Ürkün: Bir Katliam Öyküsü

Yıl 2016, Cilt: 11 Sayı: 2, 0 - 0, 03.12.2016

Murat Köylü

https://doi.org/10.17550/aid.82962

Cited By: 2

Öz

Kırgızlar, Orta Asya’daki Müslüman Türk boylarından en önemlilerinden
biridir. Tarih boyunca oldukça uzun yollardan geçen Kırgızlar, 19. yüzyılın
sonlarına doğru Çarlık rejiminin yönetimi altında yaşamaya başlamıştır.
1867 yılına gelindiğinde Çarlık Rusya’sı Türkistan’ı önce bölgelere, sonra
da eyaletlere bölmüştür. Bölünmüş olan topraklara Rusları yerleştirmiş
ve bu topraklarda yeni Rusya yaratmayı amaç edinmişlerdir. Birinci Dünya
Savaşına İtilaf Devletleri safında giren Rus Çarlığı, Batı cephesinde ciddi
kayıplar vermişti. Bunun sonucunda 1916’da çıkarılan kararname ile o güne
kadar ikinci sınıf vatandaş olarak görülen ve askerlik hizmetinden muaf tutulan
Müslüman Türklerden (Kırgız, Özbek, Türkmen, Kazak) 500.000 kişi
silahaltına çağrıldı. Barış döneminde uzun zamandır farklı muamele gören
Türkler, Rus hükümetinin bu çağrısını reddettiler. 4 Temmuz 1916’da
Hocent’te başlayana ayaklanma, daha sonra Türkistan’ın diğer kısımlarına
yayılıdı. Kırgız Türkleri Rus askerleri ve Rus yerleşimciler tarafından öldürüldü.
Ülkenin kuzeyindeki ayaklanmacılar öldürüldü diğer 120 bini Çine
kaçtı. Bu çalışma, Kırgız Türklerinin Ruslara direniş nedenlerini ve her alandaki
Ruslarla olan mücadelelerini ele almaktadır.