Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

CONSUMPTION AND PERCEIVED OBSOLESCENCE IN THE DIGITAL AGE: A REVIEW ON SOCIAL MEDIA PHENOMENES

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 13, 169 - 191, 31.05.2020

Öz

Digitalization and consumption are two basic concepts that dominate today's society. It is imposed by the consumer culture that individuals can be happy as they consume and achieve their status in society with commodities they consume. With the advent of the Internet technology, individuals have become one step closer to consumption commodities. As a result of the Internet, individuals can access the commodities they want to consume without any time and space limits. The products are perceptually obsoleted in the minds of individuals who are trying to have a new one before it loses usage feature. Mass media has a very important effect at this point. The social media phenomena constantly encourage individuals to consume with the posts they make, and to replace the old products that have still usage characteristics with the new ones. As a part of this study, the literature on the concept of consumption in the digital age is reviewed and the posts of Instagram phenomena are examined within the framework of perceived obsolescence. In the study, it will be discussed whether the posts of social media phenomena reveal perceived obsolescence in individuals. 

Kaynakça

  • Açıkel, Emre & Çelikol, Mehmet. (2014). Dijitoloji Dijital Çağ: Satış ve Pazarlamada Uçmanın Yolları. İstanbul: MediaCat Kitapları.
  • Adorno, T. (2007). Kültür Endüstrisi Kültür Yönetimi, (Çev: Nihat Ülner, Mustafa Tüzel, Elçin Gen). İstanbul: iletişim Yayınları.
  • Aladeojebi, T. (2013). Planned Obsolescence. International Journal of Scientific & Engineering Research. 4. Dizi. 6.Sayı. ss.1504-1508.
  • ARIK, E. (2013). Sıradan İnsanın Yükselişi: Sosyal Medya Şöhretleri. İletişim ve Diplomasi, 10. Dizi. 5. Sayı. ss.97-112.
  • Armağan, E. &Doğaner, M. (2018). Fenomen Pazarlaması: Youtube Güzellik Vloggerları Üzerine Bir Araştırma. 1st International Congress of Political, Economic and Financial Analysis-2018.
  • Https://Www.Researchgate.Net/Publication/329896573_Fenomen_Pazarlaması_Youtube_Guzellık_Vloggerları_Uzerıne_Bır_Arastırma_Influencer_Marketıng_A_Research_On_Youtube_Beauty_Vloggers (Erişim Tarihi: 08.12.2019).
  • Arslan, A. & Ünlü Gül D. (2016). Instagram Fenomenleri ve Reklam İlişkisi: Instagram Fenomenlerinin Gözünden Bir Değerlendirme. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi. 3. Dizi.2. Sayı. ss. 41-65.
  • Arslan, C. (2018). Dijital Yeniden Üretim Çağında Sanat Eseri: “Aura” Kavramının Dijital Sanat Bağlamında Yeniden Değerlendirilmesi. Art-Sanat Dergisi, Cilt Sayı:9. ss. 405-413.
  • Aydın Şakı, O. (2018). Arenaden Ekrana Şöhret Kültürü. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Baudrillard, J. (1997). Tüketim Toplumu. (Çev. H. Deliçaylı, F. Keskin). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Baudrillard, J. (2009). Gösterge Ekonomi Politiği Hakkında Bir Eleştiri. (Çev: O. Adanır- A. Bilgin). İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
  • Bauman, Z. (2013). Yaşam Sanatı. (Çev: Akın Sarı). İstanbul: Versus Kitap.
  • Bocock, R. (2009). Tüketim. (Çev: İrem Kutluk). Ankara: Dost Kitabevi.
  • Boyd, D. & Ellison, N. (2008). Social Network Sites: Definition, History and Scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication. 13. Dizi, 1. Sayı.ss.210-230.
  • Chaney, D. (2009). Yaşam Tarzları, (Çev: İrem Kutluk). Ankara: Dost Yayınları.
  • Cremin, C. (2011). İkomünizm. (Çev: Aydın Çavdar). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Dağtaş, B.ve Dağtaş, E. (2009) Tüketim Kültürü, Yaşam Tarzları, Boş Zamanlar ve Medya Üzerine Bir Literatür Taraması, Medya, Tüketim Kültürü ve Yaşam Tarzları: Türkiye Medyasından Örüntüler. Ankara: Ütopya Yayınevi.
  • Duman, Z. (2014). Tüketim Toplumu Eleştirel Bir Bakış. Ankara: Kadim Yayınları.
  • Eldeniz, L. (2010). İkinci Medya Çağında Etkileşimin Rolü ve Web 2.0. Filiz Aydoğan, Ayşen Akyüz (Yay. haz.). İkinci Medya Çağında İnternet içinde (ss. 18-35). İstanbul: Alfa Basım.
  • Fırıncıoğulları S. (2017). Alvin Toffler, Bilişim Toplumu Hız ve Geçiciliğin Çağı. Ankara: Gece Kitaplığı.
  • Fromm, E. (2016). Sahip Olmak ya da Olmak İki Varoluş Biçimi Üzerine Bir İnceleme. (Çev: Aydın Arıtan). İstanbul: Say Yayıncılık.
  • https://about.instagram.com/about-us Erişim Tarihi: 07.01.2020
  • https://www.boomsocial.com/instagram/UlkeSektor/turkey/fenomenler Erişim Tarihi: 29.01.2020
  • https://www.instagram.com/cagritaner/?hl=tr, Erişim Tarihi:15.01.2020
  • https://www.instagram.com/danlabilic/?hl=tr, Erişim Tarihi:15.01.2020
  • https://www.instagram.com/sukrankaymak/?hl=tr Erişim Tarihi:15.01.2020
  • Keeble, D. (2013). The Culture of Planned Obsolescence in Technology Companies. https://www.theseus.fi/handle/10024/55526. (Erişim Tarihi: 12.12.2019).
  • Laughey, D. (2010). Yeni Medya Çalışmaları. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
  • London, B. (1932). Ending the Depression Through Planned Obsolescence. Wisconsin.
  • Marcuse, H. (1968). Tek Boyutlu İnsan. (Çev.Afşar Timuçin). İstanbul: May Yayınları.
  • Maycroft, N. (2009).Consumption, planned obsolescence and waste. https://eprints.lincoln.ac.uk/2062/ (Erişim Tarihi: 18.12.2019).
  • Orçan, M. (2014). Osmanlı’dan Günümüze Modern Türk Tüketim Kültürü. Ankara: Harf Eğitim Yayıncılığı.
  • Packard, V. (1960). The Waste Makers. New York: D. McKay Co.
  • Rojek, C. (2003). Şöhret. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Toffler A. (1974). Şok. (Çev. Prof.Dr. Selami Sargut). İstanbul: Koridor Yayıncılık.

