DÜNYANIN YENİLENEBİLİR ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE GELECEĞİ

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 28, 649 - 681, 31.08.2025

Mustafa Özalp

https://doi.org/10.58884/akademik-hassasiyetler.1605866

Öz

Sanayi devriminin başlamasıyla birlikte önemi artan enerji, büyük savaşların hem aracı, hem de amacı olmuştur. Bununla birlikte çeşitli bölgeler enerji uğruna istikrarsızlaştırılarak, modern dünyanın dışına itilip, zulme uğramıştır. Devletler için sürdürülebilir ekonomik büyüme ve kalkınmanın temeli, enerji güvenliğinden geçmektedir. Günümüzde enerji güvenliği (bağımsızlığı), devletlerin ulusal ve uluslararası güvenliklerinin sağlanmasında, baş aktör konumundadır. Enerji bağımsızlığını gerçekleştirememiş bir devletin, bölgesel ve küresel güç olması mümkün değildir. Geçmişi fosil yakıtlar gibi yüzyıllar öncesine dayanan fakat 2000’li yılların başından itibaren yaygınlaşmaya başlayan yenilenebilir enerji kaynakları, temiz, çevre ve insan dostu olması yönüyle bilinmektedir. Fosil yakıtlar, ortaya çıkardıkları karbon emisyonlarından dolayı, küresel ısınmaya bağlı iklim değişikliğine sebebiyet vermektedir. İklim değişikliği ise sayıları her geçen gün artan çevresel tahribatlar ve göçe sebebiyet vererek, 21. yüzyılın en büyük tehdididir. Bu araştırmanın kapsamı; fosil yakıt kullanımına bağlı, tehdit boyutu her geçen gün artan ve insanın yeryüzündeki neslini yok edebilecek kadar tehlikeli olan, iklim değişikliğinin zararları ve çözüm olarak, yenilenebilir enerji kaynaklarının önemi çerçevesindedir. Araştırmanın cevaplamaya çalıştığı temel soru; fosil yakıtlarının küresel güvenlik tehditleri karşısında, çözüm olarak yenilenebilir enerji kaynaklarının, dünya genelindeki artışına ilişkindir. Diğer bir ifadeyle günümüzde yenilenebilir enerji kaynaklarından, dünya genelinde yaklaşık hangi oranlarda istifade edilmekte ve bu kaynakların gelecekteki artış oranları yaklaşık ne kadar olacak sorusu cevaplanmaya çalışılmıştır. Araştırmanın odak noktası ise fosil yakıtların tehdidi karşısında, yenilenebilir teknolojilerin önemi ve bu teknolojiler alanında son yıllarda kat edilen mesafelerle birlikte, 2050’li yıllarda doğru yenilenebilir enerji kaynaklarının geleceğine yönelik, bilimsel literatüre katkı sağlayabilecek analizler yapmaktır.

Anahtar Kelimeler

Yenilenebilir Enerji , Yeşil Teknolojiler , Küresel Isınma , İklim Değişikliği , Fosil Yakıtlar

THE WORLD'S RENEWABLE ENERGY OUTLOOK AND FUTURE

Öz

With the beginning of the industrial revolution, energy, which has become increasingly important, has become both a tool and a goal for major wars. However, various regions have been destabilized for the sake of energy, pushed out of the modern world, and oppressed. The basis of sustainable economic growth and development for states is energy security. Today, energy security (independence) is the main actor in ensuring the national and international security of states. It is not possible for a state that has not achieved energy independence to become a regional and global power. Renewable energy sources, such as fossil fuels, which date back centuries but have become widespread since the early 2000s, are known for being clean, environmentally and human-friendly. Fossil fuels cause climate change due to global warming due to the carbon emissions they produce. Climate change, on the other hand, is the greatest threat of the 21st century, causing environmental destruction and migration that are increasing day by day. The scope of this research is within the framework of the damages of climate change, which is a threat that increases day by day and is dangerous enough to destroy the human race on earth, due to the use of fossil fuels, and the importance of renewable energy sources as a solution. The main question that the research tries to answer is about the increase in renewable energy sources worldwide as a solution against the global security threats of fossil fuels. In other words, the question of how much renewable energy sources are being used today around the world and how much the future growth rates of these sources will be in the future is tried to be answered. The focus of the research is to make analyses that can contribute to the scientific literature regarding the future of renewable energy sources in the 2050s, together with the importance of renewable technologies against the threat of fossil fuels and the progress made in the field of these technologies in recent years.

