizde gözü oluşturan bütün anatomik organlar kastedildiği gibi Kalp de birbirlerine bağlı ve kendi içlerinde bir bütünlük arz eden mertebelerden oluşur: 1.Sadr: İslâm mertebesidir. 2. Kalb: İmân mertebesidir. 3. Şeğaf: Allah’ın yarattıklarına karşı sevgi ve şefkat gösterme mahallidir. 4. Fuâd: Müşahede yeridir. 5. Habbetü’l-kalb: Muhabbetullah mahallidir. 6. Süveydâ: Gaybın keşfedildiği mahaldir. 7. Mühcetü’l-kalb: İlahî nûrların tecelli ettiği yerdir. Nokta-i süveydâ, izâfi gaybın bilindiği ve ilahî nûrların tecelli ettiği siyah noktadan ibarettir. Siyah ifadesi, Allah’ın mutlak zâtını ve âmâ hâlini, aynı zamanda asla dönüşü sembolize eder. Bu noktanın hem şehâdet âlemine hem de melekût âlemine bakan yönü vardır. Bu âlem nasıl duyu organımız olan gözle görülebiliyorsa eşyanın hakikatinin idrak edilmesi ve zaman-mekân ötesinin müşâhede edilmesi de nokta-i süveydayla mümkündür. Bu nokta Allah’tan insana insandan Allah’a açılan bir kapı mesabesinde olup bütün insanlarda vardır. Böylece zaman ve mekânlı âlemde insana zaman ve mekân ötesini ve Allah’ı idrak edebilecek bir özellik verilmiştir. Bunun farkında olunup bilfiil işlevsel kılınması, çaba ve gayret gerektiren nefis eğitimiyle sağlanmaktadır. Zira insan bu âleme imtihan için gönderilmiştir. Bu imtihan arenasında başarı kazanmak ve öne geçmek buna bağlıdır. Bu çalışmadaki amacımız, her insanda var olan bu nokta-i süveydânın mana açılımını ve buna paralel olarak önemini ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler

Kalb, Melekût âlemi, Şehâdet âlemi, Ölüm, Süveydâ

Significance and Specialities of The Black Point

Öz

The concept of heart (qalb), what is one of the basic terms of sufism, is a divine core that expresses the truth of humans. Likewise the word of “eye” refers to the all of the anatomic organs of the eye, the heart is formed from different stages and structures that are connected to each other as a whole in itself: 1. Chest (sadr): The stage of Islam. 2. Heart (qalp): The stage of belief (imaan). 3. Love (shagaf): The place where one feels pity and mercy to the creatures. 4. The face of the heart to the visible world (fuad): The place of observation. 5. Core of the heart (habbatu al-qalb): The place of love of Allah (mahabbatullah). 6. Black point (noqda al-suwayda): The locus where the invisible world is discovered. 7. Depth of the heart (muhcatu al-qalb): The place of divine light manifestation. The notion of the black point (noqta al-sawda / al-suwayda) is composed of black spot where the divine lights are manifested and the invisible world is recognized. The word of “black” symbolises absolute personality and obscurity of “Allah”. t also symbolises returning to self. This point has an aspect that relates to both the visible world around us and the realm of the invisible world, namely the realm of the spirits and meaning. The visible universe is seen with our eyes, the invisible world is seen with this black point then. The life beyond time and space could be observed there. Most importantly, the black point is like a door, which is opened from the human to Allah and from Allah to the human . These characteristics potentially exist in everybody. Thus, the human is endowed with a speciality that enables him/her to comprehend beyond the time and space, and Allah. Being aware of this and making it functional is possible with the education of nafs. Since the human is sent to this to be tested. To be successful and getting ahead in the test depends on this. In this study, our purpose is to show the significance and meaning expansion of the black point that exists in everybody.