DİJİTAL ÇAĞDA TÜKETİM VE ALGISAL ESKİTME: SOSYAL MEDYA FENOMENLERİ ÜZERİNDEN BİR İNCELEME

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 13, 169 - 191, 31.05.2020

Öz

Dijitalleşme ve tüketim günümüz toplumuna hâkim olan iki temel kavramdır. Bireylere tükettikçe mutlu olabilecekleri ve toplum içerisindeki statülerini tükettikleri metalar ile oluşturabilecekleri tüketim kültürü tarafından salık verilmektedir. İnternet teknolojisinin ortaya çıkması ve bireylerin gündelik yaşamlarını ele geçirmeye başlamasıyla birlikte, bireyler tüketim metalarına bir adım daha da yakınlaşmışlardır. Bireyler tüketmek istedikleri metalara internet sayesinde zaman ve mekân sınırı olmaksızın erişebilmektedir. İnternet ile birlikte ortaya çıkan alışveriş siteleri, uygulamaları ve sosyal medya platformları sayesinde bireylerin tüketim güdüleri sürekli olarak körüklenmektedir. Sahip olduğu ürün kullanım özelliğini kaybetmeden yenisine sahip olma çabası içerisinde olan bireylerin zihinlerinde ürünler algısal olarak eskitilmektedir. Kitle iletişim araçları bu noktada çok önemli bir etkiye sahiptir. Sosyal medya ile birlikte ortaya çıkan sosyal medya fenomenleri aralıksız yaptıkları paylaşımlar ile bireyleri sürekli olarak tüketime teşvik etmekte ve kullanım özelliğine sahip, eskimemiş ürünlerin yerine yenilerinin alınması körüklenmektedir. Çalışmanın amacı doğrultusunda, dijital çağda tüketim kavramı literatür taraması ile ele alınarak, sosyal medya platformu olan Instagram fenomenlerinin paylaşımları algısal eskitme çerçevesinde incelenecektir. Çalışmada, sosyal medya fenomenlerinin yaptıkları paylaşımların bireylerde algısal eskitmeyi ortaya çıkararak ihtiyaç dışı tüketim davranışına teşvik edip etmediği tartışılacaktır. 

