Eczanelerde Hazırlanan Tentürdiyot Çözeltilerinin İçerik ve Sunum Özellikleri Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 1, 132 - 136, 01.01.2019

Ongun Mehmet Saka

Öz

Amaç: Gündelik insan yaşamındaki küçük yaralanmalarda hijyeni sağlama amacıyla antiseptik olarak reçetelendirilen tentürdiyot ürününün, kaç eczanede hazırlatılabildiğini ve ne kadar doğru hazırlandığını/sunulduğunu saptamak amaçlanmıştır. Sayısı fazla olmasa da, haricen kullanılan bazı ilaçlar majistral olarak reçetelenmekte ve reçeteye uygun şekilde eczanelerde hazırlanarak, hastaların kullanımına sunulmaktadır. Ülkemizde olduğu gibi diğer ülkelerde de; gerek hastane gerekse eczane eczacılığında majistral ilaçların hâlâ önemini koruduğu bilinmektedir.Gereç ve Yöntemler: Ankara ve çevresinde kayıtlı olan eczanelerde çalışma gerçekleştirilmiştir. Rastgele seçilen eczanelerden temin edilen iyot-tentürlerinin hastaya sunum özellikleri, etiket ve ambalaj malzemesi seçimleri incelenmiştir. Majistral ilaçların içerdiği iyot ve sodyum iyodür miktarları farmakopede belirtilen titrasyon metodu ile tayin edilmiş ve farmakopede belirtilen aralık içerisinde olup olmadığı kontrol edilmiştir.Bulgular: Rastgele seçilen eczanelerden sadece %32’sinde ilaç ürettirilirken, ticari preperat ile yapılan içerik karşılaştırması ve farmakope standartlarına uyum gösteren ürün oranı %87,5 olarak saptanmıştır. Ambalaj ve kapak malzemesi ile etiket çeşidinin seçiminde tüm eczaneler doğru tercih yapmışlardır. Lakin etiket bilgileri kontrol edildiğinde bazı eksikliklere rastlanmıştır. Ticari preperatlar kontrol edildiğinde ise iyot ve sodyum iyodür içerikleri farmakopelerde izin verilen aralık içerisinde olduğu saptanmıştır.Sonuç: İlaç sanayisi tarafından hazırlanan ofisinal ilaçların kontrolleri üretim sırasında ve piyasaya verilmeden önce üretici firma tarafından yapılmaktadır. Ayrıca ülkelerdeki ilgili sağlık otoritesi ise gerekli gördüğünde piyasadaki ilaçlar üzerinde kontrol ve incelemelerini gerçekleştirmektedir. Majistral ilaçlarda kullanılan maddelerin temin yerleri ile hazırlanmış ürünlerin içeriklerinin kontrol edildiği herhangi bir mekanizma yoktur. Majistral ilaca ulaştıktan sonra, ilacın yetersiz içeriği ve/veya yanlış bilgilendirme durumunda, kişinin doğru tedavi alabilmesi için ilaçların hazırlanması ve etkin/yardımcı madde temin basamaklarının da düzenli olarak denetlenmesine ihtiyaç duyulduğu tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Reçetelendirilmiş ilaç, İyot, Farmasötik çözeltiler, Majistral ilaç

Evaluation of Content and Presentation Properties of Iodine Tincture Solutions Prepared in Pharmacies

Öz

Objective: The aim of this study was to reveal the preparation ratio of iodine tincture, prescribed for antiseptic purposes to provide hygiene in small injuries, and to demonstrate whether the product is prepared and presented appropriately in pharmacies. Although there is a limited number of compounded drugs, especially used externally, these are prescribed and then prepared in pharmacies for the use of patients. Compounded drugs are still important both in our country and others.Material and Methods: This study was conducted at the registered pharmacies located in Ankara. The characteristics of iodine tinctures and their labeling/packing material were examined. The quantities of iodine and sodium iodide were determined by the titration method specified in the pharmacopoeia and checks were performed to determine whether they were within the defined range.Results: Only 32% of the randomly selected pharmacists were able to prepare the iodine tincture, while the ratio of the product met the commercial preparation quality and pharmacopoeia standards in 87.5%. All pharmacists made the right choice for selection of the labeling and packaging materials. When the commercial preparations were checked, the iodine and sodium iodide content was found to be within the permissible range in the pharmacopoeia.Conclusion: Analysis of drugs prepared by the pharmaceutical industry is made by the manufacturer before the market release and at the time of manufacturing. Additionally, the relevant health authorities in the various countries conduct examinations and inspections on medicines when deemed necessary. Also there is no mechanism to check the content of the preparations and the supplies of the substances used in the preparation of compounded drugs. It was concluded that regular monitoring of the prepared drugs and the supply chain is required to identify possible inadequate content and/or any error so as to make sure the relevant person can be treated adequately

Anahtar Kelimeler

Drug prescribing, Iodine, Pharmaceutical solutions, Drug compounding

Kaynakça

• Andaç A, Yaşayan G, Alarçin E, Okuyan B, Şahbaz S. Eczane Mesul Müdürlerinin majistral ilaç hazırlama ile ilgili bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. Marmara Pharmaceutical Journal 2015; 19:283-9.
• Ergün H, Berk B, Uludağ M, Diler İ, Erol DD, Gümüşel B. Türkiye’de eczanelerde hazırlanan (majistral) nitrogliserinli merhemlerinin içerik ve sunum özelliklerinin değerlendirilmesi. Marmara Pharmaceutical Journal 2010; 14:130-5.
• Erdem F, Bayrak HM. Farmakopelerde yer alan majistral formüller. Türk Farmakope Dergisi 2017; 2(1):52-8.
• Türk Farmakopesi II, Avrupa Farmakopesi Adaptasyonu, 2. cilt. Ankara: Anıl Reklam Matbaa Ltd. Şti., 2016:1390.
• İzgü E. Genel ve Endüstriyel Farmasötik Teknoloji-I. Ankara: Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayınları, 1984:151-2.
• Bozkır A, Karataş A, Hasçiçek C, Canefe K, Kılıçarslan M, Tarımcı N, ve ark. Farmasötik Teknoloji Deneysel Uygulama Kitabı. Ankara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Farmasötik Teknoloji AD. Ankara: Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayınları, 2013:21-5.
• Rutherfurd WJ. Excessive reaction following the use of tincture of iodine. Br Med J 1915; 1(2837):846-7.
• Amerikan Farmakopesi, USP 29/NF 24, United States Pharmacopeial Convention, 2005:1143.
• Saka OM. Eczacılık teknolojisi’nde kullanılan hesap çizelgeleri (I. Veri girişi ve değerlendirilmesi). Türk Farmakope Dergisi 2018; 3(1):102-9.
• Dora B, Dora DD. Kapımda 100 hasta beklerken: Başağrısı. Akbostancı C (ed.) Istanbul Tıp Kitabevleri, 2017.