Anahtar Kelimeler

Heart, the World of Malakut, Alam-i Shahadat (Realm of Visible World), Death, the Dark Core (suwayda)

Kaynakça

• Abdülbakî, Muhammed Fuat, el-Mu’cemu’l-Mufehres lî Elfâzı’l-Kur’âni’l-Kerîm. Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-‘Arabî, Beyrut ts.
• Aclûnî, İsmail b. Muhammed, Keşfu’l-Hafâ ve Müzîlu’l-ilbâs Amme’ş-tehera min’el-Ehâdîsi ala el-Sineti’n-Nâs, Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut-1988.
• Afifi, Ebu’l-Alâ, Muhyiddin İbnu'l-Arabî'nin Tasavvuf Felsefesi, trc.: Mehmet Dağ, Ankara 1975.
• Âsım Efendi, Kâmûs Tercümesi, İstanbul 1305.
• Kennedy Alan, et all, The Cardiac Conduction System (Generation and Condaction of Cardiac Impulse), Critical Care Nursing Clinics of North America, Volume 28, Issue 3, September 2016.
• Bosnevî, Abdullah, Tecelliyâtu 'Arâisi'n-Nusûs, Matbaa-i Amire, İstanbul 1290.
• Buharî, Muhammed İsmail, Camiu's-Sahih (Sahihu'I-Buhari), Çağrı Yay, İstanbul 1981.
• Cebecioğlu, Ethem, Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, Rehber Yay., Ankara 1997.
• Cebecioğlu, Ethem, Tasavvufî Bir Istılâh Olarak : Nokta-i Süveydâ, Kalem Yay., Ankara 2017.
• Corbin, Henry, The Man of Light in Iranian Sûfism, trc.: Nancy Pearson, Omega Publications, New Lebanon 1994.
• Çelik, İsa, “Tasavvufi Gelenekte Hazarat-ı Hams veya Tenezzülat-ı Seb’a Anlayışı”, Tasavvuf: İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi, sayı: 10, Ankara 2003.
• Dâmegânî, Hasen b. Muhammed, Kâmûsu’l-Kur’ân, Dâru’l-‘İlm li’l-Melâyîn, Beyrut 1983.
• el-Cili, Abdulkerim b. İbrahim, el-İnsanu'I Kâmil fî Ma’ rifeti’l- Evâhiri ve'l-Evâil, Mısır 1383/1963.
• Ergül, Adem, Kur’ân ve Sünnette Kalbi Hayat, Erkam Yay., İstanbul 2000.
• Ertuğrul, İsmail Fenni, Vahdet-i Vücûd ve İbn-i Arabî, İstanbul 1928.
• Erzurumlu İbrahim Hakkı, Mârifetnâme, sad: Durali Yılmaz, Hüsnü Kılıç, Çelik Yay., İstanbul 2011.
• Firûzâbâdî, Mecdüddîn Ebû Tahir Muhammed b. Yakûb, Kâmûsu’l- Muhit, Beyrut 1987.
• Ebû Hâmid Muhammed b. Muhammed Gazâlî, İhyâu ‘ulûmi’d-din, Daru’l-Minhac, Cidde 2011.
• Ebû Hâmid Muhammed b. Muhammed Gazâlî, Kimyâ-yı Saadet (Mutluluğun Formülü), trc. Ali Arslan, İstanbul 2004.
• Gezgin, Ali Galip, “Kur’ân’da “Düşünme” Anlamına Gelen Bazı Kelimeler Üzerine Bir Değerlendirme (II)”, Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı: 33, Isparta 2014.
• Gökbulut, Süleyman, Necmeddîn Kübrâ ve Kübrevîlik, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir 2009.
• Gündoğdu, Cengiz, “Mevlânâ (ö. 672 /1273)'nın ŞathiyyeTüründe Yazdığı Bir Gazeli'nin Şerhi: Şerh-i Ebyât-ı Celâleddin-i Rûmî”, Tasavvuf: İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi, sayı: 8, Ankara 2002.
