Coğrafya Öğretmenleri ve Öğretmen Adaylarının Web 2.0 Araçları Kullanım Yetkinliklerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 359 - 373, 30.09.2023

Salih Yıldırım

https://doi.org/10.38151/akef.2023.59

Öz

Web 2.0 araçlarını etkin bir biçimde kullanmak, her öğretmen ya da öğretmen adayının başvurduğu bir usul değildir. Bununla birlikte Web 2.0 araçlarıyla hazırlanan içerikler, öğrencilerin ve öğretmenlerin motivasyonlarının artmasında önemli rol oynamaktadır. Bu çalışmanın amacı, coğrafya öğretmenlerinin ve coğrafya öğretmen adaylarının hangi Web 2.0 araçlarına ne amaçla başvurduklarını ve Web 2.0 kullanım yetkinliklerini tespit etmektir. Araştırmaya Türkiye’nin farklı il ve okul türlerinde çalışmakta olan 172 coğrafya öğretmeni ve Türkiye’nin farklı üniversitelerinde öğrenim gören veya mezun 510 coğrafya öğretmen adayı katılmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak 2 bölümden oluşan ve çevrimiçi uygulanacak şekilde hazırlanan bir anket formu kullanıldı. Bu anket formunun birinci bölümünde, demografik bilgi ile katılımcıların Web 2.0 araçlarını kullanma amaçlarına yönelik 2 adet açık uçlu soru bulunmaktaydı. Anket formunun ikinci bölümünde ise 39 maddeden oluşan ve beşli likert tipinde hazırlanan Web 2.0 Araçları Kullanım Yetkinliği Ölçeği (WAKYÖ) bulunmaktaydı. Çalışmadan elde edilen veriler Excel ve SPSS programlarıyla analiz edilmiştir. Açık uçlu sorulara verilen cevaplar kategorilere ayrılarak bir Excel dosyası üzerinde sayısallaştırılmıştır. Bu veriler ifadelerle ve frekans değerleriyle yorumlanmıştır. Analiz sonuçları WAKYÖ verilerinin normal dağılım göstermediğini açıkladığı için nonparametrik testler tercih edildi. İkili grup karşılaştırmalarında Man Whitney-U, üç ve daha fazla gruplardın karşılaştırılmasında ise Kruskal Wallis testi kullanıldı. Araştırma sonuçları katılımcıların Web 2.0 kullanma yetkinliklerinin düşük olduğunu ve Web 2.0 araçlarını kullanım yetkinliği açısından öğretmenlerde yaşın; öğretmen adaylarında ise mezun ya da son sınıf öğrencisi olmanın ve eğitim fakültesi öğrencisi/mezunu olmanın anlamlı bir farklılık oluşturduğunu ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Coğrafya Öğretimi, Web 2.0 Kullanımı Yetkinliği, Web 2.0 Araçları, Coğrafya Öğretmenleri ve Öğretmen Adayları

Assessment of Geography Teachers' and Prospective Teachers' Competencies in the Use of Web 2.0 Tools

Öz

The effective utilization of Web 2.0 tools is not a universal practice among teachers or prospective teachers. However, content created with Web 2.0 tools plays a vital role in enhancing the motivation of both students and teachers. This study aims to identify the specific Web 2.0 tools used by geography teachers and prospective geography teachers, along with their intended purposes, while also assessing their competency in using these tools. The participants consisted of 172 geography teachers from various provinces and school types, as well as 510 prospective geography teachers who were either current students or graduates of different universities in Turkey. An online questionnaire, consisting of two parts, was administered for data collection. The first part collected demographic information and featured two open-ended questions regarding the participants' motives for using Web 2.0 tools. The second part included the Web 2.0 Tools Use Competency Scale (WTUCS), which employed a five-point Likert scale and comprised 39 items. Data analysis was conducted using Excel and SPSS software. Responses to the open-ended questions were categorized and quantified in an Excel file, and the resulting data were interpreted in terms of expressions and frequencies. Nonparametric tests were employed due to the non-normal distribution of the WTUCS data. Pairwise group comparisons were performed using the Mann-Whitney U test, while the Kruskal-Wallis test was utilized for comparisons involving three or more groups. The findings indicate that participants exhibit low competence in using Web 2.0 tools, with age demonstrating a significant impact on teachers' competency and graduate or senior student status, as well as enrollment in an education faculty, having a significant influence on pre-service teachers' competency.

