SOSYAL AĞLARIN GIDA VE BESLENME OKURYAZARLIĞINA ETKİSİ: GIDA DEDEKTİFİ INSTAGRAM HESABI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 2, 893 - 922, 30.10.2020

Kadriye Kobak

https://doi.org/10.17550/akademikincelemeler.748122

Öz

Yeni iletişim teknolojilerinin gündelik hayatın her alanına hızla nüfus ettiği günümüzde bireyler beslenmeye ilişkin bilgi edinme araçlarından biri de sosyal medya platformlarıdır. Sosyal medyanın etkileşime ve kullanıcı türevli içeriğe dayalı yapısı bireylere beslenme örüntülerine dair tartışabilecekleri bir alan açmaktadır. Gıda okuryazarlığı becerileri kazanmak ve güvenli gıdaya nasıl ulaşacağı yönünde ihtiyaç duyduğu bilgiye erişmek amacında olan kullanıcılar, çeşitli sosyal medya ortamlarında içerik üreten hesapları takip ederek çevrimiçi topluluğun bir üyesi haline dönüşebilmektedir. Çalışma nitel yöntemle desenlenmiş ve netnografi yöntemi işe koşulmuştur. Sosyal medyanın gıda okuryazarlığına etkisini ortaya koymayı amaçlayan bu çalışma kapsamında yapılan incelemelerle 664k takipçisi ile “Gıda Dedektifi” adlı Instagram hesabı ele alınmıştır. Bu doğrultuda verilerin toplanma sürecinde Gıda Dedektifi’nin üç aylık tüm gönderileri tek tek kopyalanarak arşivlenmiştir. Bunun yanı sıra yüz yüze yarı-yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Bu anlamda sosyal medya yüksek oranda etkileşime imkân tanıması, kullanıcı türevli içeriğe dayalı özellikleri ile katılımcı kültürü teşvik etmesi gıda okuryazarlığının kitlelere aktarılmasında etkin bir rol oynayabilmektedir.

Anahtar Kelimeler

sosyal medya, gıda okuryazarlığı, kullanıcı türevli içerik üretme, instagram

Kaynakça

• Akarçay, E. (2016). Beslenmenin Sosyolojisi. Orta Sınıf(lar).ın Yeme İçme ve Eğlence Örüntüleri. Phoenix Yayınevi, Ankara
• Beardsworth, A., & Keil, T. (2012). Yemek Sosyolojisi: Yemek ve Toplum Çalışmasına Davet, A. Dede. (çev.). Phoenix Yayınevi, Ankara
• Binark, M. (2009). Yeni Medya Dolayımlı İletişim Ortamında Olanakların ve Ol(a).mayanların Farkında Olmalı. Evrensel Kültür, 60-63.
• Brubs A., & Bahnisch M. (2009). Social media :tools for user-generated content : social drivers behind growing consumer participation in user-led content generation . 1:Smart Services CRC.
• Castells, M .(1996). The Rise Of The Network Society. Oxford: Blackwell.
• Castells, M. (2005). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür. E. Kılıç. (ed.). Kimliğin Gücü. İkinci Cilt: İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Cullen, T., Hatch, J., Wanda M., Joan, H., & Sheppard, R. (2015). Food Literacy: Definition and Framework for Action. Canadian Journal of Dietetic Practice and Research DOI- 10.3148/cjdpr-2015-010 JO -
• Çomu, T., ve Halaiqa, İ. (2014). Web İçeriklerinin Metin Temelli Çözümlenmesi. M. Binark. (ed.). Yeni medya Çalışmalarında Araştırma Yöntem ve Teknikleri. Der: İstanbul:Ayrıntı Yayınları.
• Flew, T. (2008). New Media: An Introduction (3. Baskı). Oxford: Oxford University.
• Vidgen, H., & Gallegos, D. (2014). Defining food literacy and its components. DO - 10.1016/j.appet.2014.01.010 JO
• İncedal, S. Z., Balcı E., ve Arif, A. (2018). University Students Food Literacy and Food Safety Knowledge, Attitudes and Behaviors “Example of Amasya University
• Sabuncuoğlu Şerefeddin Health Services Vocational School. Turk Hij Den Biyol Derg. 75(1): ss. 53-64.
• Jenkins, H. (2001). Confronting the challenges of participatory culture. Media Education for the 21st Century The MIT Press Cambridge, Massachusetts, London, England.
• Jones, S.G. (1998). Cyber Society: Computermediated Communication and Community. California: Sage.
• Kozinets, R.V. (2002). The Field Behind the Screen: Using Netnography for Marketing Research in Online Communities. Journal of Marketing Research, 39:pp. 61-72.
• Kozinets, R.V. (2010). Netnography: Doing Ethnographic Research Online, First Edition, London: Sage Publications.
• Lister, M. (2003). New media: A critical introduction. London: Routledge.
• Manovich, L. (2004). The Language of New Media. Cambridge, MA: MIT Press.
• Özbölük, T., ve Dursun, Y. (2015). Pazarlama Araştırmalarında Paradigmal Dönüşüm ve Etnografinin Dijitale Evrimi: Netnografi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 46: ss. 227-249.
• Pendergast, D., & Dewhurst, Y. (2012). Home economics and food literacy - An international investigation. In H. E. Victoria (Ed.), Presented at the IFHE 2012 World Congress: The International Federation for Home Economics, Melbourne, Australia.
• Silk K. J., Sherry J., Winn B., Keesecker N., Mildred A., & Horodynski Sayir A. (2008). Increasing nutrition literacy: testing the effectiveness of print, web site, and game modalities. Journal of Nutrition Education and Behavior 40: 3–10.
• Silverstone R.(1999). What’s New About New Media. New Media and Society, 1(1):ss.10-82.
• Turan, E.A. (2014). Yeni medya ortamları ile dönüşen izleyicinin elektronik sözlük ve talk show ara kesitinde izlenmesi. İ. Sayımer (e.d.), Yeni medya araştırmaları kavramlar, uygulamlar, tartışmalar. Konya: Olgun Çelik Ofset.
• Varnalı, K. (2013). Dijital Kabilelerin İzinde: Sosyal Medyada Netnografik Araştırmalar, Birinci Baskı, İstanbul: Mediacat.
• Velardo. S. (2015). Viewpoint The Nuances of Health Literacy, Nutrition Literacy,and Food Literacy. Journal of Nutrition Education and Behavior, 47(4): 385-389.
• www.ggd.org.tr (Erişim tarihi: 01.04.2019).