A Critical Study into the English Translation of Huzur, a Novel by Ahmet Hamdi Tanpınar

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 7, 105 - 120, 27.05.2017

Aslı Özlem Tarakçıoğlu Bayram Kaya

Öz

Ahmet Hamdi TANPINAR, one of
the leading figures of Turkish Literature, is well-known for his novels, essays
and poems in Turkey. However, he could not achieve the acclaim he deserved
during his lifetime. But, since 1970s, both in his native country and in
international arena, there has been an increasing interest in his literary
works.  And especially in recent years,
thanks to the support of “Translation and Publication Grant Program of Turkey”
(TEDA), his works have become among the most prominent translated works of
Turkish Literature. One of his most important novels, “Huzur” was translated
into English by Turkish American academician Erdağ GÖKNAR with the title “A
Mind at Peace” in 2008. The main concern of this study is to make a comparative
and scientific analysis of the source and the target texts. In this study, “the
model of comparative analysis” by Raymond Van Den Broeck has been adopted. The
main objective of the study is indeed to find out to what extent lexical
variety and richness of the source text, poetic lines, commonly used metaphors
by the author, cultural elements, descriptions with spatial and spiritual
depth, as well as the literary approach of the author could be transferred into
the target language and text.

Anahtar Kelimeler

Ahmet Hamdi Tanpınar, Huzur, A Mind at Peace, Translation, Novel, Raymond van den Broeck

Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Huzur Adlı Romanının İngilizce Tercümesi Üzerine Eleştirel Bir İnceleme / A Critical Study into the English Translation of Huzur, a Novel by Ahmet Hamdi Tanpınar

Öz

Türk edebiyatının önde gelen
isimlerinden olan Ahmet Hamdi TANPINAR, Türkiye’de romanları, denemeleri ve şiirleri
ile tanınmaktadır. Ancak, TANPINAR yaşadığı dönemde gerek romanları ve düz
yazıları gerekse şiirleri ile hak ettiği değeri bulamamıştır. Bununla birlikte,
1970’ten itibaren hem kendi ülkesinde hem de uluslararası alanda Tanpınar’ın
eserlerine olan ilgide ciddi bir artış olmuştur. Özellikle son yıllarda Türkiye
Çeviri ve Yayım Destek Programı Kurumu’nun (TEDA) projesi sayesinde Tanpınar
eserleri diğer dillere en çok tercüme edilen Türk edebiyatçıları arasına
girmiştir. Tanpınar’ın önemli eserlerinden biri kabul edilen “Huzur” romanı
TEDA’nın da çabalarıyla 2008’de Türk asıllı Amerikalı akademisyen ve çevirmen
Erdağ Göknar tarafından İngilizceye “A Mind at Peace” ismiyle çevrilmiştir. Bu
çalışmada Tanpınar’ın “Huzur” romanının özgün hali ile İngilizce çevirisinin
mukayese edilmesi ve çeviri bilimsel olarak tahlil edilmesi amaçlanmıştır.  İncelemede temel olarak Raymond van den
Broeck’un karşılaştırmalı analiz yöntemi benimsenmiştir. Kaynak eser Huzur’daki
kelime zenginliğinin, şiirsel bölümlerin, 
sıklıkla başvurulan eğretileme kullanımının,
esere sirayet etmiş olan kültürel unsurların, mekânsal ve ruhsal derinliği olan
tasvirlerin ve nihayetinde yazarın edebî tarzının hedef dile ve kültüre ne
düzeyde aktarılabildiğine dair tespitlerde bulunmak bu incelemenin ana
hedefidir.

Anahtar Kelimeler

Ahmet Hamdi Tanpınar, Huzur, A Mind at Peace, Raymond van den Broeck, Çeviri

Kaynakça

• Özcan, S., (2010). Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Huzur” adlı eserinde sıra dışı benzetmeler, özgün metaforlar, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Popoviç, A., (1970). The concept “shift of expression” in Translation Analysis’, In J.S. et al (eds.), Literature and Translation, (p. 117-127).(Louvain, Acco).
• Pound, E., (1969). Guido’s relations, in translation studies reader. (ed). by S. Gabrielyan, Yerevan: Sahak Partev.
• Tanpınar, A. H. (2002). “Tanpınar’la huzur hakkında konuşma”, (Haz. İ. Dirin, T. Anar, Ş. Özdemir), Mücevherlerin Sırrı, içinde (s. 211), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• TOURY, G., 1976. The nature and role of norms in literary translation. In: James S Holmes, Jos6 Lambert and Raymond van den Broeck, eds., Literature and Translation: New Perspectives in Literary Studies (Leuven: ACCO), 83-100.
• VAN DEN BROECK, R. (1981). The limits of translatability exemplified by metaphor translation. Poetics Today 2(4), 73-87.
• VAN DEN BROECK, R. (1985). Second thoughts on translation criticism. New York: St. Martins Press.