Kaynakça

  • Açıkel, Emre & Çelikol, Mehmet. (2014). Dijitoloji Dijital Çağ: Satış ve Pazarlamada Uçmanın Yolları. İstanbul: MediaCat Kitapları.
  • Adorno, T. (2007). Kültür Endüstrisi Kültür Yönetimi, (Çev: Nihat Ülner, Mustafa Tüzel, Elçin Gen). İstanbul: iletişim Yayınları.
  • Aladeojebi, T. (2013). Planned Obsolescence. International Journal of Scientific & Engineering Research. 4. Dizi. 6.Sayı. ss.1504-1508.
  • ARIK, E. (2013). Sıradan İnsanın Yükselişi: Sosyal Medya Şöhretleri. İletişim ve Diplomasi, 10. Dizi. 5. Sayı. ss.97-112.
  • Armağan, E. &Doğaner, M. (2018). Fenomen Pazarlaması: Youtube Güzellik Vloggerları Üzerine Bir Araştırma. 1st International Congress of Political, Economic and Financial Analysis-2018.
  • Https://Www.Researchgate.Net/Publication/329896573_Fenomen_Pazarlaması_Youtube_Guzellık_Vloggerları_Uzerıne_Bır_Arastırma_Influencer_Marketıng_A_Research_On_Youtube_Beauty_Vloggers (Erişim Tarihi: 08.12.2019).
  • Arslan, A. & Ünlü Gül D. (2016). Instagram Fenomenleri ve Reklam İlişkisi: Instagram Fenomenlerinin Gözünden Bir Değerlendirme. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi. 3. Dizi.2. Sayı. ss. 41-65.
  • Arslan, C. (2018). Dijital Yeniden Üretim Çağında Sanat Eseri: “Aura” Kavramının Dijital Sanat Bağlamında Yeniden Değerlendirilmesi. Art-Sanat Dergisi, Cilt Sayı:9. ss. 405-413.
  • Aydın Şakı, O. (2018). Arenaden Ekrana Şöhret Kültürü. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Baudrillard, J. (1997). Tüketim Toplumu. (Çev. H. Deliçaylı, F. Keskin). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Baudrillard, J. (2009). Gösterge Ekonomi Politiği Hakkında Bir Eleştiri. (Çev: O. Adanır- A. Bilgin). İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
  • Bauman, Z. (2013). Yaşam Sanatı. (Çev: Akın Sarı). İstanbul: Versus Kitap.
  • Bocock, R. (2009). Tüketim. (Çev: İrem Kutluk). Ankara: Dost Kitabevi.
  • Boyd, D. & Ellison, N. (2008). Social Network Sites: Definition, History and Scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication. 13. Dizi, 1. Sayı.ss.210-230.
  • Chaney, D. (2009). Yaşam Tarzları, (Çev: İrem Kutluk). Ankara: Dost Yayınları.
  • Cremin, C. (2011). İkomünizm. (Çev: Aydın Çavdar). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Dağtaş, B.ve Dağtaş, E. (2009) Tüketim Kültürü, Yaşam Tarzları, Boş Zamanlar ve Medya Üzerine Bir Literatür Taraması, Medya, Tüketim Kültürü ve Yaşam Tarzları: Türkiye Medyasından Örüntüler. Ankara: Ütopya Yayınevi.
  • Duman, Z. (2014). Tüketim Toplumu Eleştirel Bir Bakış. Ankara: Kadim Yayınları.
  • Eldeniz, L. (2010). İkinci Medya Çağında Etkileşimin Rolü ve Web 2.0. Filiz Aydoğan, Ayşen Akyüz (Yay. haz.). İkinci Medya Çağında İnternet içinde (ss. 18-35). İstanbul: Alfa Basım.
  • Fırıncıoğulları S. (2017). Alvin Toffler, Bilişim Toplumu Hız ve Geçiciliğin Çağı. Ankara: Gece Kitaplığı.
  • Fromm, E. (2016). Sahip Olmak ya da Olmak İki Varoluş Biçimi Üzerine Bir İnceleme. (Çev: Aydın Arıtan). İstanbul: Say Yayıncılık.
  • https://about.instagram.com/about-us Erişim Tarihi: 07.01.2020
  • https://www.boomsocial.com/instagram/UlkeSektor/turkey/fenomenler Erişim Tarihi: 29.01.2020
  • https://www.instagram.com/cagritaner/?hl=tr, Erişim Tarihi:15.01.2020
  • https://www.instagram.com/danlabilic/?hl=tr, Erişim Tarihi:15.01.2020
  • https://www.instagram.com/sukrankaymak/?hl=tr Erişim Tarihi:15.01.2020
  • Keeble, D. (2013). The Culture of Planned Obsolescence in Technology Companies. https://www.theseus.fi/handle/10024/55526. (Erişim Tarihi: 12.12.2019).
  • Laughey, D. (2010). Yeni Medya Çalışmaları. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
  • London, B. (1932). Ending the Depression Through Planned Obsolescence. Wisconsin.
  • Marcuse, H. (1968). Tek Boyutlu İnsan. (Çev.Afşar Timuçin). İstanbul: May Yayınları.
  • Maycroft, N. (2009).Consumption, planned obsolescence and waste. https://eprints.lincoln.ac.uk/2062/ (Erişim Tarihi: 18.12.2019).
  • Orçan, M. (2014). Osmanlı’dan Günümüze Modern Türk Tüketim Kültürü. Ankara: Harf Eğitim Yayıncılığı.
  • Packard, V. (1960). The Waste Makers. New York: D. McKay Co.
  • Rojek, C. (2003). Şöhret. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Toffler A. (1974). Şok. (Çev. Prof.Dr. Selami Sargut). İstanbul: Koridor Yayıncılık.
Toplam 35 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Tüm Sayı
Yazarlar

