Bir Devlet Hastanesi Engelli Sağlık Kuruluna Başvuran Hastaların Psikiyatrik Değerlendirilme Sonuçlarının İncelenmesi

Yıl 2025, Cilt: 11 Sayı: 1, 65 - 71

Sare Aydın , Ahmet Ekrem Savaş

Öz

ÖZ
Amaç: Ruhsal bozukluklarda engellilik durumunun belirlenmesi engelli bireylerin zorlukları aşabilmesi ve haklarından yararlanabilmesi adına önemlidir. Engelli bireyler sağlık kurullarına başvuru yaparak engellilik durumlarını belirleyen bir rapor alabilmektedir. Bu çalışmada sağlık kuruluna engelli raporu almak maksadıyla başvuran hastaların psikiyatrik değerlendirme sonuçları incelemiştir.
Gereç ve Yöntemler:01.01.2019-31.12.2022 tarihleri arasında bir devlet hastanesi engelli sağlık kuruluna başvuruda bulunan 14295 hastanın dosyaları geriye dönük incelenmiştir. Veriler SPSS 22.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir.
Bulgular: Belirlenen tarihler arası başvuran 14295 kişinin dosyası taranmış, çalışma dahil edilme kriterlerini karşılayan 12745 dosya çalışamaya dahil edilmiştir. Çalışmaya dahil edilenlerin 5809'u (%45,6) kadın ve 6936'sı (%54,4) erkek olarak belirlenmiştir. Ortalama yaş 56,11 olarak hesaplanmıştır. Tüm başvuruların %22,7’sinin psikiyatrik tanı nedeniyle engel oranı aldığı saptanmıştır. Başvuruların %10,7’sine ise tanı ve tedaviye yanıtın tespit edilmesi amacıyla psikiyatri poliklinik takibi önerilmiş, psikiyatrik engel oranı verilmemiştir. Yapılan psikiyatrik değerlendirilmesi sonucu en sık konulan psikiyatrik tanılar sırasıyla; zeka geriliği, anksiyete bozuklukları, şizofreni ve diğer psikotik bozukluklar olduğu görülmüştür. Değerlendirme sonucu psikiyatrik tanısı olduğu belirlenen katılımcıların yaş ortalaması 45,73 (18,40) olduğu saptanmıştır. Ayrıca erkek katılımcıların oranı kadınlara göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.
Sonuç: Psikiyatrik tanı nedeniyle engel oranı alan katılımcıların yaş ortalamasının tüm katılımcıların yaş ortalaması ile kıyaslandığında daha genç olduğu saptanmıştır. Ayrıca daha önce düzenli psikiyatri kontrol ve tedavi öyküsü olmasa dahi değerlendirme anında yakınması olan hastaların da azımsanmayacak oranda olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmanın amacı, ruh sağlığı hekimlerinin sağlık kurulu raporlarının düzenlenmesi sürecine destek olmak ve engellilerin yaşamlarını ve haklarını daha iyi anlamamıza yardımcı olacak şekilde literatüre katkı sunmaktır.

Anahtar Kelimeler

Engelli, Kurul, Psikiyatri, Ruh sağlığı

Examination of Psychiatric Evaluation Results of Patients Applying to the Disabled Health Board of a State Hospital

Öz

ABSTRACT
Objective: It is crucial to determine the disability status in mental disorders for individuals with disabilities to overcome challenges and benefit from their rights. Disabled individuals can obtain a report determining their disability status by applying to health boards. This study aimed to examine the psychiatric evaluation results of patients applying to health boards to obtain a disability report.
Material and Methods: The files of 14295 patients who applied to a state hospital disabled health board between 01.01.2019 and 31.12.2022 were examined retrospectively. Data were analyzed using SPSS 22.0 program.
Results: The files of 14295 applicants between the specified dates were screened and 12745 files meeting the inclusion criteria were included in the study. Of those included in the study, 5809 (45.6%) were female and 6936 (54.4%) were male. The mean age was calculated as 56.11 years.It was found that 22.7% of all applications received a disability rating due to psychiatric diagnoses. For 10.7% of the participants, psychiatric outpatient follow-up was recommended to determine the response to diagnosis and treatment, without assigning a psychiatric disability rating. The most common psychiatric diagnoses following psychiatric evaluation were intellectual function disorders, anxiety disorders, schizophrenia, and other psychotic disorders. Participants diagnosed with psychiatric conditions had an average age of 45.73 (18.40), and the proportion of male participants was higher.
Conclusions: The average age of the participants who received a disability rate due to psychiatric diagnosis was younger than the average age of all participants.In addition, it has been determined that a significant number of patients have complaints at the time of evaluation, even if they do not have a history of regular psychiatric control and treatment. The aim of this study is to support mental health physicians in the process of organizing health board reports and to contribute to the literature in a way that will help us better understand the lives and rights of people with disabilities.

Anahtar Kelimeler

Handicapped, Council, Psychiatry, Mental health

Kaynakça

• 1. WHO (2011) World Report on Disability 2011. Geneva WHO.
• 2. Resmi Gazete (2006) Özürlülük ölçütü svövskrhy, 16.08.2006. Ankara, TC. Başbakanlık.
• 3. Resmi Gazete (2010) Özürlülük ölçütü svövskrhy, 16.12.2010. Ankara, TC. Başbakanlık.
• 4. Resmi Gazete (2012) Özürlülük ölçütü svövskrhy, 14.01.2012. Ankara, TC. Başbakanlık.
• 5. Resmi Gazete (2013) Özürlülük ölçütü svövskrhy, 30.03.2013. Ankara, TC. Başbakanlık.
• 6. Resmi Gazete (2019a) Erişkinler için engellilik değerlendirmesi hakkında yönetmelik A, TC. Cumhurbaşkanlığı.
• 7. Çankaya PK, Kahraman BB. Engelli sağlık kurulu raporlarının psikiyatrik açıdan incelenmesi ve yönetmelik değişikliği ile ortaya çıkan farklılıkların araştırılması. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2021; 13(Ek 1):187-99.
• 8. Yıldız M, Özsoy F, Batmaz S, Songur E, Karakülah K. Engelli sağlık kurulunda verilen ruh sağlığı ve hastalıkları engelli raporlarının değerlendirilmesi. Cukurova Med J 2016; 41(2):253-8.
• 9. Demirci K, Akpinar A, Unal G, Yaman A, Demirdas A, Atay I. Sağlık kuruluna başvuran olguların psikiyatrik hastalıklar yönünden incelenmesi. Güncel Psikiyatri ve Psikonörofarmakoloji 2015; 5(1):32-5.
• 10. Aslan E, Şimşek N. Psikiyatrik bozukluklara bağlı engellilik hali; Üniversite Hastanesi Deneyimi (Tur) 2017; 20(3): 197-202.
• 11. Ergül C. Diyarbakır’da bir ilçe devlet hastanesi engelli sağlık kuruluna başvuran hastalarda zihinsel, ruhsal, davranışsal bozuklukların değerlendirilmesi. Dicle Tıp Dergisi 2019; 46(4):763-70.
• 12. Mohsin MN, Saeed W, Zaidi I. Comorbidity of physical disability with depression and anxiety. International Journal of Environment, Ecology, Family and Urban Studies (IJEEFUS) 2013; 3(1):79-88.
• 13. Drainoni M-L, Lee-Hood E, Tobias C, Bachman SS, Andrew J, Maisels L. Cross-disability experiences of barriers to health-care access: consumer perspectives. Journal of Disability Policy Studies 2006; 17(2):101-15.