Arap Dünyası’nda Demokratikleşme Hareketleri

Yıl 2011, Cilt: 6 Sayı: 2, 259 - 270, 25.07.2014

Abdullah Taşkesen

Öz

Bu çalışmada, Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da yaşanan demokratikleşme hareketleri ile gündeme gelen değişim süreci ele alınmaktadır. Bölge ülkelerinde yaşanan siyasi gerilimler, söz konusu ülkelerde mevcut siyasi sistemin demokratik temelden yoksun olmasının yanı sıra, küresel güçlerin bölge üzerindeki siyasi müdahalelerinin doğal bir sonucu olarak gündeme geldiği söylenebilir. Bu müdahalelerin arka planında yatan yegâne neden petrol olgusudur ve ileri endüstriye sahip Batılı ülkeler, enerji ihtiyaçlarını karşılamak için bölgeyle sürekli olarak ekonomik ve politik bir ilişki içinde olagelmiştir. Soğuk savaş döneminin şekillendirdiği siyasi yapıların tasfiye edildiği bir konjonktürde, söz konusu bölgedeki siyasi yapıların devam edebilmesi mümkün gözükmemektedir. Dolayısıyla bugün bölgede yaşanan toplumsal hareketleri bu temelde ele almaya çalışacağız. Bu bağlamda dikkat çekilen bir husus da, bölgede yaşanan toplumsal hareketleri tetikleyen bilişim teknolojilerindeki gelişmelerin artan rolü olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Ortadoğu, Demokrasi ve İnsan Hakları, Sosyal Değişim, Sosyal Hareketler

Democratization Movements in the Arab World

Öz

In this study, the process of change in the Middle East and Northern Africa which is an outcome of democratization movements will be analyzed. The political tensions in the region might be sourced from democratic deficit in the political systems and western interventions into regional politics. One sole aim behind the interventions is to increase the oil share and advanced western states have conducted relations throughout the region to supply their energy needs. Since political structures which are products of Cold War have been disposed, in such conjuncture, the continuity of the system in the region will be no longer possible. Thereby, current social movements in the region will be examined in that context. The other prominent point in the article is that increasing role of information technologies which can be assumed as initiator of the social movements.

Anahtar Kelimeler

Middle East, Democrac and Human Rights, Social Change, Social Movements

Kaynakça

• BENLISOY, Foti (2011), “Mısır: Demokrasiye “Düzenli” Geçiş Mümkün Mü?” http://www.sdyeniyol.org/index.php/duenyadan/423-msrdemokrasiye-duzenli-geçiş mümkün mü? 29.06.2011.
• BULAÇ, Ali (2011), “Ortadoğu: Öfkenin Patlaması” Türkiye Günlüğü, Sayı: 105, Kış, Ankara, 2011.
• BULAÇ, Ali (1995), İslam ve Demokrasi, İz Yayıncılık, İstanbul, 1995a.
• BULAÇ, Ali (2003), Ortadoğu’da Askeri Demokrasi. Bilgi ve Düşünce. Sayı: 6, Mart, İstanbul, 2003.
• YURDANUR, Kuşçu (2011), Suudi Arabistan’da Muhalefet Hareketleri, Ortadoğu Analiz, Cilt-3 sayı: 30, Haziran 2011.
• TÜRKDOĞAN, Orhan (1977), Sosyal Hareketlerin Sosyolojisi, Birleşik Yayıncılık, İstanbul,1977.
• YENİÇERİ, Özcan (2007), “Çatışan ve Örtüşen Stratejilerin Odağında Kerkük ve Türkmenler” 2023 Aylık Dergi, Sayı: 70, 15 Şubat 2007.
• YETKİN, Murat (2003), “Zalmay Halilzad Kim? ABD Ne Yapiyor?”, Radikal, 9 Mart 2003.