Öz
Ütopya
"hem hiçbir yerdir (outopia) hem de iyi bir yerdir (eutopia)".
Ütopyanın kelime anlamıyla özü "mümkün olmayan, ancak insanın bulunmak
için heves ettiği bir dünyada yaşamak"tır. Peyami Safa 1899-1961 yılları
arasında yaşamış yazar, öğretmen ve gazetecidir. Tereddüt ve şüphe kavramları
arasında yakın ilişki kurar ve şüphe, zekânın aydınlatıcısı olur. Yeni İstanbul
gazetesinde tefrika edildikten sonra 1951 yılında kitap olarak yayımlanan
Yalnızız romanın içinde bir ütopya benzeri hikâye daha vardır. Yalnızız
romanının başkişisi Samim’dir ve Simeranya’yı o kurar. Gerçek hayatta yaşadığı
sorunların çözümünün nasıl olacağını Simeranya’da yazar. Çalışmanın amacı
Simeranya’nın bir kent ütopyası olup olmadığının tespit edilmesidir. Bu bağlamda
çalışmada ütopya kavramının özellikleri ile Simeranya’nın özelliklerini
karşılaştırarak analiz edilecektir. Özetle; -Eserin roman içinde hikâye formu
ile bilimkurgu olarak yazılması- Bir ada şeklinde olduğu düşünülen, tahmin
edilen Simeranya’nın farklı bir yerde olması. -Simeranya’ya rüyada veyahut
hayal kurarak gitmesi. -Mekânın içe kapanık olması- Somut gerçek bir yerdeymiş
gibi az da olsa iç ve dış mekânın tasvir edilmesi. -Eğitim konusuna çok önem
verilmesi ve bunun sistemi üreten ve yeniden üreten bir kurum gibi görülmesi. -
Geleceğin tahmin edilebilir olması. Yukarıda sayılanlar gibi ütopik eğilimler
olmakla beraber klasik ve modern ütopyanın birçok özelliğini bünyesinde
taşımamaktadır.
Kaynakça
- Ağaoğulları, M. A., & Köker, L. (2008). Tanrı Devletinden Kral-Devlete Siyasal Düşünceler. Ankara: İmge Kitabevi.
- Arak, H. (2011). Hermann Hesse'nin Boncuk Oyunu ve Peyami Safa'nın Yalnızız Romanları'nda Eğitim Eleştirisi. X. Uluslararası Dil, Yazın ve Deyişbilim Sempozyumu (s. 97-100). Ankara: Gazi Üniversitesi.
- Ayvazoğlu, B. (2008). Safa, Peyami. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 35, 437-440.
- Dayı, A. (2014). Türk Düşüncesinin Muhafazakar Ruhu Peyami Safa: Roman Kahramanları Işığında Bir Değerlendirme. Muhafazakar Düşünce (39), 129-149.
- Doğaner, V. (2012). 'Yalnızız' Romanında Estetik Roman Unsurları. Turkish Studies, 7(2), 335-351.
- Fâtik, M. (2013). Muhtâru’l - Hikem Hikmetli Sözler. (A. Coşkun, Dü., & O. Güman, Çev.) İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları: 16.
- Gariper, C. (2012). Yalnızız Romanında Mekanın Poetikasızlaşması ve Ütopik Dünya Olarak Simeranya. Erdem Dergisi (62), 41-58.
- Hekim , E. (2006). Yeni Atlantis, Güneş Ülkesi, Utopia, Yalnızız, Balık İzlerinin Sesi ve Ankara Adlı Eserlerdeki Hayali Dünyaların Karşılaştırılması. Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- Kösoğlu, N. (2016). Yalnızız'ı Sunarken. P. Safa içinde, Yalnızız (s. 7-13). İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş.
- Kumar, K. (2005). Ütopyacılık. (A. Somel, Çev.) Ankara: İmge Kitabevi.
- Kumar, K. (2006). Modern Zamanlarda Ütopya ve Karşıütopya. İstanbul: Kalkedon .
- Mannheim, K. (2008). İdeoloji ve Ütopya. (M. Okyayuz, Çev.) Ankara: De Ki Basım.
- Ötüken. (2017). Giriş. P. Safa içinde, Fatih Harbiye. İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş.
- Öztürk, N. (tarih yok). Çağdaş Türk Edebiyatında Ütopya.
- Safa, P. (2016). Yalnızız. İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş.
- Sakallı, F. (2012). Türk ve Dünya Romanında İki Ütopik Mekanı Mukayese Denemesi: 'Simeranya' ve 'Pala'. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 1(1), 73-84.
- Yalçınkaya, A. (1999). Çağdaş Türk Edebiyatında Ütopya - Bir Giriş Denemesi. Ankara: Tartışma Metinleri No: 13.
