FEVZİ KARAKOÇ’UN TÜRK BASKI RESİM SANATINA ETKİLERİ

Yıl 2023, Sayı: 18, 21 - 36, 20.06.2023

Furkan Limon , Hülya Karoğlu

Öz

Araştırmanın amacı, Fevzi Karakoç’un, özellikle özgün baskı çalışmalarının incelenerek, bu alana getirdiği katkılar ve üslup birliği üzerine belirli noktaları gün yüzüne çıkarmak ve sanatçının beslendiği kaynakları ortaya koymak olmuştur. Bu amaca ulaşmak için sanatçının eserleri tasarım öğeleri açısından incelenmiş ve elde edilen bulgularla sonuçlara ulaşılmıştır. Sanat, sanatçının hayal gücünü ve yaratıcılığını açıkça ifade edebilmesine olanak sağlar. Sanatın bir alanı olan baskı resim, duygu ve düşünceyi kalıplarla farklı yüzeylere aktarma işlemidir. Baskı çeşitleri Linol ve Ağaç Baskı, Gravür Baskı, Litografi Baskı, Serigrafi Baskı ve Mono Baskıdır. Araştırmanın birinci kısmında sanatçının yaşamı ve sanat anlayışına değinilmiştir. Fevzi Karakoç, eserlerinde bölgenin doğal yapısını da ele alan, hem sanatçı, hem de sanat eğitimcisidir. Eserlerinde genellikle at figürleri, sanatçının stilize yorumlarıyla kompozisyonlarındaki yerini almıştır. Bunun sebebini de Karakoç, yaşadığı bölgenin kültürünü dışa vurmak için, modern farklı eserler üretmenin ve alışa gelmişten farklı tekniklerle konuyu ele almanın genel amacı olduğunu vurgulamaktadır. Araştırmanın ikinci kısımda sanatçının çalışmaları ile katalog incelemesine yer verilmiştir. Eserleri belirli ölçütler eşliğinde (renk, kompozisyon, ön yapı ve arka yapı) olarak içerik ve tasarım açısından çözümlenmiştir. Bu araştırmanın yönteminde; Fevzi Karakoç’un eserlerinin incelenip, çözümlemeleri yapıldığı için içerik analiz yöntemi kullanılmıştır. Üçüncü kısımda ise Fevzi Karakoç ile röportaj yapılmıştır. Yapılan röportaja sanatçının da görüş ve cevapları eklenerek, araştırmaya orijinal bir boyut kazandırılmıştır. Sonuç olarak Karakoç tek kalıpta 7-8 renk basmayı deneyerek, basan sanatçılardan olmayı başarmıştır. Sanatçıyı özgün kılan doğup büyüdüğü coğrafyadan etkilenmesi ve ele aldığı eserlerinde at figürlerini, soyutlayıp hareket algısı oluşturarak seyircinin de düşünmesine olanak tanımasıdır. Araştırmanın sonucunda Fevzi Karakoç’un sürekli yeniyi arayarak üreten bir sanatçı olduğu görülmektedir, özgün baskı alanında eğitimci kimliği de ön plana çıkmıştır. Sanatçı büyüdüğü coğrafyadan etkilenmiştir ve konuları bu çerçeve içerisinde gelişmiştir. Atlar ve doğa görüntüleri çalışmalarında önemli bir unsurdur. Türk resim ve baskı sanatına katkı sağlamıştır. Sanatçıyla yapılan röportaj araştırmaya bir ufuk kazandırmış ve sanatçının öznel görüşlerini yansıtmıştır.