Anahtar Kelimeler

Web 2.0 Usage Competency, Geography Teaching, Web 2.0 Tools, Geography Teachers and Prospective Teachers

Kaynakça

• Alım, M., & Siyamoğlu, S. (2017). Coğrafya öğretmeni adaylarının akıllı cihazlarda coğrafi bilgi ve beceri kazandırabilecek uygulamaları kullanmalarına yönelik görüşleri. Doğu Coğrafya Dergisi, 22(38), 251-274. https://doi.org/10.17295/ataunidcd.298825
• Almekhlafi, A. G., & Abulibdeh, E. S. A. (2018). K-12 teachers’ perceptions of web 2.0 applications in the United Arab Emirates? Interactive Technology and Smart Education, 15(3), 238-261. https://doi.org/10.1108/ITSE-11- 2017-0060
• Atalmış, S., & Şimşek, G. (2022). Sosyal bilgiler ve fen bilimleri öğretmenlerinin web 2.0 araçlarını kullanım yeterlilikleri. Journal of Innovative Research in Social Studies, 5(1), 1-19. https://doi.org/10.47503/jirss.1039178
• Avcı-Yücel, Ü. (2017). Perceptions of pedagogical formation students about web 2.0 tools and educational practices. Education and Information Technologies, 22(4), 1571-1585. https://doi.org/10.1007/s10639-016- 9508-7
• Bingimlas, K. A. (2009). Barriers to the successful integration of ICT in teaching and learning environments: A review of the literature. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 5(3), 235-245.
• Bircan, E. (2022). Türkçe öğretmenlerinin web 2.0 araçlarını kullanma yetkinliklerinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1), 307-323. https://doi.org/10.17679/inuefd.952051
• Caliskan, S., Guney, Z., Sakhieva, R., Vasbieva, D., & Zaitseva, N. (2019). Teachers’ Views on the availability of Web 2.0 tools in education. International Journal of Emerging Technologies in Learning (IJET), 14(22), 70-81.
• Çağlar, A. A. (2019). Coğrafya dersinde blog kullanımı; fiziki coğrafya dersi. Milli Eğitim Dergisi, 48(224), 149- 164.
• Çağlar, A. A. (2022). Coğrafya dersinde podcast kullanımı ve ders başarısına etkisi üzerine deneysel bir araştırma. Milli Eğitim Dergisi, 51(233), 521-534. https://doi.org/10.37669/milliegitim.789621
• Çelenk, G., & Tatlı, Z. (2022). Öğretmen adayları tarafından geliştirilen sorulara web 2.0 destekli ölçme değerlendirme eğitiminin etkisi. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 55(2), 423-448. https://doi.org/10.30964/auebfd.1020589
• Çelik, T. (2021). Web 2.0 araçları kullanımı yetkinliği ölçeği geliştirme çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 449-478. https://doi.org/10.9779.pauefd.700181
• Çenesiz, M., & Özdemir, M. A. (2021). Web 2.0 araçlarının ortaöğretim 10. Sınıf coğrafya dersi topoğrafya ve kayaçlar konusunda akademik başarıya etkisi. lnternational Journal of Geography and Geography Education, 43, 39-53. https://doi.org/10.32003/igge.750323
• Deperlioğlu, Ö., & Köse, U. (2010). Web 2.0 teknolojilerinin eğitim üzerindeki etkileri ve örnek bir öğrenme yaşantısı. XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, 337-342.
• Dere, İ., & Akkaya, A. (2022). Öğretmenlerin deneyimleriyle pandemi döneminde uzaktan sosyal bilgiler dersleri. Cukurova University Faculty of Education Journal, 51, 1172-1206. https://doi.org/10.14812/cuefd.1035594
• Dere, İ., & Demirci, E. (2021). Bilgisayar destekli öğretim yönteminin sosyal bilgiler derslerinde kullanımı. İçinde Y. Değirmenci & Z. Taşyürek (Ed.), Uygulama örnekleriyle sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Desai, S. P., & Lele, V. (2017). Correlating Internet, social networks and workplace: A case of generation Z students. Journal of Commerce and Management Thought, 8(4), 802-815. https://doi.org/10.5958/0976- 478X.2017.00050.7
