MÜSLÜMANLARIN GÖZÜNDEN I. HAÇLI SEFERİ VE SELÇUKLULARIN HAÇLILARA KARŞI SAVUNMASI

Yıl 2018, Cilt: 13 Sayı: 1, 323 - 350, 30.04.2018

Zehra Odabaşı

https://doi.org/10.17550/akademikincelemeler.324871

Cited By: 1

Öz

Haçlı Seferleri, Doğu ve Batı ya da Müslümanlar ile Hıristiyanlar arasında yaşanan ve yaklaşık iki yüzyıllık dönemi kapsayan bir mücadele sürecidir. Bununla birlikte Haçlı Seferleri üzerine yapılan akademik araştırmaların büyük bir kısmı Avrupa merkezlidir ve Ortaçağ Batı dünyası uzmanlarınca yazılmıştır. Müslüman perspektifine ilişkin izlenimleri eksik ve çarpık olan bu bakış açısının değiştirilmesi, Haçlı Seferleri Tarihini yeniden ve Doğu/Müslüman bakış açısıyla ele almakla mümkündür. Bu çalışmada, I. Haçlı Seferi ekseninde Haçlı Seferlerine karşı Müslümanların ilk tepkileri, Selçuklu Devleti'nin içinde bulunduğu durum ve Selçuklu başkenti İznik'in Haçlılar tarafından ele geçirilişinden sonra Frenkler ile Türkler arasında meydana gelen mücadeleler ile Urfa ve Antakya şehirlerinin düşüşü ele alınacaktır. Araştırmanın kaynaklarını konu ile ilgili vakayinameler, tezkireler ve coğrafya eserleri oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Haçlı Seferleri, Selçuklu Devleti, Savunma, İslam Tarihçileri

The First Crusade and the Defense of Seljuks against the Crusaders from the viewpoint of Muslims

Öz

The Crusades are a period of struggle between the East and the West, or between Muslims and Christians, covering nearly two centuries. However, much of the academic research on the Crusades is European-centered and written by experts of the Middle Ages of the West. Changing this viewpoint whose impressions about the Muslim perspective are incomplete and distorted is possible by reconsidering the History of the Crusades from an East / Muslim point of view. In this study, the first reaction of the Muslims against Crusades, the situation of the Seljuk State, the struggles between Frenk and Turks after the seizure of Seljuqan capital İznik by the Crusaders and the collapse of Urfa and Antakya cities will be discussed in the axis of the first Crusade. The sources of the research constitute the chronicles, biographies and geographical studies related to the subject.

Anahtar Kelimeler

Crusades, Seljuk State, Defense, Islamic Historians

Kaynakça

• Anna Komnena, Alexiad, çev. Bilge Umar, (İstanbul: 1996). Anonymi Gesta Francorum et Aliorum Hierosolimitorum, nşr. H. Hagenmeyer, (Heidelberg: 1890). Azîmî, Azîmî Tarihi-Selçuklularla ilgili Bölümler, Düzenleyen: Ali Sevim, (Ankara: TTK Yay.,2006). Ebu Şame, Kitabu'r-Ravzateyn, I, çev. E.P. Goergens, Zur Geschichte Salahadins, (Berlin: 1879). Gregory Abu'l-Farac, Abu'l-Farac Tarihi,II, çev. Ö. Rıza Doğrul, Ankara: TTK Yay., 1999). İbnü'l-Adim, Biyografilerle Selçuklular Tarihi- Buğyetü't-Taleb fi Tarihi Haleb, çev. Ali Sevim, (Ankara: TTK Yay., 1989). İbnü’l-Adim, Zübtetü’l-Haleb min Tarih-i Haleb, II, neşr.S. Zekkar, Darü’l-Küttabü’l Arabiye, (Kahire-Şam: 1997). İbnü'l-Cevzi, el-muntazam fi tarihu'l-mülük ve'l-umem, IX, (Haydarabad: 1940). İbnü'l-Esir, el-Kamil fi't-Tarih, X, çev. Ahmet Ağırakça, Abdülkerim Özaydın, Mertol Tulum, (İstanbul: 1987). İbnü'l-Kalânisî, Zeyl Tarih-i Dımışk (The Damascus Chronicle of the Crusades), II, çev. H.A.R. Gibb, (Cambridge: 1971). İbn Şeddad, Description de la Syrie du Nord, çev. A. M. Eddé, (Şam: 1984). İbn Tağriberdi, Nücumu'z-Zahire, V, (Kahire: 1939). Süryani Patrik Mihail'in Vekayinamesi (1042-1195), çev. Hrant D. Andreasyan, (Ankara: 1944). Şıhâb ed-Dîn Ahmed b. 'Abd el-Vehhâb en-Nuveyrî, Nihâyet el-Ereb fî Funûn el-Edeb, XXVIII, Tah. Necîb Mustafa Fevvâz-Hikmet Kaşlî Fevvaz, (Beyrut: 2004). Urfalı Mateos, Urfalı Mateos Vekayi-Namesi (952-1136) ve Papaz Grigor'un Zeyli (1136-1162), çev. Hrant D. Andreasyan, (Ankara: TTK Yay., 2000). Altan, Ebru, "Haçlı Ordularının Anadolu'da Geçtiği Yollar", Belleten, LXV/243 (2001), s. 571-582. Altan, Ebru, "Anadolu'da Haçlılara Karşı Savaş (1097-1190)", Tarih Dergisi, 47 (2008), İstanbul 2009, s. 75-104. Ayan, Ergin, Willermus Tyrensis'in Haçlı Kroniği, Başlangıçtan Kudüs'ün Zaptına Kadar, (İstanbul: Ötüken Yay., 2016), Fasıl XVIII. Demirkent, Işın, Urfa Haçlı Kontluğu Tarihi (1098-1118), (Ankara: TTK Yay., 1990). Demirkent, Işın, "Haçlı Seferleri Düşüncsinin Doğuşu ve Hedefleri", Tarih Dergisi, Prof. Dr. Hakkı Dursun Yıldız Hatıra Sayısı, 35 (1994), s. 65-78. Demirkent, Işın, "1101 Yılı Haçlı Seferleri", Prof. Dr. Fikret Işıltan'a 80. Doğumyılı Armağanı, (İstanbul: 1995), s. 17-57. Genç, Özlem, Harun Korunur, "Antakya'nın Haçlılar Tarafından Ele Geçirilişi", Studies of the Ottoman Domain, VI/10 (2016), s. 60-83. Nersessian, Sirarpie Der, The Armenians, (London: 1969). Runcıman, Steven, Haçlı Seferleri Tarihi, I, çev. Fikret Işıltan, (Ankara: 1986). Turan, Osman, Selçuklular Zamanında Türkiye, (İstanbul: Boğaziçi Yay., 1999). Usta, Aydın, Haçlı Seferlerinde Kuşatma, (İstanbul: Yeditepe Yay., 2015).