ÖRME GİYSİ TASARIMINDA POSTMODERN SANATA YÖNELİK EĞİLİMLER

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 2, 277 - 298, 31.10.2019

Nazan Oskay

https://doi.org/10.17550/akademikincelemeler.522471

Cited By: 2

Öz

Sanat,
doğası gereği sürekli değişmek zorundadır. Her değişim başlangıçta tepki ile
karşılansa bile kısa bir süre içinde alternatifini yaratacak potansiyeli içinde
taşıyarak kabul görmektedir. Sanatın sürekliliği değişim olgusuna bağlıdır.
Sanatın değişim ve dönüşümleri eş zamanlı olmasa bile ayrı zamanlarda
kültürleri, bu bağlamda da insanın günlük yaşantılarını ve beğenilerini
dönüştürmektedir. Sanattaki değişim hareketleri birçok sanatta görüldüğü gibi
tekstil sanatını etkileyerek sanatçı ve tasarımcıların farklı arayışlar
içerisine girmesini sağlamıştır.

Tekstil,
teknolojik üretim anlamında da sanayi devriminin ardından, meta değeri yüksek,
işlevsel, endüstri tasarımı boyutunda algılanır hale gelmiştir. İşlevsel
oluşunun yanı sıra, kültürel kimliklerin, toplumsal statülerin, cinsel yansımaların
ve gündelik hayatın beğeni dilini oluşturmuştur. Özellikle 1960’lı yıllardan
günümüze post modern atmosfer içinde yeniden biçim alan tekstil ya da lif
sanatı, çok farklı dönüşümler geçirmiştir.

Bu
süreçte tekstil tasarımcısı üst başlığı altında yer alan örme tasarımcısı, sanatçı
kimliğini benimsemiştir. Örme tasarımı; postmodern yaşam tarzı içinde, artık
işlevsel ve ekonomik değer nesnesi olarak ürün vermekle sorumlu değildir; aynı
zamanda çağın estetik seçkilerinin arasında yer alabilecek tasarımlar
gerçekleştirmektedir.

Bu
araştırmada postmodern sürecin örme tasarımının üzerindeki etkileri
irdelenecektir. Araştırmanın materyalini, 1960’lardan günümüze tartışmalara
neden olmuş, postmodernizm kavramı ve örme giysi tasarımı üzerindeki etkileri
oluşturmaktadır. Çalışma, veri toplama ve analiz sürecinden oluşmaktadır.
Çalışmada, konuya ilişkin kitap, tez, makale bildiri vb. yazılı kaynaklardan
yararlanılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Postmodernizm, Sanat, Örme

Kaynakça

• Referans1 - AKAY, Ali. (2005). Sanatın Durumları. Ankara: Bağlam Yayıncılık.Referans2 - AKÇA TOKATLI, Ülkü, ERZURUMLU, Özlem. (2016). “Tekstilde Yapı Oluşturma Yöntemlerinin Sanat Alanında İfade Aracı Olarak Kullanımı”, Yıldız Journal Of Art And Design, Sayı: 3 (2), 193-213.Referans3- BAUDRİLLARD, Jean. (2005). Şeytana Satılan Ruh. (Çev: Oğuz Adanır). Ankara: Doğu- Batı Yayınları.Referans4 - BAYBURTLU, Irmak. (2015). Giyilebilir Sanatta Örme ve Dokuma Yapıların Estetik Yeri. (Yayımlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi). Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, İstanbul.Referans5 - DALE, Julie Schafler. (1992). Art to Wear. England: Abbeville Press,Referans6 - ERİNÇ, M. Sıtkı. (2004). Kültür Sanat, Sanat Kültür. İstanbul: Ütopya Yayınları.Referans7 - GİDDENS, Anthony. (1998). Modernliğin Sonuçları. (Çev: Ersin Kuşdil). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.Referans8 - GÜRCÜM, Banu Hatice, AYTAÇ, Ahmet. (2015). “Geleneksel ve Kültürel Unsurların Postmodernizm İle Birlikte Tekstil Tasarımında Yükselişi”, SDÜ ART-E Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi, Sayı:16, 247-270.Referans9 - İLBEYİ DEMİR, F. Gonca. (2009). Kiç ve Plastik Sanatlar Üzerine. İstanbul: Ütopya Yayınları.Referans10 - JAMESON, Fredric, HABERMAS, Jürgen, LYOTARD ve Jean François. (1994). Postmodernizm. (Çev: Necmi ZEKÂ). İstanbul: Kıyı Yayınlar.Referans11 - KEDİK, A. Sibel.(1999). “Modernleşme Süreci ve 20.yy Sanatı”, Anadolu Sanat- Süreli Sanat ve Kültür Dergisi (Anadolu Ünv. G.S.F), Sayı:9Referans12 - MODELSKİ, Tania. (1998). Eğlence İncelemeleri. (Çev: Nurdan Gürbilek). İstanbul: Metis Yayınları.Referans13- SAKALAUSKAITE Jovita. (2012). “Lif Sanatı’nın Kavramsal Sanatla İlişkisi”, I. Uluslararası Moda ve Tekstil Tasarımı Sempozyumu Bildirileri Özel Sayısı-I, Cilt 4, Sayı 7 (4) Akdeniz Sanat Dergisi-Antalya.Referans14 - SARI, Safiye. (2017). “Giyilebilir Sanat ve Beden Sanatında Dijital Tekstil Tasarım Uygulamaları”, Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi Sayı: 38, 69-85 Referans15 - ŞAHİN, Hikmet (2013). “Postmodern Sanatta Eklektik Nesneler”, Karadeniz Araştırmaları, Sayı 36, 235-255.Referans16 - ŞAHİN, Hikmet. (2012). “Postmodern Sanat”, İdil Dergisi, Sayı: 5, 90-111.Referans17 - YAMANER, Güzin. (2007). Postmodernizm ve Sanat. (1. Baskı). Ankara: Algı YayınlarıReferans18 - YILMAZ, Mehmet. (2012). Sanatın Günceli Güncelin Sanatı. Ankara: Ütopya YayınlarıReferans19 - YILMAZ, Mehmet. (2006). Modernizmden Postmodernizme Sanat. Ankara: Ütopya Yayınları.