ÇOCUK REFAHI ÇALIŞANLARININ TÜKENMİŞLİK VE MESLEKİ DOYUMLARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 9, 155 - 169, 31.05.2018

Rabia Çoban Kaynak Rıza Gökler

Öz

Bu çalışma korunma ihtiyacı
içinde olan çocuklara yatılı bakım hizmeti veren kuruluşlarda görev yapan bakım
personeli ve meslek elemanlarının mesleki doyum ve tükenmişlik düzeylerini
etkileyen bireysel ve örgütsel faktörleri tespit etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir.
Çalışmanın örneklem grubunu Gümüşhane ilinde çocuk evlerinde çalışan 101 çocuk
refahı çalışanı oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu, Tükenmişlik
ve Mesleki Doyum ölçeği kullanılmıştır. İstatistiksel analizlerde personele ait
tanıtıcı bulgular yüzde ve ortalama olarak, personele ait bazı değişkenlerin mesleki
doyum ve tükenmişlik puanlarını karşılaştırmak için Mann Whitney U testi ve
ölçek puanları arasındaki ilişki için Pearson Korelasyon testi kullanılmıştır. Yapılan analizlere göre personel,
orta düzeyde mesleki doyum ve düşük düzeyde tükenme yaşadığı ve personelin
%17,8’i yakın bir zamanda meslekten ayrılmayı düşündüğünü ifade etmiştir.
Eğitim düzeyi yüksek olan grubun tükenme düzeyinin daha yüksek olduğu tespit
edilmiştir (p<0,05). Personelin mesleki doyumunu etkileyen önemli bir faktör
ise mesleki eğitimdir. Mesleki eğitim alan personelin eğitim almayan personele
göre mesleki doyum düzeyi daha yüksektir (p<0,05). Personel arasında meslek
elemanlarının duygusal tükenmişlik düzeyinin bakım personeline göre anlamlı
düzeyde daha yüksek olduğu tespit edilmiştir (p<0,05). Çalışma hayatı ile
ilgili yaşanan sorunların meslek elemanlarının mesleki doyum ve tükenme düzeylerini
olumsuz etkilediği ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tükenmişlik, Çocuk Refahı, Mesleki Doyum

A STUDY ON BURNOUT AND JOB SATISFACTION LEVELS OF CHILD WELFARE WORKERS

Öz

This study was
carried out to determine the individual and organizational factors affecting
job satisfaction and professional burnout levels of care providers and members
of the profession working in organizations that provide live-in care service
for children in need of protection. The sample of the study consists of 101
children welfare workers working in child homes in Gumushane. Data collection
was performed by a Personal Information Form, Job Satisfaction Scale and
Professional Burnout Scale. For the statistical analysis, the results for
identifying the staff were expressed as percentage and on an average basis,
Mann Whitney U was used to compare scores of job satisfaction and professional
burnout for some variables of a staff and Pearson Correlation test was used for
the correlation between the scale scores. The analyses have shown that the
staff have a moderate level of job satisfaction and lower level of professional
burnout and 17.8% of the staff intend to leave the job in the near future. The
group with higher education level was found to have higher burnout level
(p<0,05). An important
factor affecting the job satisfaction of the staff is vocational education. The
level of job satisfaction for the staff with vocational education is higher
than the staff with no vocational education (p<0,05). It has been determined
that emotional burnout levels of members of profession among the staff are
significantly higher than those of the care providers (p<0,05). It is concluded that the problems related to
work life negatively affect the levels of job satisfaction and professional
burnout of the members of profession.