- Yalçınkaya, A. (2004). Eğer'den Meğer'e Ütopya Karşısında Türk Romanı. Ankara: Phoenix.
- Yalçınkaya, A. (2012). Devlet: Ne Seninle Ne Sensiz. M. A. Ağaoğulları (Dü.) içinde, Sokrates'ten Jakobenlere Batı'da Siyasal Düşünceler (s.359-401). İstanbul: İletişim Yay.
- Yavaş, G. (2011). Peyami Safa'nın Yalnızız Adlı Romanında Bir Çatışma Unsuru Olarak İdeolojik ve Düşünsel Yapı. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, Ocak-Haziran, 131-152.
- Yumuşak, F. C. (2012). Ütopya, Karşı-Ütopya ve Türk Edebiyatında Ütopya Geleneği. Bilig, Bahar (61), 47-70.
Öz
Utopia is
both “no place (outopia)” and “a good place (eutopia)”. The meaning of utopia refers
to “living in a world that is not possible, but one desires to live in”. Peyami
Safa was a writer, teacher and journalist who lived between 1899-1961. He
established a close relationship between the concepts of hesitation and doubt
and suspicion became elucidator of the intelligence. There is a utopia-like story
in his novel “Yalnızız” which was published as a book in 1951 after serialized
in Yeni İstanbul newspaper. Samim is the protagonist of the novel and the
founder of Simeranya. Safa wrote how he solved the problems that he experienced
in real life in Simeranya. The purpose of this study is to find out whether
“Simeranya” is a city utopia or not. In this context, the study will analyze
the characteristics of the concept of utopia and the essential features of
“Simeranya” by comparing them. In summary the results can be presented as
follows; -the work was written as science fiction in the form of story in the
novel. - Simeranya is thought to be in the form of an island, being located
elsewhere. -One can go to Simeranya by dreaming or while in a dream. -The space
is introverted. -The interior and exterior space were described as if it were a
real place.- The subject of education was given a particular importance and it
was regarded as an institution that produces and reproduces the system.-The
future is predictable. Although there are utopian tendencies such as those
mentioned above, the novel does not carry many features of classical and modern
utopia.
Kaynakça
- Ağaoğulları, M. A., & Köker, L. (2008). Tanrı Devletinden Kral-Devlete Siyasal Düşünceler. Ankara: İmge Kitabevi.
- Arak, H. (2011). Hermann Hesse'nin Boncuk Oyunu ve Peyami Safa'nın Yalnızız Romanları'nda Eğitim Eleştirisi. X. Uluslararası Dil, Yazın ve Deyişbilim Sempozyumu (s. 97-100). Ankara: Gazi Üniversitesi.
- Ayvazoğlu, B. (2008). Safa, Peyami. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 35, 437-440.
- Dayı, A. (2014). Türk Düşüncesinin Muhafazakar Ruhu Peyami Safa: Roman Kahramanları Işığında Bir Değerlendirme. Muhafazakar Düşünce (39), 129-149.
- Doğaner, V. (2012). 'Yalnızız' Romanında Estetik Roman Unsurları. Turkish Studies, 7(2), 335-351.
- Fâtik, M. (2013). Muhtâru’l - Hikem Hikmetli Sözler. (A. Coşkun, Dü., & O. Güman, Çev.) İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları: 16.
- Gariper, C. (2012). Yalnızız Romanında Mekanın Poetikasızlaşması ve Ütopik Dünya Olarak Simeranya. Erdem Dergisi (62), 41-58.
- Hekim , E. (2006). Yeni Atlantis, Güneş Ülkesi, Utopia, Yalnızız, Balık İzlerinin Sesi ve Ankara Adlı Eserlerdeki Hayali Dünyaların Karşılaştırılması. Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- Kösoğlu, N. (2016). Yalnızız'ı Sunarken. P. Safa içinde, Yalnızız (s. 7-13). İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş.
- Kumar, K. (2005). Ütopyacılık. (A. Somel, Çev.) Ankara: İmge Kitabevi.
- Kumar, K. (2006). Modern Zamanlarda Ütopya ve Karşıütopya. İstanbul: Kalkedon .
- Mannheim, K. (2008). İdeoloji ve Ütopya. (M. Okyayuz, Çev.) Ankara: De Ki Basım.
- Ötüken. (2017). Giriş. P. Safa içinde, Fatih Harbiye. İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş.
- Öztürk, N. (tarih yok). Çağdaş Türk Edebiyatında Ütopya.
- Safa, P. (2016). Yalnızız. İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş.
- Sakallı, F. (2012). Türk ve Dünya Romanında İki Ütopik Mekanı Mukayese Denemesi: 'Simeranya' ve 'Pala'. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 1(1), 73-84.
