4. ve 5. Sınıf Öğrencilerin Dua İbadetine Yönelik Algıları

Yıl 2018, Cilt 2, Sayı 2, 238 - 272, 31.12.2018

Osman TAŞKIN

Öz

Bu çalışma Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersindeki dua eğitimini incelemek amacıyla düzenlenmiştir. Bunun yanında, son çocukluk dönemi dua anlayışı da incelenmiştir. Araştırma 2011-2012 öğretim yılında Artvin il merkezinde öğrenim gören dördüncü ve beşinci sınıf öğrencilerini kapsamaktadır. Anket yoluyla elde edilen veriler, SPSS istatistik programıyla değerlendirilmiştir.

Araştırma sonucunda, öğrencilerin olumlu bir dua anlayışına sahip oldukları, hayatlarında duaya sıklıkla yer verdikleri, duaya önem verdikleri, bunun yanında sınıf düzeyine göre öğrencilerin dua davranışlarında bazı farklar olduğu görülmektedir. Ayrıca DKAB dersinde dua eğitiminin teorik bilgiye dayandığı sonucuna ulaşılmıştır. Etkili bir dua eğitimi için yapılandırmacı anlayışa uygun ders içeriğinin oluşturulması, duanın öğrencilerin hayatlarıyla ilişkilendirilmesi, dua eğitiminin bir üniteden ziyade bütün programa yayılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Dua, Dua Eğitimi, Son Çocuklukta Dua

Öz

Kaynakça

• Argyle, Michael. “İbadet ve Dua”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Trc. Mustafa Koç. 21 (2006): 317-338.
• Ayas, Mehmet. İlköğretim II. Kademe Öğrencilerinin Dua Anlayışlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007.
• Balcı, Ali. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler. t.y.Bilgin, Beyza. “Çocukların Duyguları ve Duaları”. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi 1/2 (1995): 69-78.
• Cilacı, Osman. “Dua”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 529-530. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1994.
• Creswell, John W. Araştırma Deseni Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları. Ankara: Eğiten Kitap, 2014.
• Dam, Hasan. İlköğretim I. Kademe Öğrencilerinin Din Hakkındaki Sordukları Sorular ve Bu Sorular Açısından DKAB Kitaplarının Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1996.
• Doğan, Mebrure. Duanın Psikolojik ve Psikoterapik Etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1997.
• Eker, Hasan. Dua Bilinci. İstanbul: Düşün Yayıncılık, 2005.
• Erkuş, Adnan. Davranış bilimleri için bilimsel araştırma süreci. Ankara: Seçkin Yayınları, 2013.
• Gülle, Sıtkı. “Kur’an-ı Kerim’de Dua Kavramı”. EKEV Akademi Dergisi 8/18 (2004): 115-130.
• Güzel, Fahri. Ergenlik Dönemi Dini Gelişiminde Dua. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2001.
• Hökelekli, Hayati. Çocuk, Genç, Aile Psikolojisi ve Din. İstanbul: DEM Yayınları, 2009.
• Kalaycı, Şeref. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayınları, 2014.
• Karacoşkun, M. Doğan. “Okul Öncesi Dönem Çocuklarında Dua”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 9/1 (2005): 101-124.
• Koç, Mustafa. Ergenlik Döneminde Dua ve İbadet Psikolojisinin Ruh Sağlığı Üzerindeki Etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2003.
• Komisyon. İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (4,5,6,7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: MEB Yayınları, 2010.
• Köylü, Mustafa - Nazıroğlu, Bayramali. “İlköğretimde din eğitimi”. Din Eğitimi. Ed. Mustafa Köylü - Nurullah Altaş. 113-149. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, 2012.
• Küçük, Emine. Ergenlerin Duasına Psikolojik Yaklaşım. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2010.
• Long, Diane - Elkind, David - Spilka, Bernard. “The child’s conception of prayer”. Journal for the Scientific Study of Religion 6/1 (1967): 101-109. https://doi.org/10.2307/1384202.
• Malakçı, Fatih. Dua Eğitimi ve Öğretimi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, 2006.
• Özel, İsa. Ergenlik Döneminde Dua. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2003.
• Senemoğlu, Nuray. Gelişim Öğrenme ve Öğretim Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 2007.
• Şafak, Şeyma. 6-11 Yaş Çocuklarının Allah ve Peygamberden İstek ve Beklentileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2006.
• Tosun, Cemal. “Dua Öğretimi”. Dini Araştırmalar Dergisi 2/6 (2000): 1-15.
• Varol, Ramazan. Çocuklarımıza, Neyi, Ne Zaman ve Nasıl Öğretelim? İstanbul: Bilge Yayıncılık, 2003.
• Yapıcı, Asım. “Güdü ve İçerek Açısından Çocuk Duaları ve Dualara Yansıyan Sorunlar”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 5/2 (2005): 57-93.
• Yavuz, Kerim. Çocukta Dini Duygu ve Düşüncenin Gelişmesi. Ankara: Diyanet İşleri Bakanlığı Yayınları, 1987.