Rotasyon Uygulamasına İlişkin Öğretmen Görüşleri ve Sosyal Sermaye Kuramı Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2017, Cilt: 12 Sayı: 2, 235 - 261, 22.10.2017

Ali Arslan , Ayhan Direk

https://doi.org/10.17550/akademikincelemeler.295785

Öz

Milli Eğitim Bakanlığı’nın okul
yöneticilerinin zorunlu yer değiştirmesi ile başlayan rotasyon süreci, maarif
müfettişlerinin görev süresine bağlı zorunlu yer değişikliği ve son olarak aynı
okulda belli bir görev süresini dolduran öğretmenlerin zorunlu yer
değişikliğine tabi tutulacağının açıklanmasıyla yeni bir boyut kazandı. İşletme
yönetimindeki iş rotasyonunun koşullarını ve amacını taşımayan öğretmen
rotasyonu, iş rotasyonundan çok görev süresine bağlı olarak zorunlu yer
değiştirme olarak uygulanacağa benzemektedir. 17 Nisan 2015 tarih ve 29329
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı
Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği ile aynı okulda 8 yıl çalışma
süresini dolduran öğretmenlere uygulanacağı belirtilen rotasyon uygulaması,
öğretmenlerin yer tercihlerini yapmalarından sonra, atamaya saatler kala
bilinmeyen bir nedenle ertelenmiş ve uygulanmamıştır. 4 Temmuz 2015 tarih ve 29406
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer
Değiştirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in  3. maddesinde aynı okulda çalışma süresi 8
yıldan 12 yıla çıkarılmıştır.

 

Bu çalışmada, görev süresine bağlı
olarak zorunlu yer değiştirme kapsamında olan 21 öğretmenle yapılan nitel
çalışmanın sonuçları sunulmaktadır. Çalışmaya katılan öğretmenlere rotasyon
süreciyle ilgili açık uçlu sorular yöneltilmiş, öğretmenlerin verdikleri
yanıtlar kodlanmıştır. Öğretmenler rotasyon sürecinin kendilerini cezalandırıcı
bir işlevi olacağını, yerleşik düzenlerinin bozulacağını, eğitim-öğretim
açısından bir yararının olmayacağını belirtmişlerdir. Çalışmaya katılan
öğretmenler, rotasyon sürecinin adaletli uygulanıp uygulanmayacağı konusunda
kuşku duyduklarını da dile getirmişlerdir. 

Anahtar Kelimeler

Sosyal Sermaye, İş Rotasyonu, Rotasyon

Teachers’ Views Regarding Rotation Application and Evaluation of it in terms of Social Capital Theory

Öz

The Ministry of National Education started a compulsary rotation process
for the school administrators. After that, firstly the inspectors and finally the
tecahers who completed a certain period of time at the same place are now
obliged to rotate as well. Above all, it is totally unacceptable to apply this job
rotations in business administration to teachers rotations. Because it seems
to be just consisted of how long a teacher works in the same school. On
17th April 2015, an instruction was published in official newspaper(29329
no) by The Ministry of National Education about the teacher assignments
and relocations. This was for the teachers who completed 8 years in the
same place. Teachers gave their own preferences for their new relocations.
However,for some unknown reasons, the results have not been announced or
came true. On 4th July 2015 with a new instruction was published in official
newspaper(29406 no) about the innovations in teachers assignments and the
relocations, the period of rotations were expanded from 8 to 12 years.
The following study deals with these rotation principles. The study was conducted
with 21 teachers subjected to compulsary rotations. The teachers
were questioned about these rotation principles. After the questioning, the
answers were encoded and thoroughly examined. The results of this study
were clear. All teachers perceived this eigth year rotation as a punishment
and stated that their routines are seriously affected by this. Further, they do
not consider the rotation principle as educationally enriching. Lastly and
most crucially, the participants have doubts and do not believe that this rotation
will be conducted fairly.