- Yalçınkaya, A. (1999). Çağdaş Türk Edebiyatında Ütopya - Bir Giriş Denemesi. Ankara: Tartışma Metinleri No: 13.
- Yalçınkaya, A. (2004). Eğer'den Meğer'e Ütopya Karşısında Türk Romanı. Ankara: Phoenix.
- Yalçınkaya, A. (2012). Devlet: Ne Seninle Ne Sensiz. M. A. Ağaoğulları (Dü.) içinde, Sokrates'ten Jakobenlere Batı'da Siyasal Düşünceler (s.359-401). İstanbul: İletişim Yay.
- Yavaş, G. (2011). Peyami Safa'nın Yalnızız Adlı Romanında Bir Çatışma Unsuru Olarak İdeolojik ve Düşünsel Yapı. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, Ocak-Haziran, 131-152.
- Yumuşak, F. C. (2012). Ütopya, Karşı-Ütopya ve Türk Edebiyatında Ütopya Geleneği. Bilig, Bahar (61), 47-70.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Tüm Sayı |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2018 |
| Gönderilme Tarihi | 10 Ekim 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 5 Sayı: 10 |
Kaynak Göster
MAKALE DEĞERLENDİRME SÜRECİ
Yazar tarafından gönderilen bir makale, gönderim tarihinden itibaren 10 gün içinde dergi sekreteri tarafından makalenin, telif sözleşmesinin ve benzerlik raporunun (Turnitin programı) eksiksiz ve düzgün bir şekilde gönderilip gönderilmediği yönünden incelenir. İstenilen bu dosyalar eksiksiz ve düzgün bir şekilde gönderilmiş ise makale; ikinci aşamada derginin yayın çizgisine uygun olup olmadığı yönünden değerlendirilir. Bu süreçte makale yayın çizgisine uygun değilse yazara iade edilir. Makale yayın çizgisine uygun ise şablona uygun bir şekilde gönderilip gönderilmediği yönünden değerlendirilir. Şayet makale şablona uyarlanıp gönderilmemiş ise değerlendirme sürecine alınmaz. Bu süreçte yazarın derginin belirlediği şartlara uygun bir şekilde sisteme makale yüklemesi beklenir. Makale şablona uygun bir şekilde hazırlanıp gönderilmiş ise son aşamada makale derginin yayın ilkeleri, yazım kuralları, öz, abstract, extented abstract, kaynakça gösterimi vb. yönlerden incelenir. Bu ayrıntılarda makalede bir sorun varsa yazarın bu hususları tamamlaması istenir ve verilen süre içerisinde eksiksiz bir şekilde yeniden makaleyi göndermesi istenir.
Tüm bu aşamaları geçen makale, editör tarafından bilimsel yeterliliğinin denetlenmesi amacıyla ikinci 7 günlük süre içerisinde çalışmaya uygun iki hakeme değerlendirmeleri için gönderilir. Hakemlerin değerlendirme süreleri 15 gündür. Bu süre zarfında hakemlik görevini tamamlamayan bir hakem olursa ilgili hakeme değerlendirmeyi tamamlaması için 7 günlük ek süre verilebilir. Bu süre zarfında hakem görevini yerine getirmezse yerine yeni bir hakem ataması yapılır. En az iki hakemden gelen raporlar olumlu ise makale yayın aşamasına alınır. Hakem raporlarından birisi olumlu diğeri olumsuz ise makale üçüncü bir hakeme gönderilir. Üçüncü hakem raporu da olumsuz ise makale ret edilir. Üçüncü hakemin değerlendirmesi olumlu ise makaleyle ilgili hakem raporları dergi alan editörlerinden oluşan Editörler Kurulu tarafından incelenir. Makalenin yayınlanmasıyla ilgili nihai karar alan editörlerinden oluşan Editörler Kurulu tarafından verilir. Hakem raporlarının yetersiz ve tatmin etmekten uzak olması veya İngilizce editör tarafından abstract ve extented abstract’ın yetersiz görülmesi hallerinde de yine makaleyle ilgili son karar Editörler Kurulu tarafından verilir. Tüm bu aşamalardan geçen bir makale en yakın sayıya yayınlanmak üzere eklenir. İlgili sayıda yer kalmaması halinde makalenin yayımı bir sonraki sayıya kaydırılır. Bu durumda ve tüm değerlendirme sürecinde yazar isterse makalesini geri çekme hakkına sahiptir. Ancak bu durumu dergiye bildirmesi gerekir. Makale gönderim tarihinden makalenin yayına kabul tarihine kadar tüm bu işlemler için ortalama 3 aylık bir süre öngörülmektedir.