Olgu Sunumları için Joanna Briggs Enstitüsü (JBI) Eleştirel (Kritik) Değerlendirme Kontrol Listesi’nin Türkçe’ye Uyarlanması

Yıl 2025, Cilt: 11 Sayı: 3, 437 - 443, 29.09.2025

Hamide Zengin , Özge Karakaya Suzan , Gülşah Hür , Nursan Çınar

https://doi.org/10.53394/akd.1547686

Öz

Amaç: Bu çalışma ile olgu sunumu tasarımındaki çalışmaların kalitesini değerlendirmek için Joanna Briggs Enstitüsü (JBI) tarafından geliştirilen “JBI Olgu Sunumları İçin Eleştirel (Kritik) Değerlendirme Kontrol Listesi”nin Türkçe’ye uyarlaması amaçlanmıştır. JBI Critical Appraisal Checklist for Case Reports
Gereç ve Yöntemler: Eleştirel değerlendirme aracının dil eşdeğerliği, geri-çevrim yöntemiyle sağlanmış ve kapsam geçerliği uzman görüşleri doğrultusunda incelenmiştir. Güvenirlik ise gözlemciler arası tutarlılık ile analiz edilmiştir. Uzman görüşlerinin değerlendirilmesinde kapsam geçerlik indeksi (KGİ) kullanılmıştır. Ayrıca, aracın tutarlılık ve güvenilirği, sınıf içi korelasyon katsayısı (ICC) ve Kappa analizi ile belirlenmiştir. Değerlendiriciler arasındaki ilişki ise Spearman Korelasyon analizi ile gözden geçirilmiştir.
Bulgular: Uzman değerlendirmelerine göre KGİ değeri 0,92 olarak bulunmuştur. Gözlemciler arası uyumda hesaplanan ICC değerinin p=0.000 düzeyinde anlamlı ve 0,946 olarak elde edilmiştir. Kappa katsayısı 0,697 olarak bulunmuştur. Değerlendiriciler arasındaki ilişki r=0,826 (p<.05) olarak hesaplanmıştır.
Sonuç: Türkçe’ye uyarlanan “JBI Olgu Sunumları İçin Kalite Değerlendirme Aracı”nın olgu sunumu tasarımına sahip çalışmaların kalitesini değerlendirmede kullanılabilecek tutarlı ve güvenilir bir araç olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kalite değerlendirme , olgu sunumu(ları) , geçerlik , güvenirlik

Etik Beyan

Araştırmanın Türkçe adaptasyonunun yapılabilmesi için JBI editöründen elektronik posta yolu ile izin alınmıştır. Araştırma, insan ve hayvan çalışmaları içermediğinden etik kurul onayı alınmamıştır.

Destekleyen Kurum

Yoktur

Proje Numarası

Yoktur

Teşekkür

Yoktur.

Adaptation of The Joanna Briggs Institute (JBI) Critical Appraisal Checklist for Case Reports into Turkish

Öz

Objective: The aim of this study was to adapt the ‘JBI Critical Appraisal Checklist for Case Reports’ developed by the Joanna Briggs Institute to assess the quality of case report design studies into Turkish.
Materials and Methods: The language equivalence of the critical appraisal tool was ensured by the back-translation method and content validity was examined in line with expert opinions. Reliability was analysed by inter-observer consistency. Content validity index (CVI) was used in the evaluation of expert opinions. In addition, the consistency and reliability of the tool were determined by intraclass correlation coefficient (ICC) and Kappa analysis. The relationship between the raters was reviewed by Spearman correlation analysis.
Results: According to the expert evaluations, the ICC value was found to be 0.92. The ICC value calculated for inter-rater agreement was found to be 0.946 and significant at p=0.000 level. Kappa coefficient was found as 0.697. The relationship between the raters was calculated as r=0.826 (p<.05).
Conclusion: It was determined that the ‘JBI Critical Appraisal Checklist for Case Reports’ adapted into Turkish is a consistent and reliable tool that can be used to assess the quality of studies with case report design.

Anahtar Kelimeler

Quality assessment , case report(s) , validity , reliability

Etik Beyan

Permission was received from the JBI editor via e-mail to adapt the research into Turkish. Since the research does not include human or animal studies, ethics committee approval was not obtained.