Anahtar Kelimeler

The social capital, job rotation, rotation

Kaynakça

• ALTUN, N. (2011) Sosyal Sermaye’nin Çocuk ve Genç Suçluluğuna Etkisi, Sakarya Üniversitesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• ALTUN, N. ve HİRA, İ. (2011) “Suçu Önlemede Sosyal Sermaye Olarak Sosyal Kontrolden Yararlanmak”, Akademik İncelemeler Dergisi, Cilt:6 Sayı:1.
• ARLI, D. ve TERCAN, M. (2013) Eğitim Müfettişlerinin, Eğitim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği Kapsamında Yer Değiştirme Hususunda Yapılan Değişikliklere İlişkin Görüşleri, International Journal Of SocialScience.
• ARSLAN, A. (2012) “Beşeri - Sosyal Sermayenin Uygun Kullanımının Kurumsal Verimliliğe Ve Performansa Etkisi “Sakarya PTT Başmüdürlüğü Çalışanları ile Uygulamalı Bir Çalışma”, Akademik İncelemeler Dergisi (Journal of Academic Inquiries) Cilt/ Volume:7, Sayı/Number:1.,
• ATILGAN, Zeynep. (2016, 27 Ekim). Öğretmene Rotasyon Geri Dönüyor, Erişim tarihi: 11.12.2016, http://www.ntv.com.tr/egitim/ogretmene-rotasyon-geri-donuyor.
• BOURDIEU, P. (2010) “Sermaye Biçimleri” (Çev. Mehmet M. Şahin). Sosyal Sermaye: Kuram-Uygulama-Eleştiri (Der. Mehmet Murat Şahin ve Ahmet Zeki Ünal), Değişim Yayınları.
• CAN, H. ve diğerleri. (2009). Kamu ve Özel Kesimde İnsan Kaynakları Yönetimi, 6. Baskı, Siyasal Kitabevi, Ankara.
• COLEMAN, J. S. (1988) “Social Capital in the Creation of Human Capital,”
• American Journal of Sociology.)
• ÇİMEN, Z. ve GÜRBÜZ, B. (2007) Spor Hizmetlerinde Toplam Kalite Yönetimi, Alp Yayınevi, Ankara.
• EĞİTİM BİR-SEN. (2016, 7 Kasım) Yanlış İstihdam Politikasının Çaresi Rotasyon Değildir, Erişim tarihi: 11.12.2016,http://www.memurlar.net/haber/623404/
• EKİNCİ, A. (2008) Sosyal Sermaye Düzeyinin ÖSS Başarısına Etkisi, Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• FIELD, J. (2008) Sosyal Sermaye (Çev. Bahar Bilgen ve Bayram Şen), Bilgi Üniversitesi Yayınları: İstanbul.
• FUKUYAMA, F. (2001) “Social Capital, Civil Society and Development”, Third World Quarterly.
• FUKUYAMA, F. (2000) Büyük Çözülme, İnsanın Doğası ve Toplumsal Düzenin Yeniden Oluşumu, (Çev. Zeynep Avcı, Aslı Telli Aydemir), Sabah Kitapları: İstanbul.
• FUKUYAMA, F. (2005) Güven: Sosyal Erdemler ve Refahın Yaratılması, (çev.) A.Buğdaycı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları: İstanbul.
• İNCE, C. (2014) Sosyal Sermaye ve Akademik Başarı Arasındaki İlişkinin Sosyolojik Analizi : Şanlıurfa’da Bir Alan Araştırması , Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• KAYIKÇI, K. ve diğerleri. (2015) “İl ve İlçe Yöneticilerinin Tabi Oldukları Rotasyon Uygulamasına İlişkin Görüşleri”, İlköğretim Online(Elementary Education Online) , Cilt:14, Sayı: 1.
• MEB. (2013a) Milli Eğitim Bakanlığı Personelinin Görevde Yükselme, Unvan Değişikliği ve Yer Değiştirme Suretiyle Atanması Hakkında Yönetmelik, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/12/20141210-17.htm. Son erişim tarihi,14.01.2015.
• MEB. (2013b) Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği, http://www.memurlar.net/haber/487149/. Son erişim tarihi, 14.01.2015
• MEB. (2014) Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine İlişkin Yönetmelik, http://mevzuat.meb.gov.tr/html/egikuryon_1/egikuryon_1.html. Son erişim tarihi, 14.01.2015
• MEB. (2016, 27 Ekim) Öğretmene Genel Rotasyon 2017’de Uygulanacak, Erişim Tarihi: 11.12.2016, http://www.memurlar.net/haber/620948/
• MEMİŞOĞLU, S. P. ve DİLEKÇİ, Ü. (12-13 Ekim 2012) Eğitim Denetmenlerinin Zorunlu Yer Değiştirme Uygulamasına İlişkin Görüşleri, Eğitim Yöneticileri ve Uzmanları Derneği (EYFOR) III. Eğitim Yönetimi Forumu, Nevşehir/Ürgüp.
• NURAL, E. ve ÇITAK, Ş. (24-26 Mayıs 2012) Ordu İlinde Resmi Eğitim Kurumlarında Görev Yapan Yöneticilerin Zorunlu Yer Değiştirme Uygulamasına İlişkin Görüş ve Önerileri, 7. Ulusal Eğitim Yönetimi Kongresi, Malatya.
• ŞAN, Ö. (1979) Hareket ve Zaman Etüdü, E.İ.T.İA. Yayınları, Eskişehir.
• PEKER, Ö. (1995) Yönetimi Geliştirmenin Sürekliliği, TODAİE Yayınları, No: 258, Ankara.
• PORTES, A. (1998) “Social Capital: Its Origins and Applications in Modern Sociology”, Annual Review of Sociology.
• PUTNAM, R. D. (2001) “Social Capital: Measurement and Consequences”, http://www.oecd.org/innovation/research/1825848.pdf, 14.01.2015.
• TORTOP, N. (1994) Personel Yönetimi, Yargı Yayınları, Ankara.
• TÖREMEN, F. ve ERSÖZLÜ, A. (2010) Eğitim Örgütlerinde Sosyal Sermaye ve Yönetimi, İdeal Kültür Yayıncılık, İstanbul.
• ULUĞ, F. (1999) Eğitimde Grup Süreçleri, TODAİE Yayınları , Yayın No: 295, Ankara.
• YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2011) Nitel Araştırma Yöntemleri, 8. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.