Anahtar Kelimeler

Burnout, Child Welfare, Job Satisfaction

Kaynakça

• Abu-Bader, S. (2000). Work satisfaction, burnout and turnover among social workers in Israel: a causal diagram. International Journal of Social Welfare. 9(3), 191-200.
• Aslan E., Erbay E. (2017). Ankara aile ve sosyal politikalar il müdürlüğüne bağlı çocuk evlerinde çalışan bakım elemanları ve çocuk evi sorumlularının iş doyumu ve tükenmişlik düzeyleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2, 535-556.
• Atamtürk, E. (2010). Aile mahkemeleri uygulamalarında yaşanan sorunların aile mahkemesi uzmanlarının tükenmişlik düzeylerine ve iş doyumların etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Barber, G. (1986). Correlates of job satisfaction among human service workers. Administration in Social Work, 10(1), 25-38.
• Basım, H., Şeşen, N. (2005). Çalışma yaşamında tükenmişlik: sosyal çalışmacı ile hemşireler üzerine karşılaştırmalı bir çalışma. Toplum ve Sosyal Hizmet, 16(2),57-69.
• Boyas F.J., Wind H.L., Ruiz E. (2012). Organizational tenure among child welfare workers, burnout, stress, and intent to leave: does employment-based social capital make a difference. Children and Youth Services Review. 35, 1657-1669.
• Chenot D., Benton A. D., Kim H. (2009). The influence of supervisor support, peer support, and organizational culture among early career social workers in child welfare services. Child Welfare. 88(5), 129–147.
• Cole D., Panchanadeswaran S., Daining C. (2004). Predictors of Job Satisfaction of Licensed Social Workers. Journal of Social Service Research, 31(1), 1-12.
• Ellett A.J., Ellis, J.I., Westbrook, T.M., Dews, D. (2007). A qualitative study of 369 child welfare professionals’ perspectives about factors contributing to employee retention and turnover. Children and Youth Services Review. 29(2), 264-281.
• Elpers K., Westhuis D. (2008). Organizational leadership and ıts ımpact on social workers job satisfaction: a national study. Administration in Social Work, 32(3) 26-43.
• Ergin C. (1992). Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması. R. İ. Bayraktar, Dağ (Ed.). VII. Ulusal psikoloji kongresi bilimsel çalışmaları (143-154). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayını.
• Farmer D. (2011). Increasing job satisfaction among Social Workers. International Journal of Humanities and Social Science. 1(18). 1-8.
• Font, S. (2012). Burnout in child welfare: the role of employment characteristics and workplace opprtunities. Social Service Review, 86(4), 636-659.
• Girgin G., Baysal A.(2005). Tükenmişlik sendromuna bir örnek: zihinsel engelli öğrencilere eğitim veren öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeyi, TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni,4 (4),172 – 187.
• Griffiths A., Royse D., Culver K., Piescher K., Zhang Y.(2017). Who stays, who knows? A state-wide survey of child welfare workers. Children and Youth Services Review. 77, 110-117.
• Hablemitoğlu, Ş., Özmete, E. (2012). Sosyal çalışmacıların iş yaşam kalitesi: şefkat yorgunluğu, tükenmişlik, stres kaynakları, iş tatmini ve kariyer olanakları. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi.1(1), 171-204.
• Jayaratne, S., Chess, W.A., Kunkel, D.A.(1986). Burnout: ıts impact on child welfare workers and their spouses, Oxford Journals, 31(1), 53-59.
• Jusuf S.(2007). Yetiştirme yurtlarında ve çocuk yuvalarında görev yapan personelin tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Karasar, N.(2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Koeske G.F., Koeske R.D. (1989). Work load and burnout: can social suport and perceived accomplishment help?. Social Work. 34(3),243-248.
• Kowalewski, B.(2015). Staff retention and job satisfaction in child protection. (Master of Social Work Clinical Research Papers). Catherine University, USA.
• Kuzgun Y., Sevim A.S. Hamamcı Z. (2005). Mesleki doyum ölçeğinin geliştirilmesi. Rehberlik ve Psikolojik Danışmada Kullanılan Ölçme Araçları Dizisi, 1, 81-87.
• Lizano L.E., Barak M.M. (2015).Job burnout and affective wellbeing: A longitudinal study of burnout and job satisfaction among public child welfare workers. Children and Youth Services Review. 22,18-28.
• Martin U., Shinke S. (1998). Organizational and ındividual factors ınfluencing job satisfaction and burnout of mental health workers. Social Worker Helath Care. 28(1),51-62.
• Martinez, C.(2004). Job stress and job satisfaction in child welfare: An analysis of the impact of group supervision. Journal of Child Welfare, 3(2), 37–54.
• Maslach C., Jackson S.E. (1984). Burnout in organizational setting. Applied Social Psychology Annual. 5, 133-153.
• McFadden P., Campbell A., Taylor B.(2015). Resilience and burnout in child protection social work: Individual and organizational themes from a systematic literatüre review. British Journal of Social Work. 45(5). 1546-1563.
• Miller L.S. (1991). The relationship between social suport and burnout clarification and simplication. Social Work Reaserch and Abstracts, 27 (1), 7-34.
• Padyab, M., Richter,J., Nygren, L., Ghazinour,, M. (2013). Burnout among social workers in Iran: Relations to ındividual characteristics and client violence. Global Journal of Health Science. 5(4), 142-150.
• Poulin J., Walter C.(1993). Social worker burnout:a longitudinal study. Social Work Research and Abstracts.29(4),5-11. Prosser D., Johnson S., Kulpers E., Dunn G., Szmukler G., Reid Y., Bebbington B., Thornicroft G.(1999). Mental health, burnout and job satisfaction in a longitudinal study of mental health staff. Social Psychiatry Epidemiol. 34(1),295-300. Rabin C., Zilner D.(1992). The role of assertiveness in clarifying roles and strengthening job satisfaction of social workers in multidisciplinary mental health settings. British Journal of Social Work. 22,17-32.
• Salloum, A., Kondrat, D.C., Johnco, C., Olson, K.R.(2015). The role of self-care on compassion satisfaction, burnout and secondary trauma among child welfare workers. Children and Youth Services, 49, 54-61.
• Sarıaltın, D. (2017). Kurum bakımındaki çocuklara ilişkin sistemin sosyal refah çalışanları gözüyle değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Sprang, G., Craig, C., Clark, J. (2011). Secondary traumatic stress and burnout in child welfare workers: a comparative analysis of occupational distress across professional group. Child Welfare, 90(6), 68-149.
• Steinlin, C., Dölitzsch, C., Kinad, N., Fischer, S., Schmeck, K., Fergert, JM., Schmid, M.(2016). The influence of sense of coherence, self-care and work satisfaction on secondary traumatic stress and burnout among child and youth residential care workers in Switzerland. Child&Youth Services, 38(2), 159-175.
• Valle, J.F., Bravo, M. (2007). Job stress and in residential child care workers in Spain. Psicothema, 19, 610-615.
• Yıldız, G. ve Özsoy, E. (2013). Çalışanların kişilik özelliğine göre iş doyumu farklılaşır mı?. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5 (1),268-278.
• Zorlu, Ş. (2014). Denetimli serbestlik uzmanlarının tükenmişlik düzeyleri. . (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.