Anahtar Kelimeler

Renewable Energy , Green Technologies , Global Warming , Climate Change , Fossil Fuels

Kaynakça

• BP. (2024). Energy outlook, 1 Aralık 2024 tarihinde https://www.bp.com/content/dam/bp/business-sites/en/global/corporate/pdfs/energy-economics/energy-outlook/bp-energy-outlook-2024.pdf adresinden erişilmiştir.
• Bolelli, Ş. (2024). İspanya'daki sel felaketinde ölü sayısı 217'e çıktı, halen çok fazla kayıp var. 1 Aralık 2024 tarihinde https://www.aa.com.tr/tr/dunya/ispanyadaki-sel-felaketinde-olu-sayisi-217e-cikti-halen-cok-fazla-kayip-var/3382395 adresinden erişilmiştir.
• DNV. (2024). Energy transition Outlook 2024, global and regional Forecast to 2050.
• Damyan, D. (2023). IEA: Enerji dünyası 2030 yılına kadar önemli ölçüde değişecek. 1 Aralık 2024 tarihinde https://temizenerji.org/2023/10/24/iea-enerji-dunyasi-2030-yilina-kadar-onemli-olcude-degisecek/?gad_source=1&gclid=CjwKCAiA34S7BhAtEiwACZzv4V10t_fp-6PaPBFvBw3K7YyUbc8giO1Buy8MpMLijdw-yc6GPsxhxxoCTsQQAvD_BwE adresinden erişilmiştir.
• EMBER. (2024a). Veriyle etki yaratmak, temiz ve elektrikli bir geleceğe kapı açan, açık veri ve etkili politika analizi. 1 Aralık 2024 tarihinde https://ember-energy.org/tr/ adresinden erişilmiştir.
• EMBER. (2024b). Küresel elektrik görünümü 2024. 1 Aralık 2024 tarihinde https://ember-energy.org/tr/analizler/kuresel-elektrik-gorunumu-2024/ adresinden erişilmiştir.
• Günay, E. & Yıldırım, S., (2024. Yenilenebilir enerji kapasitesi bakımından türkiye’nin potansiyelinin değerlendirilmesi. Journal of Economics and Research, 5(2)
• IEA. (2024). World Energy Outlook 2024. 1 Aralık 2024 tarihinde www.iea.org/contact adresinden erişilmiştir.
• IEA. (2023). Renewables 2023 Analysis and forecast to 2028. 1 Aralık 2024 tarihinde www.iea.org/corrections adresinden erişilmiştir.
• IRENA. (2024) Renewable energy and jobs annual review 2024. International Renewable Energy Agency.
• IRENA and ILO (2024). Renewable energy and jobs: Annual review 2024. International Renewable Energy Agency.
• İSO. (2024). COP29 zirvesi tartışmalarla sona erdi. 1 Aralık 2024 tarihinde https://www.isoyesilblog.com/cop29-zirvesi-tartismalarla-sona-erdi/ adresinden erişilmiştir.
• İSO. (2024). Küresel sıcaklık artışı 3,1°C’ye kadar çıkabilir. 1 Aralık 2024 tarihinde https://www.isoyesilblog.com/kuresel-sicaklik-31cye-kadar-cikabilir/ adresinden erişilmiştir.
• İSO. (2024). İşin geleceği/güvenli çalışma: Temiz enerji sektöründeki iş gücü açığı eğitimde reformu gerektiriyor. 1 Aralık 2024 tarihinde https://www.isoyesilblog.com/temiz-enerji-sektorundeki-is-gucu-acigi-egitimde-reformu-gerektiriyor/ adresinden erişilmiştir.
• KPMG, & EI, (2024). Statistical review of world energy and the energy ınstitute (EI). Energy Institute.