Destekleyen Kurum

None

Proje Numarası

Yoktur

Teşekkür

None

Kaynakça

• 1. Gagnier JJ, Kienle G, Altman DG, Moher D, Sox H, Riley D; CARE Group*. The CARE guidelines: Consensus-based clinical case reporting guideline development. Glob Adv Health Med 2013; 2(5): 38-43.
• 2. Riley DS, Barber MS, Kienle GS, Aronson JK, von Schoen-Angerer T, Tugwell P, Kiene H, Helfand M, Altman DG, Sox H, Werthmann PG, Moher D, Rison RA, Shamseer L, Koch CA, Sun GH, Hanaway P, Sudak NL, Kaszkin-Bettag M, Carpenter JE, Gagnier JJ. CARE guidelines for case reports: explanation and elaboration document. J Clin Epidemiol 2017; 89: 218-35.
• 3. Guidelines to Writing a Clinical Case Report. Heart views: The Official Journal of the Gulf Heart Association 2017; 18(3): 104–5.
• 4. Ortega-Loubon C, Culquichicón C, Correa R. the importance of writing and publishing case reports during medical training. Cureus 2017; 9(12): e1964.
• 5. CARE Case Report Guidelines. 2013 CARE checklist. [Accessed September 9, 2024]. Published 2013 (https://www.care-statement.org/checklist).
• 6. Moola S, Munn Z, Tufanaru C, Aromataris E, Sears K, Sfetcu R, Currie M, Lisy K, Qureshi R, Mattis P, Mu P. Chapter 7: Systematic reviews of etiology and risk. In: Aromataris E, Munn Z (Editors). JBI Manual for Evidence Synthesis. JBI, 2020 (https://jbi-global-wiki.refined.site/space/MANUAL).
• 7. Hür G, Zengin H, Karakaya Suzan Ö, Kolukısa T, Eroğlu A, Çınar N. Joanna Briggs Enstitüsü (JBI) randomize kontrollü çalışmalar için kalite değerlendirme aracı’nın Türkçe’ye uyarlanması. Sağlık Bilimlerinde İleri Araştırmalar Dergisi 2022; 5(2): 112-17.
• 8. Jarde A, Losilla JM, Vives J, Rodrigo MF. Q-Coh: A tool to screen the methodological quality of cohort studies in systematic reviews and meta-analysis. International Journal of Clinical and Health Psychology 2013; 13(2): 138-46.
• 9. Karakaya Suzan Ö, Kolukısa T, Hür G, Zengin H, Eroğlu A, Erbay Özdede E, Tecik S, Çınar N. Joanna Briggs Enstitüsü (JBI) kritik değerlendirme araçlarından kohort ve vaka kontrol çalışmaları için kontrol listelerinin Türkçe’ye uyarlaması. Yükseköğretim Dergisi, 2023; 13(3): 359-366.
• 10. Pölkki T, Kanste O, Kääriäinen M, Elo S, Kyngäs H. The methodological quality of systematic reviews published in high impact nursing journals: A review of the literature. J Clin Nurs 2014; 23(3-4): 315-32.
• 11. Zengin H, Suzan OK, Hur G, Kolukısa T, Eroglu A, Cinar N. The effects of kangaroo mother care on physiological parameters of premature neonates in neonatal intensive care unit: A systematic review. J Pediatr Nurs 2023;71: e18-e27.
• 12. Hur G, Cinar N, Suzan OK. Impact of COVID-19 pandemic on nurses' burnout and related factors: A rapid systematic review. Arch Psychiatr Nurs 2022; 41: 248-63.
• 13. Akgül A. Tıbbi Araştırmalarda İstatistiksel Analiz Teknikleri SPSS Uygulamaları, 4. Baskı Alfa Yayınları, 2021.
• 14. Baş T. Anket nasıl hazırlanır, uygulanır, değerlendirilir, 4. Baskı, Seçkin Yayıncılık, 2006.
• 15. Ergin E, Akın B. The Turkish adaptation of a quality assessment tool for quantitative studies: validity and reliability analyses. Turkiye Klinikleri J Nurs Sci 2018;10(4):292-308.
• 16. Higgins J, Altman DG. Chapter 8: Assessing risk of bias in included studies. In: Higgins J, Green S, eds. Cochrane Handbook for Systematic Reviews of Inter-ventions Version 5.0. The Cochrane Collaboration 2011.
• 17. Chait R, Donini G, Flynn MG. A guide to writing quality case reports. HCA Healthc J Med. 2023; 4(1): 61-8.
• 18. Rison RA. A guide to writing case reports for the Journal of Medical Case Reports and BioMed Central Research Notes. Journal of Medical Case Reports 2013; 7: 239.
• 19. Shi J, Mo X, Sun Z. Content validity index in scale development. Zhong Nan Da Xue Xue Bao Yi Xue Ban (Journal of Central South University. Medical Sciences) 2012; 37(2): 152-5.
• 20. Portney LG, Watkins MP. Foundations of Clinical Research: Applications to Practice, 3rd Edition, Prentice Hall, Upper Saddle River, 2009.
• 21. Zeng X, Zhang Y, Kwong JS, Zhang C, Li S, Sun F, Niu Y, Du L. The methodological quality assessment tools for preclinical and clinical studies, systematic review and meta-analysis, and clinical practice guideline: A systematic review. J Evid Based Med 2015; 8(1): 2-10.
• 22. Alpar R. Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik-Güvenirlik, 7. Baskı, Ankara Detay Yayıncılık, 2022.
• 23. Kılıç S. Kappa test. Psychiatry and Behavioral Sciences 2015; 5(3): 142-4.