Sanatsal Bir Başkaldırı Olarak Dada

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: 20, 45 - 53, 15.06.2017

Birsen Çeken , Gültekin Akengin , Asuman Aypek Arslan

Öz

Dada toplumsal bir hareket olarak İsviçre’de ortaya çıkmış, o dönem insanlarının yaşadıkları yoğun acılar ve buhranların etkisiyle de kısa zamanda oldukça yüksek bir popülerite kazanmıştır. Dada hem teknolojik hem de siyasi köklü değişimlerin yaşanmasından dolayı ortaya çıkmış, insanların psikolojik karmaşıklığı, Dada’nın bu denli ses getirmesinin ana sebeplerinden biri olmuştur. Son yıllarda sanatın doğasını sorgulayan sanatçılar, alternatif sanat arayışları içerisinde olmuşlardır. Disiplinlerarası ayrımların ortadan kalkmaya başlamasıyla, yaratıcıkta özgür üretimlerin oluştuğu bir döneme girmiştir. Geleneksel estetik ölçütlerini reddeden Dada sanatı, her türlü sınırlayıcı yaklaşım ve tabudan kurtulan, algı sınırlarını zorlayan, farklı bir dönemin başlamasına vesile olmuştur. Bu çalışmada; Dada hareketinin sanat ekseninde nasıl bir başkaldırıya dönüştüğü, etkileri ve ülkemizdeki yansımaları sunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

sanat, kitsch, pop art, toplum, modernizm, postmodernizm

Kaynakça

• ATAKAN, N. (2008). Sanatta Alternatif Arayışlar, Karakalem Kitabevi Yayınları:İzmir.
• BATUR, E. (1997). Modernizmin Serüveni, Birinci Basını, Yapı Kredi Yayınları: İstanbul.
• BAUDRILLARD, J. (1997). Tüketim Toplumu, Çev.: H. Deliçaylı,Birinci Basım, Ayrıntı Yayınları: İstanbul
• BAUDRILLARD, J. (2000). Ütopya ve Öngörü Arasında Sanat, Çev.: C. İleri, Sanat Dünyamız Kültür ve Sanat Dergisi, Sayı:76.
• DE WARESQUIEL, E. (2004). İsyankar Yüzyıl, Çev.: İ. Yerguz, Sel Yayıncılık: İstanbul.
• FOSTE, H. (2009). Gerçeğin Geri Dönüşü, Yüzyılın Sonunda Avangard. Çev: E. Hoşsucu, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• GENÇ, Adem, (1983). Antropi ve Nedensizlik Açısından Dadacı Sanat Hareketlerinin Çözümlenmesi, Yayıınlanmış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi: İzmir.
• HARRE, R. (2001). One Thousand Years of Philosophy (2. Baskı), Blackwell Publishers Ltd. 123: Massachusetts.
• İNCE, Ö. (1975). "Dada Akımının Amacı Serüveni", Milliyet Sanat Dergisi, Sayı: 161.
• KAHRAMAN, H. B. (2005). Sanatsal Gerçeklikler, Olgular ve Ötekileri, Agora Kitaplığı: İstanbul.
• LYNTON, N. (1982). Modern Sanatın Öyküsü, Çev.: C. Çapan, Birinci Basım, Remzi Kitapevi Yayınları: İstanbul.
• LIVINGSTONE, M. (1990). Pop Art, Thamcs and Hudson: New York.
• RAGON, M. (1987). Modern Sanat, Çev.: V. Kanclti, Cem Yayınevi: İstanbul.
• RICHTER, H. (1993). Dada 1916-1966, Çev.: M Tüzel, Birey Yayınları: İstanbul.
• TORCZYNER, H. (1992). Rene Magritte - Gerçek Resim Sanatı, Çev.: N. Boyacı, Düzlem Yayınları: İstanbul.
• YILMAZ, M. (2006). Modernizmden Postmodernizme. Ütopya Yayınevi: Ankara.
• WU, C. (2005). Kültürün Özelleştirilmesi, Çev.: E. Soğancılar, İletişim Yayınları: İstanbul.