• Dönmez-Usta, N., Turan Güntepe, E., & Durukan, Ü. G. (2020). Öğretmen adaylarının öğrenme ortamına web 2.0 teknolojilerini entegre edebilme yeterliliği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 519-529.
• Elmas, R., & Geban, Ö. (2012). 21. Yüzyıl öğretmenleri için web 2.0 araçları. International Online Journal of Educational Sciences, 4(1), 243-254.
• Exarchou, E., Klonari, A., & Lambrinos, N. (2015). Using a social web 2.0 tool in geography and environmental research project: A content analysis of Greek high school students’ learning exchanges. Review of International Geographical Education Online, 5(1), 42-55.
• Fırat, E. A., & Köksal, M. S. (2017). The relationship between use of web 2.0 tools by prospective science teachers and their biotechnology literacy. Computers in Human Behavior, 70, 44-50.
• Goodchild, M. F. (2006). The fourth R. http://www.esri.com/news/arcnews/fall06articles/the-fourth-r.html
• Gyamfi, S. A. (2017). Informal tools in formal context: Adoption of web 2.0 technologies among geography student teachers in Ghana. International Journal of Education and Development using ICT, 13(3), 24-40.
• Halili, S. H. (2018). Emerging trends of web 2.0 tools in adult education. The Online Journal of Distance Education and e-Learning, 6(2), 55-60.
• Horzum, M. B. (2010). Öğretmenlerin web 2.0 araçlarından haberdarlığı, kullanım sıklıkları ve amaçlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 603-634.
• Hursen, C. (2021). The effect of problem-based learning method supported by web 2.0 tools on academic achievement and critical thinking skills in teacher education. Technology, Knowledge and Learning, 26(3), 515-533. https://doi.org/10.1007/s10758-020-09458-2
• Karaca, F., & Aktaş, N. (2019). Ortaöğretim kurumu öğretmenlerinin web 2.0 uygulamaları için haberdarlıklarının, yeterlilik düzeylerinin, kullanım sıkılıklarının ve eğitsel amaçlı kullanım biçimlerinin incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 212-230. https://doi.org/10.17556/erziefd.473412
• Karadoğan, A. (2019). Z kuşağı ve öğretmenlik mesleği. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 9-41. https://doi.org/10.31463/aicusbed.597636
• Koehler, A. A., Newby, T. J., & Ertmer, P. A. (2017). Examining the role of web 2.0 tools in supporting problem solving during case-based instruction. Journal of Research on Technology in Education, 49(3-4), 182-197. https://doi.org/10.1080/15391523.2017.1338167
• Kurt, A. A., Sarsar, F., Filiz, O., Telli, E., Orhan-Göksün, D., & Bardakci, S. (2019). Teachers’ use of web 2.0: Education bag project experiences. Malaysian Online Journal of Educational Technology, 7(4), 110-125. http://dx.doi.org/10.17220/mojet.2019.04.008
• Kutlu-Demir, Ö. (2018). 21st century learning: Integration of web 2. 0 tools in Turkish adult language classrooms [(PhD Thesis, Social Science Institute, English Language Education)].
• Lee, R. B., Baring, R., Maria, M. S., & Reysen, S. (2017). Attitude towards technology, social media usage and grade-point average as predictors of global citizenship identification in Filipino University Students. International Journal of Psychology, 52(3), 213-219. https://doi.org/10.1002/ijop.12200
• Leh, F. C., Anduroh, A., & Huda, M. (2021). Level of knowledge, skills and attitude of trainee teachers on web 2.0 applications in teaching geography in Malaysia schools. Heliyon, 7(12), e08568. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2021.e08568