Aysun Kaya 0000-0002-3592-0996

Yayımlanma Tarihi 31 Mayıs 2020
Gönderilme Tarihi 10 Mart 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 7 Sayı: 13

Kaynak Göster

APA Kaya, A. (2020). DİJİTAL ÇAĞDA TÜKETİM VE ALGISAL ESKİTME: SOSYAL MEDYA FENOMENLERİ ÜZERİNDEN BİR İNCELEME. Akademik Hassasiyetler, 7(13), 169-191.
AMA Kaya A. DİJİTAL ÇAĞDA TÜKETİM VE ALGISAL ESKİTME: SOSYAL MEDYA FENOMENLERİ ÜZERİNDEN BİR İNCELEME. Akademik Hassasiyetler. Mayıs 2020;7(13):169-191.
Chicago Kaya, Aysun. “DİJİTAL ÇAĞDA TÜKETİM VE ALGISAL ESKİTME: SOSYAL MEDYA FENOMENLERİ ÜZERİNDEN BİR İNCELEME”. Akademik Hassasiyetler 7, sy. 13 (Mayıs 2020): 169-91.
EndNote Kaya A (01 Mayıs 2020) DİJİTAL ÇAĞDA TÜKETİM VE ALGISAL ESKİTME: SOSYAL MEDYA FENOMENLERİ ÜZERİNDEN BİR İNCELEME. Akademik Hassasiyetler 7 13 169–191.
IEEE A. Kaya, “DİJİTAL ÇAĞDA TÜKETİM VE ALGISAL ESKİTME: SOSYAL MEDYA FENOMENLERİ ÜZERİNDEN BİR İNCELEME”, Akademik Hassasiyetler, c. 7, sy. 13, ss. 169–191, 2020.
ISNAD Kaya, Aysun. “DİJİTAL ÇAĞDA TÜKETİM VE ALGISAL ESKİTME: SOSYAL MEDYA FENOMENLERİ ÜZERİNDEN BİR İNCELEME”. Akademik Hassasiyetler 7/13 (Mayıs 2020), 169-191.
JAMA Kaya A. DİJİTAL ÇAĞDA TÜKETİM VE ALGISAL ESKİTME: SOSYAL MEDYA FENOMENLERİ ÜZERİNDEN BİR İNCELEME. Akademik Hassasiyetler. 2020;7:169–191.
MLA Kaya, Aysun. “DİJİTAL ÇAĞDA TÜKETİM VE ALGISAL ESKİTME: SOSYAL MEDYA FENOMENLERİ ÜZERİNDEN BİR İNCELEME”. Akademik Hassasiyetler, c. 7, sy. 13, 2020, ss. 169-91.
Vancouver Kaya A. DİJİTAL ÇAĞDA TÜKETİM VE ALGISAL ESKİTME: SOSYAL MEDYA FENOMENLERİ ÜZERİNDEN BİR İNCELEME. Akademik Hassasiyetler. 2020;7(13):169-91.

