INFLATION-RESISTING SANCTION: A COMPARATIVE ANALYSIS ON THE DECREASE IN THE REAL VALUE OF THE JUDICIAL FINE REGULATED IN THE TURKISH CRIMINAL LAW

Yıl 2023, , 913 - 933, 23.01.2024

Çağrı Tuğşat Kemaloğlu

https://doi.org/10.54704/akdhfd.1387608

Öz

Since the entry into force of the Turkish Criminal Code (“TCC”), which adopts the day-fine system, there has been no update in the lower and upper limits in Article 52, which regulates the judicial fine. However, the Turkish Lira has depreciated considerably as a result of the increase in inflation in recent years. Although the judicial fine is a type of sanction foreseen to prevent the possible drawbacks of imprisonment for less serious offenses, it would not be wrong to say that the dramatic decrease in the real value of the amount of the judicial fine for 1 day has caused the judicial fine to lose its effectiveness and deterrence over the years.
It should be noted that the difference between the lower and upper limit of the judicial fine for 1 day is quite low. This makes it difficult to individualize the judicial fine and does not allow for a fair difference between the judicial fine to be imposed against a perpetrator with a high economic power and the judicial fine to be imposed against a perpetrator with low economic power. While the upper limit of the amount of judicial fine foreseen for 1 day in the TCC is 5 times the lower limit, it is 30.000 times in Germany, 1250 times in Austria, 300 times in Switzerland, among the countries whose legal regulations on judicial fines are the subject of our study. Although the amount of the final judicial fine also depends on the day element to be set, it is noteworthy that the gap between the lower and upper limits of the amount of judicial fine for 1 day in almost every country compared is quite wider in comparison to the TCC.

Anahtar Kelimeler

Judicial Fine, Day-fine System, Inflation, Consumer Price Index (CPI), Principle of Legality

ENFLASYONA DİRENEN YAPTIRIM: TÜRK CEZA HUKUKUNDA DÜZENLENEN ADLÎ PARA CEZASININ REEL DEĞERİNİN AZALMASI ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR İNCELEME

Öz

Gün para cezası sistemini benimseyen Türk Ceza Kanunu’nun (“TCK”) yürürlüğe girdiği tarihten günümüze kadar, adlî para cezasının düzenlendiği 52. maddedeki alt ve üst sınır miktarlarında herhangi bir güncelleme yapılmamıştır. Ülkemizde ise özellikle son yıllarda yaşanan enflasyon artışının bir sonucu olarak Türk Lirası oldukça fazla değer kaybetmiştir. Her ne kadar adlî para cezası daha hafif suçlar için hapis cezasının doğuracağı muhtemel sakıncaları önlemek için öngörülmüş bir yaptırım türü olsa da 1 gün karşılığı öngörülen adlî para cezası miktarının reel değerindeki dramatik düşüşün, yıllar içinde adlî para cezasının etkinliğini ve caydırıcılığını yitirmesine sebep olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.
İfade etmek gerekir ki 1 gün karşılığı adlî para cezası miktarının alt ve üst sınırı arasındaki fark da oldukça düşüktür. Bu durum, adlî para cezasının bireyselleştirilmesini zorlaştırmakta, ekonomik gücü yüksek olan bir fail aleyhine hükmedilecek adlî para cezası ile ekonomik gücü düşük olan bir fail aleyhine hükmedilecek adlî para cezası arasında adil bir fark olmasına izin vermemektedir. TCK’da 1 gün karşılığı öngörülen adlî para cezası miktarının üst sınırı alt sınırının 5 katı iken; adlî para cezasına ilişkin kanuni düzenlemeleri çalışmamıza konu olan ülkelerden Almanya’da 30.000 katı, Avusturya’da 1250 katı, İsviçre’de 300 katıdır. Sonuç adlî para cezasının miktarı ayrıca tespit edilecek gün unsuruna bağlı olsa da karşılaştırma yapılan neredeyse her ülkedeki 1 gün karşılığı adlî para cezası miktarının alt ve üst sınırları arasındaki makas aralığının TCK’ya kıyasla oldukça geniş olması dikkat çekicidir.

Anahtar Kelimeler

Adlî Para Cezası, Gün Para Cezası Sistemi, Enflasyon, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Kanunilik İlkesi

