Kur’an Bağlamında Milli Kimlik ve Dil

Yıl 2021, Cilt: 51 Sayı: 2, 78 - 93, 31.12.2021

Hamza Sadan

https://doi.org/10.51121/akif.2021.4

Öz

Bu çalışmada milli kimlik ve dil konusu ayetler bağlamında ele alınmıştır. Kur’an’a göre, farklı milliyetler ve diller Hz. Âdem kaynaklı olarak Allah Teâlâ tarafından var edilmiştir ve Allah Teâlâ’nın kudretinin delillerindendir. Dolayısıyla Kur’an’da milli kimliği oluşturan farklı unsurlar birer üstünlük ve savaş vesilesi değil tanışma ve kaynaşma nedeni olarak zikredilmiştir. Konuyla ilgili olarak üç ayet bulunmaktadır. Bu ayetler Bakara suresinin 31., Rûm suresinin 22. ve Hucurât suresinin 13. ayetleridir. İlgili ayetlerin ilkinde isimleri Hz. Âdem’e Allah Teâlâ’nın öğrettiği, ikincisinde dillerin ve renklerin Allah’ın birer ayeti olduğu, üçüncüsünde ise insanların bir erkek ve dişiden yaratıldığı ve bir biriyle tanışmaları için çeşitli kavim ve kabilelere ayrıldığından bahsedilmektedir. Ayetlerin yorumları verilirken daha çok Türk dünyasının yetiştirmiş olduğu bazı müfessirlerin görüşlerinden yararlanılmıştır. Bunlardan biri erken dönem müfessirlerinden Maturidî, diğeri sonraki dönem müfessirlerinden Zemahşerî ve üçüncüsü de çağdaş dönem müfessirlerinden Elmalılı Hamdi Yazır’dır. Türk kimliğini taşıyan bu önemli müfessirlerin ilgili ayetler hakkındaki bakış açıları yansıtılmaya çalışıldı.

Anahtar Kelimeler

Milli Kimlik, Dil, Bakara 32, Nur 22, Hucurat 13.

Kaynakça

• Alpaydin, Mehmet Akif. "Hz. Âdem’e (A.S) Öğretilen İsimler". Gaziosmanpaşa Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 4 / 2 (Aralık 2016): 123-138.
• Bozkurt Güvenç. Türk Kimliği. Ankara: T.C Kültür Bakanlığı Milli Kütüphane Basımevi, 1994.
• Ebû Abdillâh Fahrüddîn Muhammed b. Ömer b. Hüseyn er-Râzî (ö. 606/1210). Mefâtîḥu’l-Gayb. Beyrut: Daru İhyai’t-Türasi’l-Arabî, 2. Baskı., 1420.
• Ebû Ca‘fer Muhammed b. Cerîr b. Yezîd el-Âmülî et-Taberî el-Bağdâdî (ö. 310/923). Câmiu’l-Beyân fî Te’vîli’l-Kur’ân. thk. Ahmed Muhammed Şakir. Müessesetü’r-Risale, 1.Baskı., 2000.
• Ebû Hayyân Muhammed b. Yûsuf b. Alî b. Yûsuf b. Hayyân el-Endelüsî (ö. 745/1344). el-Baḥrü’l-muḥîṭ. thk. Sıtkî Muhammed Cemîl. Kâhire: Daru’l-Fikir, 1420.
• Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed b. Mahmûd el-Mâtürîdî (ö. 333/944). Te’vilatü’l-Kur’an. thk. Fatıma Yusuf. Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 1. Baskı., 2004.
• Ebü’l-Berekât Hâfızüddîn Abdullah b. Ahmed b. Mahmûd en-Nesefî (ö. 710/1310). Medârikü’t-Tenzîl ve Haḳāʾiḳu’t-Teʾvîl. thk. Yusuf Ali Bedîvî. Beyrut: Daru’l-Kelimi’t-Tayyib, 1. Baskı., 1998.
• Ebü’l-Hasen Mukâtil b. Süleymân b. Beşîr el-Ezdî el-Belhî (ö. 150/767). Tefsîru Mukâtil. thk. Ahmet Ferit. Beyrut: Daru’l Kütübi’l-İlmiyye, 1. Baskı., 2002.
• Ebü’l-Kāsım Mahmûd b. Ömer b. Muhammed el-Hârizmî ez-Zemahşerî (ö. 538/1144). el-Keşşâf an Hakâikı Ğavâmizi’t-Tenzîl. Mısır: Matbaʿatu Mustafa el-Bâbî el-Halebî, 1966.
• Ebü’l-Kāsım Mahmûd b. Ömer b. Muhammed el-Hârizmî ez-Zemahşerî (ö. 538/1144). el-Keşşâf an Hakâikı Ğavâmizi’t-Tenzîl. thk. Âdil Ahmed Abdülmevcûd, Ali Muhammed Muavvaz. Riyad: Mektebetü’l-Abikân, 1. Baskı., 1998.
• Ebü’l-Leys Nasr b. Muhammed b. Ahmed b. İbrâhîm es-Semerkandî (ö. 373/983). Bahru’l-Ulûm. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1993.
• Elmalılı M. Hamdi Yazır. Hak Dini Kur’an Dili. İstanbul: Azim Yayıncılık, ts.
• Nizâmüddîn Hasen b. Muhammed b. Hüseyn el-A‘rec en-Nîsâbûrî (ö. 730/1329). Ġarâʾibü’l-Ḳurʾân ve Reġāʾibü’l-Furḳān. Beyrut: Daru Kütübi’l-İlmiyye, 1. Baskı., 1996.
• Ozankaya, Özer. “Ulusal Toplumun Ve Ulusal Kültürün Kurucu Ögeleri”. Atatürk Yolu Dergisi 3/10 (01 Aralık 1991). https://doi.org/10.1501/Tite_0000000245
• Süleyman Ateş. Kur’ân-ı Kerîm’in Yüce Meâli ve Çağdaş Tefsiri. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi, 1982.
• Tantavi, Muhammed Seyyid. et-Tesiru’l Vasıt lil-Kur’an’il Kerim. Kâhire: Dârü Nehdati Mısır, 1. Baskı., 1998.
• Tayanç, Mehmet - İNce, Adem. “Türk Ulusal Kimliğinin İnşasında Güneş Dil Teorisinin Rolü Ve Önemi”, 22.
• Sosyoloji. “Kültür Nedir? Öğeleri ve Özellikleri Nelerdir?” 02 Mayıs 2018. Erişim 18 Ağustos 2021. https://www.sosyoloji.gen.tr/kultur-nedir-ogeleri-ozellikleri-nelerdir/