Anahtar Kelimeler

Fevzi karakoç, özgün baskı, sanatçı

Kaynakça

• Referans1 Abacı, H. (2018). Baskı Resimde Anlatımcı İfadeciliği İle Güler Akalan. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 6(25), 65.
• Referans2 Aytoğ, E., & Ürkmez, B. (2014). Grafist 18. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Yayınları, 31.
• Referans3 Demir, H. (2011). Özgün baskıresim sanatı ve sanatta demokratik paylaşım. Sanat Dergisi, 0(20), 78.
• Referans4 Demirel, A., & Yayan, G. (2020). Günümüz Türk Resminde Minyatür Sanatına Çağdaş Yaklaşımlar. Turkish Studies, 15(3), 1777.
• Referans5 Ersoy, A. (2004) 500 Türk Sanatçısı “Plastik Sanatlar”, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• Referans6 Fırıncı, M. (2013). Dijital Çağda Geleneksel Baskı Resim ve Teknikler Arası Geçiş (Melezleşme). Sanat & Tasarım Dergisi, 4(4), 128.
• Referans7 Gülses, R. (2014). Türkiye’de özgün baskıresmin gelişimi bağlamında Fevzi Karakoç. Yüksek lisans tezi, T.C. Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 85-102.
• Referans8 Kassap, S. (2010). Günümüz özgün baskı sanatında ifade biçimleri. Yüksek lisans tezi, T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir, 78.
• Referans9 Kayahan, Z. (2019). Disiplinlerarası Süreçte “Resim-Baskıresim Yakınlaşmaları” Üzerine Bireysel Söylemler. Idil Sanat ve Dil Dergisi, 8(61), 1136. Referans10 Kayahan, Z. (2020). Baskı Resim Alanında Bir Duayen Süleyman Saim Tekcan Ve “Uygarlıklar Serisi” Üzerine. Sanat ve Tasarım Dergisi, (26), 158.
• Referans11 Kınık, M. (2015) Grafik Tasarım Tarih Ve Teknoloji, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Referans12 Kıran, H. (2016). Çağdaş baskı resim sanatına genel bir bakış. Sanat ve Tasarım Dergisi, 6(1), 73.
• Referans13 Limon, F. (2020) . ‘’Fevzi Karakoç’la görüşme. İstanbul
• Referans14 Öztürk, M. (2016). Viking ödüllü baskıresim sergileri ve sanatsal kazanımları. Yıldız Journal of Art and Design, 3(1), 84-89.
• Referans15 Tarlakazan, E. (2017). Türkiye Cumhuriyeti Tarihinin ilk yıllarında afişlerde imge olarak kadın: gösterge bilimsel bir analiz. Sanat ve Tasarım Dergisi, 7(1), 182.
• Referans16 Turani, A. (2015) Sanat Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Remzi Kitabevi . Referans17 URL 1: https://tiyatrolar.com.tr/fevzi-karakoc, Erişim tarihi: 30.03.2020.
• Referans18 URL 2: https://tr.wikipedia.org/wiki/Fevzi_Karako%C3%A7#%C3%96d%C3%BCller, Erişim tarihi: 30.03.2020.
• Referans19 URL 3: http://fevzikarakoc.net/ozgun-baski/, Erişim tarihi: 30.03.2020.
• Referans20 URL 4: http://fevzikarakoc.net/ozgun-baski/, Erişim tarihi: 30.03.2020.
• Referans21 URL 5: http://fevzikarakoc.net/ozgun-baski/, Erişim tarihi: 30.03.2020.
• Referans22 URL 6: http://fevzikarakoc.net/ozgun-baski/, Erişim tarihi: 30.03.2020.
• Referans23 URL 7: http://fevzikarakoc.net/ozgun-baski/, Erişim tarihi: 30.03.2020.
• Referans24 URL 8: http://fevzikarakoc.net/ozgun-baski/, Erişim tarihi: 30.03.2020.
• Referans25 URL 9: http://fevzikarakoc.net/ozgun-baski/, Erişim tarihi: 30.03.2020.
• Referans26 URL 10: http://fevzikarakoc.net/ozgun-baski/, Erişim tarihi: 30.03.2020.
• Referans27 Yalın, A. (2020). Fevzi Karakoç’ta Evren - Figür İkiliği, Varlık Dergisi, 46.