• Özbektaş, S., Şenel, M. C., & Sungur, B. (2023). Dünyada ve Türkiye’de yenilenebilir enerji durumu ve kurulum maliyetleri. Mühendis ve Makina, 64(711), 317-351.
• Özalp, M. (2020). Küresel enerjinin ipek yolu: Türkiye. Ankara: Seçkin
• Pindactica (2024). Klimawandel verstehen schaubilder, spiele, experimente, tipps. 1 Aralık 2024 tarihinde https://www.pindactica.de/schaubilder/ adresinden erişilmiştir.
• Pawlik, V. (2024a). Verteilung der weltweiten Energieerzeugung nach Energieträger in den Jahren von 2015 bis 2023, Statista, 1 Aralık 2024 tarihinde https://de.statista.com/statistik/daten/studie/167998/umfrage/weltweiter-energiemix-nach-energietraeger/#:~:text=Struktur%20der%20Energieversorgung%20nach%20Energietr%C3%A4ger%20bis%202023&text=Weltweit%20wird%20mit%20einem%20Anteil,zwei%20Prozent%20der%20weltweiten%20Energie. adresinden erişilmiştir.
• Pawlik, V. (2024b). Primärenergieerzeugung der Erneuerbaren Energien weltweit in den Jahren 2012 bis 2022, Statista, 1 Aralık 2024 tarihinde https://de.statista.com/statistik/daten/studie/1174325/umfrage/primaerenergieerzeugung-erneuerbarer-energien-weltweit/#:~:text=Prim%C3%A4renergieerzeugung%20aus%20erneuerbaren%20Energien%20weltweit%20bis%202022&text=Im%20Jahr%202022%20wurden%20weltweit,waren%20es%20lediglich%204.745%20Terawattstunden adresinden erişilmiştir.
• Pawlik, V. (2024c). Anteil der wichtigsten Energiequellen am weltweiten Primärenergieverbrauch von 2021 bis 2023, Statista. 1 Aralık 2024 tarihinde https://de.statista.com/statistik/daten/studie/258294/umfrage/anteil-der-wichtigsten-energiequellen-am-weltweiten-primaerenergieverbrauch/ adresinden erişilmiştir.
• Pawlik, V. (2024d). Anteil am Verbrauch der weltweit aus Erneuerbaren Energien* gewonnenen Primärenergie nach Ländern im Jahr 2023 Statista, 1 Aralık 2024 tarihinde https://de.statista.com/statistik/daten/studie/251882/umfrage/anteil-der-laender-am-weltweiten-energieverbrauch-aus-ee/ adresinden erişilmiştir.
• Pawlik, V. (2024e). Wichtigste Länder weltweit nach installierter Leistung von Erneuerbare-Energien-Anlagen im Jahr 2023, Statista, 1 Aralık 2024 tarihinde https://de.statista.com/statistik/daten/studie/152750/umfrage/erneuerbare-energie-kapazitaet-in-gigawatt-2009/ adresinden erişilmiştir.
• The World Economic Forum. (2024). Bu ülkelerde en fazla yeşil iş var, 1 Aralık 2024 tarihinde https://www.weforum.org/stories/2024/10/renewable-energy-jobs-irena-ilo/ adresinden erişilmiştir.
• Umweltbundesamt. (2021). Klima und treibhauseffekt, das umweltbundesamt für mensch und umwelt, dessau-roßlau. 1 Aralık 2024 tarihinde https://www.umweltbundesamt.de/themen/klima-energie/klimawandel/klima-treibhauseffekt#grundlagen adresinden erişilmiştir.