Üniversite öğrencilerinin Periscope programı kullanımlarına yönelik nitel bir araştırma

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 6, 71 - 84, 31.10.2018

Atacan Şimşek

Öz

Kullanımlar
ve Doyumlar Kuramı'yla birlikte, izleyicileri pasif ve birer nesne olarak gören
izleyici araştırmalarından, izleyicileri aktif ve özne konumunda gören izleyici
araştırmalarına geçiş yaşanmıştır. Böylelikle, izleyiciler medya içeriklerini
kendi yararına seçip kullanabilen birer aktif ajan olarak görülmeye
başlanmıştır. İzleyicilerin bazı amaçlar için yayınları ve araçları seçtiğini
varsayan kullanımlar ve doyumlar kuramına göre, izleyiciler belli doyumları
tatmin etmek için medyayı kullanır. Bu görüşle birlikte, insanların medyayı
niçin kullandığını belirlemek için çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Öncelikle,
radyo ve televizyon gibi konvansiyonel iletişim araçlarının hangi amaçlarla
kullanıldığına dair çalışmalar yapılmıştır. İnternetin yaygınlaşmasıyla,
internet ve sosyal medya uygulamaları üzerine kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı
çerçevesinde birçok çalışma yapılmıştır. İnternet teknolojilerinin gelişmesiyle
birlikte, yayıncılık internet üzerinden de yapılmaya başlanmış, mobil telefon
teknolojisiyle de yayıncılık cebimizdeki telefonlara kadar indirgenmiştir. Bu
aşamada birçok mobil canlı yayın uygulaması ortaya çıkmış ve bu uygulamalar
sayesinde, internet bağlantısı ve mobil telefonlar yardımıyla yayıncılık
yapılabilmiştir. Periscope programı da 2014 yılında ortaya çıkmış, Twitter
şirketi bünyesinde yaygınlaşan bir mobil canlı uygulamasıdır. Son zamanlarda
özellikle genç nesil arasında kullanımı artmış, kullanıcı sayısı on milyonu
aşmıştır. Çalışmanın amacı, kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı çerçevesinde,
üniversite öğrencilerinin Periscope programı kullanımlarını öğrenmektir.
Çalışma kapsamında, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo, Televizyon
ve Sinema Bölümü öğrencilerinden altı öğrenci seçilmiş ve kendileriyle odak
grup görüşmesi yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda, öğrencilerin Periscope
programında kendilerini hem yayıncı hem de izleyici olarak gördükleri, daha çok
eğitim, gezi ve haber programlarını bilgi edinmek, hoşça vakit geçirmek ve
eğlenmek gibi amaçlarla izledikleri ama Periscope kullanımının azaldığı,
sonuçlarına ulaşılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Kullanımlar ve Doyumlar, Periscope

Kaynakça

• Alemdar, Korkmaz ve Erdoğan, İrfan (2005) Öteki Kuram: Kitle İletişim Kuram ve Araştırmalarının Tarihsel ve Eleştirel Bir Değerlendirmesi. Ankara: Erk Yayınları.
• Alikılıç, Özlem ve Gülay, Göker ve Binbir, Sevtap (2013) Kullanımlar ve Doyumlar Kuramı Çerçevesinde Facebook Uygulamalarının İncelenmesi: Yaşar Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (37): 41-67.
• Baltaretu, Cristina Maria ve Balaban, Delia Cristina (2010) Motivation in Using Social Network Sites by Romanian Students: A Qualitative Approach. Journal of Media Research, 3(1): 67-74.
• Bereznak, Alyssa (2015) Periscope vs. Meerkat: It’s not even close. Yahoo. https://www.yahoo.com/tech/ Periscope-vs-meerkat-its-not-even-close-114678706299. Erişim tarihi: 03.01.2017.
• Binark, Mutlu ve Löker, Koray (2011) Sivil Toplum Örgütleri İçin Bilişim Rehberi. Ankara: Sivil Toplum Geliştirme Merkezi. Burgess, Jean ve Green, Joshua (2009) YouTube: Online Video and Participatory Culture. Cambridge: Polity Press.
• Ferguson, Douglas ve Perse, Elizabeth (2000) The World Wide Web as a Functional Alternative to TV. Journal of Broadcasting and Electronic Media, (44): 155-174.
• Fiske, John. (2003) İletişim Çalışmalarına Giriş. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Göker, Göksel (2016) Bir Gözetim Aracı Olarak Periscope. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 7(1): 969-992.
• Güngör, Nazife (2013) İletişim-Kuramlar ve Yaklaşımlar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Isaac, Mike ve Goel, Vindu (2015) As Twitter introduces Periscope, tech titans bet on live streaming video.http://www.nytimes.com/2015/03/27/technology/tech-titans-bet-that-the-world-is-ready-for-the-streaming-selfie.html?_r=0. Erişim tarihi: 03.01.2017.
• Kantrowitz, Alex (2015) Inside Periscope’s Deep Bond With Turkey (The Country). https://www.buzzfeed.com/alexkantrowitz/why- Periscope-is-going-wild-in turkey?utm_term=.bjjlKOWrr#.koo4oP1BB. Erişim Tarihi: 03.01.2017.
• Ray, Mary Beth (2007) Needs, Motives And Behaviors In Computer Mediated Communication: An Inductive Exploration of Social Networking Websites. San Francisco: International Communication Association, TBA.
• Teknoyo (2017) Canlı yayın uygulaması Periscope’u kullananların sayısı 10 milyonu geçti. http://teknoyo.com/ Periscope-10-milyon-kullanici. Erişim tarihi: 03.01.2017.
• Urista, Mark ve Qingwen, Dong ve Day, Kenneth (2009) Explaining Why Young Adults Use MySpace and Facebook Through Uses and Gratifications Theory. Human Communication: A Publication of the Pacific and Asian Communication Association, 2: 215- 229.