ÖMER DERYA BEY'İN ESTERGON FETİHNAMESİ

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 142 - 152, 31.12.2020

Yakup Poyraz , Semanur Bayraktar

Öz

Bu çalışmada Ömer Derya Bey’e ait olan Estergon Fetihnamesi incelenmiştir. Fetihname, Türk-İslâm devletlerinde fethedilen beldeleri, kazanılan zaferleri anlatan şiir mektup ve fermanlarla bu fetihleri anlatan tarihî eserlerin genel adıdır. Estergon Fetihnamesi, Kanuni Sultan Süleyman’ın saltanat yılları içerisinde kaleme alınmıştır. Bu eser 16. yüzyıl Osmanlı Türkçesinin dil özelliklerini yansıtması bakımından önemli bir metin olduğu kadar bahsedilen fethe bizzat müellifin de katılıp yakından olayları takip etmesi bakımından da önemli bir tarihî kaynak niteliğindedir. Ayrıca metnin içerisinde ilgilenenler için savaş terminolojisi ile ilgili birçok terim mevcuttur. Eser sadece olay örgüsünden ibaret olmayıp metinde yer yer çarpıcı tasvirler ve sanatlı bir anlatım göze çarpmaktadır. İncelediğimiz eserin tek bir nüshası vardır ve Almanya Leipzing Üniversitesi Kütüphanesi’nde bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ömer Derya Bey, Estergon Kalesi, Kanuni Sultan Süleyman, mesnevi, fetihname

Teşekkür

TEŞEKKÜR EDERİM

Kaynakça

• AKSOY, Hasan (2004). ”Fetihname” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, C: XII.
• BABİNGER, Franz (1992). Osmanlı Tarih Yazarları ve Eserleri (Çev. Prof. Dr. Coşkun Üçok), Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• ÇİÇEKLER, Mustafa (2004). ‘‘Mesnevi’’ Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, C: XXIX.
• DAVİD, Geza (2004).“Estergon” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, C: XI.
• DEVELLİOĞLU, Ferit (2011). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları.
• DİLÇİN, Cem (2000). Yeni Tarama Sözlüğü, Ankara: TDK Yayınları.
• GÜNDÜZ, Tufan (2012). Osmanlı Tarihi El Kitabı, Ankara: Grafiker Yayınları.
• İPEKTEN, Haluk (2015). Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• İSEN, Mustafa vd. (2011). Eski Türk Edebiyatı El Kitabı, Ankara: Grafiker Yayınları.
• LEVEND, Agah Sırrı (1973). Türk Edebiyatı Tarihi, Ankara: C: I.
• NACİ, Muallim (2006). Lügat-ı Naci, İstanbul: Çağrı Yayınları.
• PALA, İskender (2010). Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü, İstanbul: Kapı Yayınları.
• PAŞA, Vefik Ahmet (2000). Lehce-i Osmânî (Haz. Recep Toparlı), Ankara: TDK Yayınları.
• PEKOLCAY, Ayşe Necla ve ERAYDIN, Selçuk (1981). İslami Türk Edebiyatına Giriş, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• SAMİ, Şemseddin (1996). Kâmûsu’l-Alâm, Ankara: Kaşgar Neşriyat Yayınları, C: I-VI.
• SAMİ, Şemseddin (2015).Kâmûs-ı Türkî, İstanbul: Çağrı Yayınları.
• Türkçe Sözlük , (2011). Ankara: TDK Yayınları.
• Türkiye’de Halk Ağzında Derleme Sözlüğü, (2009). I-VI Cilt, Ankara: TDK Yayınları.
• ÜNVER, İsmail (2004).“Mesnevi” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, C: XXIX.
• ÜNVER, İsmail“Divan Şiiri” Türk Dili Türk(Şiiri Özel Sayısı II), S. 415-416-417, ( Temmuz-Eylül) Ankara: TDK Yayınları.
• Link-1 https://gezievreni.com/estergon-kalesi-macaristan/( E.T.:27.10.2019)
• Link-2 https://gygglobal.com.tr/leipzig-universitesi/(E.T.:27.10.2019)