• Hakîm Tirmizî, Beyânü’l- Fark Beyne’s- Sadri ve’l- Kalbi ve’l- Fuadi ve’l-Lüb, Kahire 1957;
• Hakîm Tirmizî, Kalbin Anlamı, trc.: Ekrem Demirli, Hayy Yay., İstanbul 2006.
• Haksever, Ahmet Cahid/Hakan Kızıltepe, “Günümüz Batı Toplumunda Faaliyet gösteren Sûfi Teşekküller: Bawa Muhaıyaddeen Örneği ve Öğretisinin Temelleri”, AKADEMİAR, sayı:1, 2016.
• İbn Arabî, Ebû ‘Abdillah Muhyiddîn Muhammed b. Ali, Kitâbu Mevâkiu’n- Nucûm ve Mutâlaati Ehilleti’- Esrâr, Ed. Muhammed Bedruddîn en- Nasânî, Mısır 1907.
• İbn Haldun , Abdurrahman b. Muhammed el- Hadramî, Mukaddime, trc.: Zakir K. Ugan, İstanbul 1989.
• İbn Kayyim el-Cevziyye, Ebû Abdillâh Şemsuddîn Muhammed b. Ebî Bekr, Medâricu’s-Sâlikîn Beyne Menâzili İyyâke Na’budu ve İyyâke Neste’în, Dâru’l-Hadîs, Kahire ts.
• İbn Mace, Sünen, Çağrı Yay, İstanbul 1981.
• İbn Manzur, Ebu’l Fazl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem, Lisânü’l- ‘Arab, Dâru’s- Sâdır, Beyrut ts.
• İbnu’l-Cevzî, Cemâluddîn Ebî’l-Ferac ‘Abdirrahmân, Nuzhetu’l-‘A’yuni’n-Nevâzir fî ‘Ilmi’l- Vucûhi ve’n-Nezâir, Muessesetu’r-Risale, Beyrut 1405/1985.
• İbnü’l- Arabî, el-Futûhâtu’l- Mekkiyye, Mektebetu’s- Sekâfeti’d-Diniyye, Kahire ts.
• İmâm-ı Rabbânî, Ahmed Sirhindî, Ma‘ârif-i Ledünniyye, Karaçi 1968.
• Kartal, Abdullah, Abdülkerîm’ Cîlî’nin Tasavvuf Felsefesi, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Uludağ Üniversitesi sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa 2002.
• Konuk, Ahmet Avni, Fusûsu’l-hikem Tercüme ve Şerhi, (haz. Mustafa Tahralı-Selçuk Eraydın), İstanbul 1992.
• Nesefî, Aziz, İnsân-ı Kâmil: Tasavvufta İnsan Meselesi, trc. M. Kanar, İstanbul 1990.
• Schuon, Frithjof, Bir Merkeze Sahip Olmak, trc. Tahir Uluç, İnsan Yay., İstanbul 2016.
• Schuon, Frithjof, İslam’ın Metafizik Boyutları, trc. Mahmut Kanık, İz Yay., İstanbul 1996.
• Sunar, Cavid, Ana Hatlarıyla İslam Tasavvufu Tarihi, A.Ü. İlahiyat Fak. Yay., Ankara 1978.
• Şahinler, Necmettin, Siyah ve Yeşil: Kur’ân’da Renk Sembolizmi, İnsan Yay., İstanbul, 1999.
• Tabakoğlu, Mehmet, Şükrü Maden, “ Nokta Metaforu ve Vahdet Üzerine Eklektik Bir Metin: Noktatü’l-Beyân Risalesi, AİBÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. 7, sayı:13, 2019.
• Türer Osman, Ana Hatlarıyla Tasavvuf Tarihi, Seha Neşriyat, İstanbul 1998.
• Tüsterî, Ebû Muhammed Sehl b. Abdullah Sehl, Tefsîru’l- Kur’âni’l- Azîm, tahk. Taha Abdurraûf Sad, Hasan Muhammed Ali, Mısır 2004.
• Zemahşerî, Cârullah Ebi’l-Kâsım Mahmûd b. ‘Umer, el-Keşşâf an Hakâiki Ğavâmıdı’t-Tenzîl ve ‘Uyûni’l-Ekâvîl fî Vücûhi’t-Te’vîl, Mektebetu’l-‘Ubeykân, Riyad 1418/1998.
• el-Yâfiî, Ebû Muhammed Abdullah b. Es‘ad b. Alî b. Süleymân, Neşrü’l-meḥâsini’l-ġāliye fî fażli meşâyiḫi’ṣ-ṣûfiyye aṣḥâbi’l-maḳāmâti’l-âliye, Daru’l- Kütübü’ İlmiyye, Beyrut 1999.