Kaynakça

• Abel, Andrew B., Bernanke, Ben ve Croushore, Dean Darrell. Macroeconomics. 10. Edition. Harlow, Essex: Pearson Education Limited, 2021.
• Akbulut, Berrin. Türk Ceza Kanunu ile Kabahatler Kanununun Genel Hükümlerinin Yaptırım Hükümleri Dışında Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Ankara: Adalet Yayınevi, 2010.
• Akyılmaz, Bahtiyar, Sezginer, Murat ve Kaya, Cemil. Türk İdare Hukuku. 16. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2023.
• Albrecht, Hans-Jörg. “Die Geldstrafe in Ländern der Europäischen Union - Normative Strukturen und praktische Anwendung”. Festschrift für Wolfgang Heinz zum 70. Geburtstag içinde, editör Hilgendorf, Eric ve Rengier, Rudolf, 565-579. Baden-Baden: Nomos, 2012.
• ---. NK-StGB. Editör Kindhäuser, Urs, Neumann, Ulfrid, Paeffgen, Hans-Ullrich ve Frank Saliger. 6. Auflage. Baden-Baden: Nomos, 2023.
• Arslanalp, Serkan, Eichengreen, Barry ve Simpson-Bell, Chima. “The Stealth Erosion of Dollar Dominance: Active Diversifiers and the Rise of Nontraditional Reserve Currencies”, Working Paper, International Monetary Fund 58 (2022).
• Demirbaş, Timur. Ceza Hukuku Genel Hükümler. 17. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022.
• Evren, Çınar Can. “Kabahatlerde Kanunilik İlkesi”. İÜHFM 69, S. 1-2 (2011): 967-1001.
• Grebing, Gerhardt. “Probleme der Tagessatz-Geldstrafe”. ZStW 88, S. 4 (1976): 1049-1115.
• ---. “Recht und Praxis der Tagessatz-Geldstrafe”. JuristenZeitung 31, S. 23/24 (1976): 745-752.
• Grube, Andreas. Strafgesetzbuch - Leipziger Kommentar: Großkommentar. 4. Band: §§ 38 bis 55. Editör Cirener, Gabriele, Radtke, Henning, Rissing-van Saan, Ruth, Rönnau, Thomas ve Schluckebier, Wilhelm. 13. Auflage. Berlin: De Gruyter, 2020.
• Hecker, Bernd. Schönke/Schröder Strafgesetzbuch. 30. Auflage. München: C.H.Beck, 2019.
• Heger, Martin. Lackner/Kühl, Strafgesetzbuch: Kommentar. Editör Kühl, Kristian. 30. Auflage. München: C.H.Beck, 2023.
• Heimgartner, Stefan. StGB: Kommentar: Schweizerisches Strafgesetzbuch mit V-StGBMStG und JStG. Editör Donatsch, Andreas. 21. Auflage. Orell Füssli Kommentar (OFK). Zürich: Orell Füssli Verlag, 2022.
• Hillenkamp, Thomas. “Zur Höchstpersönlichkeit der Geldstrafe”. Festschrift für Karl Lackner zum 70. Geburtstag am 18. Februar 1987 içinde, editör Küper, Wilfried, 455-469. Berlin: De Gruyter, 1987.
• İşoğlu, Tarık Polat. Mukayeseli Hukukta ve Türk Hukukunda Adli Para Cezası. Ankara: Turhan Kitabevi, 2008.
• Jäger, Christian. SK-StGB. Editör Wolters, Gereon. 9. Auflage. Köln: Carl Heymanns Verlag, 2017.
• Kaşka, Hakan. “Kabahatlerin Beyaz Hüküm Niteliğindeki Normlarla Düzenlenebilmesi Meselesi (Kabahatler Kanunu m. 4/1 Üzerine Bir İnceleme)”. Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 3, S. 2 (2013): 168-249.
• Kett-Straub, Gabriele ve Kudlich, Hans. Sanktionenrecht. München: C.H.Beck, 2017.
• Koca, Mahmut. “Özel Af ile İnfaz Rejimine İlişkin Düzenlemelerin Özellikleri (7242 Sayılı Kanun’la Değiştirilen İnfaz Kanunu’nun Geçici 6. Maddesinin Hukuki Niteliği ve Anayasa Mahkemesinin Kararının Değerlendirilmesi)”. Anayasa Yargısı 38, S. 1 (2021): 1-41.
• Koca, Mahmut, ve Üzülmez, İlhan. Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. 15. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022.
• Korkut, Levent ve Otacı, Cengiz. Türk Kabahatler Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022.
• Meier, Bernd-Dieter. Strafrechtliche Sanktionen. 5. Auflage. Berlin: Springer, 2019.
• Özbek, Veli Özer, Doğan, Koray ve Bacaksız, Pınar. Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. 13. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022.
• Özgenç, İzzet. Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. 18. Bası. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022. Roxin, Claus. Strafrechtliche Grundlagenprobleme. Berlin: De Gruyter, 1973.
• Roxin, Claus, ve Greco, Luís. Strafrecht - Allgemeiner Teil. Band 1: Grundlagen - Der Aufbau der Verbrechenslehre. 5. Auflage. München: C.H.Beck, 2020.
• Saliger, Frank. NK-StGB. Editör Kindhäuser, Urs, Neumann, Ulfrid, Paeffgen, Hans- Ullrich ve Frank Saliger. 6. Auflage. Baden-Baden: Nomos, 2023.
• Tipold, Alexander. Leukauf/Steininger StGB: Strafgesetzbuch Kommentar içinde, 4. Auflage. Wien: Linde Verlag, 2017.
• Ünsal, Erdal M. Makro İktisat. 11. Baskı. Ankara: Murat Yayınları, 2017.
• Zipf, Heinz. “Probleme der Neuregelung der Geldstrafe in Deutschland”. ZStW 86 (1974): 513-544.
• ---. “Zur Ausgestaltung der Geldstrafe im kommenden Strafrecht”. ZStW 77 (1965): 526-562.