• Lv, H. Z., & Luo, J. (2021). Creative approaches in music teaching: Possibilities of web 2.0 technologies. Thinking Skills and Creativity, 40, 100840.
• McLoughlin, C., & Lee, M. (2007). Social software and participatory learning: Pedagogical choices with technology affordances in the web 2.0 era. ICT: Providing choices for learners and learning. Proceedings ascilite Singapore 2007, 664-675.
• Milliyet. (2021). Web 2.0 nedir? Kısaca web 2.0 araçları nelerdir? https://www.milliyet.com.tr/egitim/web-2-0- nedir-kisaca-web-2-0-araclari-nelerdir-6521738
• Minocha, S. (2009). Role of social software tools in education: A literature review. Education+ Training, 51(5- 6), 353-359. https://doi.org/10.1108/00400910910987174
• Orhan-Göksün, D., Filiz, O., & Kurt, A. A. (2018). Eğitim çantası: Web 2.0 araçlarını kategori bazlı sunan sosyal bir web sitesinin geliştirilmesi. Ege Eğitim Dergisi, 19(2), 505-533. https://doi.org/10.12984/egeefd.437670
• Perikos, I., Grivokostopoulou, F., Kovas, K., & Hatzilygeroudis, I. (2015). Assisting tutors to utilize web 2.0 tools in education. International conference e-learning. 22 Mayıs 2022 tarihinde https ://files .eric.ed.gov/fullt ext/ ED562 502.pdf. adresinden edinilmiştir.
• Radics, R. (2021). Methodological processing of gastronomic short stories using miro. Com platform. ICERI2021 Proceedings, 8713-8717. https://doi.org/10.21125/iceri.2021.2010
• Reeves, T. C., & Oh, E. (2008). Generational differences. İçinde Spector, J. M., Merrill, M. D., Elen, J., & Bishop, M. J. (Ed.), Handbook of research on educational communications and technology (ss. 296-303). Lawrence Erlbaum Associates.
• Scharl, A., & Tochtermann, K. (2009). The geospatial web: How geobrowsers, social software and the web 2.0 are shaping the network society. Springer Science & Business Media.
• Shank, P. (2008). Web 2.0 and beyond: The changing needs of learners, new tools, and ways to learn. İçinde S. Carlıner & P. Shank (Ed.), The e-learning handbook (ss. 241-278).
• Solomon, G., & Schrum, L. (2007). Web 2.0: New tools, new schools. ISTE (International Society for Technology in Education).
• Tatlı, Z., Akbulut, H. İ., & Altınışık, D. (2016). Öğretmen adaylarının teknolojik pedagojik alan bilgisi özgüvenlerine web 2.0 araçlarının etkisi. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 7(3), 659. https://doi.org/10.16949/turkbilmat.277878
• Timur, S., Timur, B., Arcagök, S., & Öztürk, G. (2020). Fen bilimleri öğretmenlerinin Web 2.0 araçlarına yönelik görüşleri. Journal of Kirsehir Education Faculty, 21(1). https://doi.org/10.29299/kefad.2020.21.01.003
• Ünlü, M. (2014). Coğrafya öğretimi. Pegem Akademi Ankara.
• Ünlü, M., & Yıldırım, S. (2017). Coğrafya dersi öğretim programına bir coğrafi beceri önerisi: Mekânsal düşünme becerisi. Marmara Coğrafya Dergisi, 35, 13-20. https://doi.org/10.14781/mcd.291018
• Weller, A. (2013). The use of web 2.0 technology for pre-service teacher learning in science education. Research in Teacher education, 3(2), 40-46.
• Yalman, M., & Başaran, B. (2018). Web 2.0 araçlarıyla geliştirilen uzaktan eğitim materyallerine yönelik eğitim fakültesi öğrencilerinin görüşleri. AJIT-e: Bilişim Teknolojileri Online Dergisi, 9(34), 81-95. https://doi.org/10.5824/1309-1581.2018.4.006.x
• Yıldırım, S. (2023). Alan eğitiminde Web 2.0 uygulamalarının coğrafya dersi bağlamında değerlendirilmesi. lnternational Journal of Geography and Geography Education (IGGE), 49, 41-58. https://doi.org/10.32003/igge.1300037