MAKALE DEĞERLENDİRME SÜRECİ

Yazar tarafından gönderilen bir makale, gönderim tarihinden itibaren 10 gün içinde dergi sekreteri tarafından makalenin, telif sözleşmesinin ve benzerlik raporunun (Turnitin programı) eksiksiz ve düzgün bir şekilde gönderilip gönderilmediği yönünden incelenir. İstenilen bu dosyalar eksiksiz ve düzgün bir şekilde gönderilmiş ise makale; ikinci aşamada derginin yayın çizgisine uygun olup olmadığı yönünden değerlendirilir. Bu süreçte makale yayın çizgisine uygun değilse yazara iade edilir. Makale yayın çizgisine uygun ise şablona uygun bir şekilde gönderilip gönderilmediği yönünden değerlendirilir. Şayet makale şablona uyarlanıp gönderilmemiş ise değerlendirme sürecine alınmaz. Bu süreçte yazarın derginin belirlediği şartlara uygun bir şekilde sisteme makale yüklemesi beklenir. Makale şablona uygun bir şekilde hazırlanıp gönderilmiş ise son aşamada makale derginin yayın ilkeleri, yazım kuralları, öz, abstract, extented abstract, kaynakça gösterimi vb. yönlerden incelenir. Bu ayrıntılarda makalede bir sorun varsa yazarın bu hususları tamamlaması istenir ve verilen süre içerisinde eksiksiz bir şekilde yeniden makaleyi göndermesi istenir.
Tüm bu aşamaları geçen makale, editör tarafından bilimsel yeterliliğinin denetlenmesi amacıyla ikinci 7 günlük süre içerisinde çalışmaya uygun iki hakeme değerlendirmeleri için gönderilir. Hakemlerin değerlendirme süreleri 15 gündür. Bu süre zarfında hakemlik görevini tamamlamayan bir hakem olursa ilgili hakeme değerlendirmeyi tamamlaması için 7 günlük ek süre verilebilir. Bu süre zarfında hakem görevini yerine getirmezse yerine yeni bir hakem ataması yapılır. En az iki hakemden gelen raporlar olumlu ise makale yayın aşamasına alınır. Hakem raporlarından birisi olumlu diğeri olumsuz ise makale üçüncü bir hakeme gönderilir. Üçüncü hakem raporu da olumsuz ise makale ret edilir. Üçüncü hakemin değerlendirmesi olumlu ise makaleyle ilgili hakem raporları dergi alan editörlerinden oluşan Editörler Kurulu tarafından incelenir. Makalenin yayınlanmasıyla ilgili nihai karar alan editörlerinden oluşan Editörler Kurulu tarafından verilir. Hakem raporlarının yetersiz ve tatmin etmekten uzak olması veya İngilizce editör tarafından abstract ve extented abstract’ın yetersiz görülmesi hallerinde de yine makaleyle ilgili son karar Editörler Kurulu tarafından verilir. Tüm bu aşamalardan geçen bir makale en yakın sayıya yayınlanmak üzere eklenir. İlgili sayıda yer kalmaması halinde makalenin yayımı bir sonraki sayıya kaydırılır. Bu durumda ve tüm değerlendirme sürecinde yazar isterse makalesini geri çekme hakkına sahiptir. Ancak bu durumu dergiye bildirmesi gerekir. Makale gönderim tarihinden makalenin yayına kabul tarihine kadar tüm bu işlemler için ortalama 3 aylık bir süre öngörülmektedir.